شمارهٔ استاندارد بین المللی کتاب یا شابک شماره ای متشکل از ۱۰ یا ۱۳ رقم است که به کتاب های منتشرشده منسوب می شود و هر شماره منحصر به یک کتاب ( یا یک نگارش یا نوع مشخص از آن کتاب ) است، اما تجدید چاپ کتاب باعث تغییر شابک نمی شود. شابک را در زبان هایی که از خط لاتین استفاده می کنند با سرواژهٔ ISBN ( مخفف عبارت انگلیسی International Standard Book Number ) نشان می دهند.
در سال ۱۹۶۶ استانداردی دیگر به نام شماره گذاری استاندارد کتاب یا اس بی ان ( به انگلیسی: SBN، مخفف Standard Book Numbering ) برای این منظور ایجاد شد. در سال ۱۹۶۷ استاندارد شابک برای نخستین بار به صورت ده رقمی مطرح شد و نهایتاً در سال ۱۹۷۰ توسط سازمان بین المللی استانداردسازی ( ایزو ) به عنوان استاندارد ایزو ۲۱۰۸ در سال ۱۹۷۰ به چاپ رسید. از آن زمان تا پایان سال ۲۰۰۶ شابک ها ده رقمی بودند. از سال ۲۰۰۷ برای آن که تعداد بیشتری کتاب را بتوان شماره گذاری کرد، شابک سیزده رقمی شده است.
شماره شناسایی کتاب ها در ابتدا دارای ۹ رقم بوده که کتاب فروشی های انگلیس برای فروش کتاب هایشان و همچنین برای جلوگیری از گردش اضافه و کنترل راحت ترِ موجودی، آن را به کار می بردند. بعداً این کد زیر نظر سازمان بین المللی استانداردسازی به ده رقم و سپس سیزده رقم افزایش یافت تا در سطح جهانی قابل کاربرد شود. این استاندارد تحت نام ایزو ۲۱۰۸ در سال ۱۹۷۰ ( نه رقمی ) ، در ۱۹۹۷ ( ده رقمی ) ، و پس از سال ۲۰۰۷ به صورت سیزده رقمی عرضه شده است. [ ۱]
ایران در سال ۱۳۷۲ به عضویت سازمان بین المللی شابک درآمد و در سال ۱۳۷۵ نیز در جلسه هیئت دولت تصویب شد که هیچ کتابی بدون شابک منتشر نشود. نمایندگی شابک در ایران توسط وزارت ارشاد به خانه کتاب داده شده است و این مؤسسه مسئولیت اعطای شابک به کتاب ها را بر عهده دارد. همچنین تاکنون سه کد شابک برای ایران اختصاص داده شده است که این سه عدد شامل ۹۶۴ و ۶۰۰ و ۶۲۲ می باشند. [ ۲]
هر ویراست از یک کتاب دارای شمارهٔ شابک خاص خود است؛ مثلاً اگر کتابی هم به صورت الکترونیکی، هم با جلد نرم و هم با جلد سخت منتشر شود هر کدام از این ها شابک متفاوتی دارد. شابک هایی که تا قبل از ۱ ژانویه ۲۰۰۷ تعیین شده باشند دارای ۱۰ رقم هستند و شابک های بعد از آن تاریخ دارای ۱۳ رقم. شابک های ده رقمی دارای چهار بخش هستند و شابک های سیزده رقمی دارای پنج بخش:
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر سال ۱۹۶۶ استانداردی دیگر به نام شماره گذاری استاندارد کتاب یا اس بی ان ( به انگلیسی: SBN، مخفف Standard Book Numbering ) برای این منظور ایجاد شد. در سال ۱۹۶۷ استاندارد شابک برای نخستین بار به صورت ده رقمی مطرح شد و نهایتاً در سال ۱۹۷۰ توسط سازمان بین المللی استانداردسازی ( ایزو ) به عنوان استاندارد ایزو ۲۱۰۸ در سال ۱۹۷۰ به چاپ رسید. از آن زمان تا پایان سال ۲۰۰۶ شابک ها ده رقمی بودند. از سال ۲۰۰۷ برای آن که تعداد بیشتری کتاب را بتوان شماره گذاری کرد، شابک سیزده رقمی شده است.
شماره شناسایی کتاب ها در ابتدا دارای ۹ رقم بوده که کتاب فروشی های انگلیس برای فروش کتاب هایشان و همچنین برای جلوگیری از گردش اضافه و کنترل راحت ترِ موجودی، آن را به کار می بردند. بعداً این کد زیر نظر سازمان بین المللی استانداردسازی به ده رقم و سپس سیزده رقم افزایش یافت تا در سطح جهانی قابل کاربرد شود. این استاندارد تحت نام ایزو ۲۱۰۸ در سال ۱۹۷۰ ( نه رقمی ) ، در ۱۹۹۷ ( ده رقمی ) ، و پس از سال ۲۰۰۷ به صورت سیزده رقمی عرضه شده است. [ ۱]
ایران در سال ۱۳۷۲ به عضویت سازمان بین المللی شابک درآمد و در سال ۱۳۷۵ نیز در جلسه هیئت دولت تصویب شد که هیچ کتابی بدون شابک منتشر نشود. نمایندگی شابک در ایران توسط وزارت ارشاد به خانه کتاب داده شده است و این مؤسسه مسئولیت اعطای شابک به کتاب ها را بر عهده دارد. همچنین تاکنون سه کد شابک برای ایران اختصاص داده شده است که این سه عدد شامل ۹۶۴ و ۶۰۰ و ۶۲۲ می باشند. [ ۲]
هر ویراست از یک کتاب دارای شمارهٔ شابک خاص خود است؛ مثلاً اگر کتابی هم به صورت الکترونیکی، هم با جلد نرم و هم با جلد سخت منتشر شود هر کدام از این ها شابک متفاوتی دارد. شابک هایی که تا قبل از ۱ ژانویه ۲۰۰۷ تعیین شده باشند دارای ۱۰ رقم هستند و شابک های بعد از آن تاریخ دارای ۱۳ رقم. شابک های ده رقمی دارای چهار بخش هستند و شابک های سیزده رقمی دارای پنج بخش:
