شماره شناسایی خودرو

شماره شناسایی خودرو، ( به انگلیسی: Vehicle Identification Number ) ( به اختصار: VIN ) یک کد ۱۷ رقمی منحصر بفرد است، که شامل اعداد از ۱ تا ۹ و حروف الفبای انگلیسی به جز حروف O و Q که برای جلوگیری از تشابه حذف شده اند. این کد که توسط سازمان بین المللی استانداردسازی تعریف می شود، جهت شناسایی موتور وسایل نقلیه سبک و سنگین، موتورسیکلت ها و موتورهای گازی، مورد استفاده قرار می گیرد.
این کد را معمولاً زیر لبه شیشه جلو سمت راننده، یا بر روی پلاک پیشرانه خودرو، می توان مشاهده کرد.
خودروسازان آمریکایی از سال ۱۹۵۴ در خودروهای خود از این سریال استفاده کردند، ولی به دلیل نبودن استاندارد مشترک، شماره سریال های مختلفی را بکار می بردند. [ ۱] سپس در سال ۱۹۸۱ سازمان ملی امنیت ترافیک بزرگراه های ایالات متحده آمریکا فرمت استاندارد جدیدی را برای شماره شناسایی خودروها ارائه کرد، که امروزه همچنان به قوت خود باقیست.
کاراکتر ۱ از سمت چپ مربوط به نام کشور سازنده و کاراکترهای ۲ و ۳ مربوط به نام کارخانه سازنده خودرو است. کاراکترهای ۴ تا ۸ گویای مشخصاتی چون مدل خودرو، وزن، قدرت پیشرانه، تعداد سیلندرها و… است.
توسط کاراکتر ۹ می توان کل شماره شناسایی خودرو را کنترل نمود. کاراکتر ۱۰ مربوط به سالی است، که خودرو در آن تولید شده است؛ مثلاً عدد ۸ نشانگر تولید خودرو در سال ۲۰۰۸ است. این کاراکتر بعد از سال ۲۰۱۰ به صورت حروف بیان شده است. بدین صورت که سال ۲۰۱۰ با حرف A و سال ۲۰۱۱ با حرف B و… نمایش داده می شود.
کاراکتر ۱۱ نشانگر کد کارخانه ای است، که خودرو در آن تولید شده است. کاراکتر ۱۲ تا ۱۷ نیز شماره سریال خودرو است، که چهار حرف آخر آن، در تمام خودروها باید به صورت عدد بیان شود.
کدهای شناسایی جدید، بر اساس دو استاندارد مرتبط ISO 3779[ ۲] و ISO 3780[ ۳] طراحی شده اند که در اصل توسط سازمان بین المللی استاندارد ( ISO ) در سال های ۱۹۷۹ و ۱۹۸۰ صادر شده است. اما پیاده سازی این استانداردها در آمریکای شمالی و اروپا متفاوت است. شماره شناسایی خودروها شامل بخش های زیر است:
شناسه تولیدکننده جهانی ( به انگلیسی: world manufacturer identifier ) ( به اختصار: WMI ) یک کد منحصر به فرد برای هر خودروساز می باشد که دارای سه کاراکتر می باشد. خودروسازی که کمتر از ۱۰۰۰ دستگاه در ایزو ۳۷۷۹ ( و یا کمتر از ۵۰۰ دستگاه در اروپا و کمتر از ۲۰۰۰ دستگاه در آمریکای شمالی ) تولید کند، در کاراکتر سوم از عدد ۹ استفاده می کند. برخی از خودرو سازان، کاراکتر سوم را برای بیان تفاوت بین محصولات تولیدی خود ( برای مثال، برای ایجاد تفاوت بین سواری، اتوبوس یا کامیون ) یا برند تحت تولید خود ( مثلا 1G1 شورولت و 1G2 پونتیاک از محصولات جنرال موتورز یا VF3 برند پژو و VF4 برند سیتروئن از محصولات گروه پی اس ای ) یا هر دو مورد اختصاص می دهند.