شلیک به هواپیمای سی - ۱۳۰ نیروی هوایی ایران سانحه ای است که در ۲۶ اسفند ۱۳۷۲ ( ۱۷ مارس ۱۹۹۴ ) رخ داد. زمانی که یک هواپیمای ترابری نظامی لاکهید سی - ۱۳۰ متعلق به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که حامل پرسنل سفارت ایران در روسیه بود و از مبدا کراسنودار به مقصد تهران در حال پرواز بود، توسط نیروهای مسلح ارمنستان در نزدیکی شهر استپاناکرت در منطقه ٔ ناگورنو قره باغ، که از سال ۱۹۸۸ تحت درگیری مسلحانه بود، مورد هدف قرار گرفت و سرنگون شد. در این سانحه ۳۲ سرنشین هواپیما ( شامل ۱۹ مسافر و ۱۳ خدمه ) کشته شدند.
... [مشاهده متن کامل]
هواپیمای سی - ۱۳۰ هرکولس از شهر مسکو حامل کارکنان سفارت ایران و بستگان آن ها بود که برای تعطیلات نوروز به ایران برمی گشتند. به ادعای سفارت ایران در مسکو، هواپیما حامل ۱۹ مسافر از جمله ۹ کودک و ۱۳ خدمه بوده است. خدمهٔ هواپیما پیش از ورود به حریم هوایی آذربایجان در منطقه ٔ ناگورنو قره باغ، از وجود یک مشکل مکانیکی خبر می دهند و پس از آن هواپیما سقوط می کند.
پس از این سقوط، ژیرایر لیباریدیان، معاون اول وزیر امور خارجه ارمنستان، در یک کنفرانس خبری گفت که این هواپیما باید قبل از رسیدن به ایران در مسیر روسیه، گرجستان و ارمنستان پرواز می کرد. اما هنگام خروج از گرجستان از حدود ۶۵ مایلی شرق این راهرو منحرف شد و طبق برنامه در ساعت ۱۰:۰۸ دقیقه وارد حریم هوایی ارمنستان نشد و در عوض، بر فراز منطقهٔ جنگی اطراف قره باغ پرواز کرد.
بقایای افراد کشته شده در این سانحه به ارمنستان منتقل و از طریق فرودگاه زوارتنوتس ایروان به تهران منتقل شد. در این مراسم گاگیک هاروتیونیان، معاون رئیس جمهور ارمنستان، و ویگن چیتچیان، معاون نخست وزیر ارمنستان، حضور داشتند.
ایران یک کمیسیون ویژه نیروی هوایی را برای بررسی علل این فاجعه اعزام کرد. امینیان، رئیس این کمیسیون، تئوری مطرح شده توسط گاگیک هاروتیونیان، معاون رئیس جمهور ارمنستان، را رد کرد. هاروتیونیان ادعا کرده بود این که هواپیما کنترل خود را از دست داده و به دلیل برخی اختلالات در سیستم پرواز سقوط کرده است. یک مقام وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد که هواپیما به دلایل نامعلومی پس از انحراف از مسیر خود در هوا منفجر شده است.
امینیان اعلام کرد که این هواپیما توسط دو موشک شلیک شده توسط نیروهای ارمنستان ساقط شده است. او گفت طرف ارمنی مسئولیت مستقیم این سانحه را بر عهده نگرفت، نیروهای ارمنی برای شناسایی هویت هواپیما تلاشی نکرده اند و با هواپیمای آذربایجانی اشتباه گرفته اند.

... [مشاهده متن کامل]
هواپیمای سی - ۱۳۰ هرکولس از شهر مسکو حامل کارکنان سفارت ایران و بستگان آن ها بود که برای تعطیلات نوروز به ایران برمی گشتند. به ادعای سفارت ایران در مسکو، هواپیما حامل ۱۹ مسافر از جمله ۹ کودک و ۱۳ خدمه بوده است. خدمهٔ هواپیما پیش از ورود به حریم هوایی آذربایجان در منطقه ٔ ناگورنو قره باغ، از وجود یک مشکل مکانیکی خبر می دهند و پس از آن هواپیما سقوط می کند.
پس از این سقوط، ژیرایر لیباریدیان، معاون اول وزیر امور خارجه ارمنستان، در یک کنفرانس خبری گفت که این هواپیما باید قبل از رسیدن به ایران در مسیر روسیه، گرجستان و ارمنستان پرواز می کرد. اما هنگام خروج از گرجستان از حدود ۶۵ مایلی شرق این راهرو منحرف شد و طبق برنامه در ساعت ۱۰:۰۸ دقیقه وارد حریم هوایی ارمنستان نشد و در عوض، بر فراز منطقهٔ جنگی اطراف قره باغ پرواز کرد.
بقایای افراد کشته شده در این سانحه به ارمنستان منتقل و از طریق فرودگاه زوارتنوتس ایروان به تهران منتقل شد. در این مراسم گاگیک هاروتیونیان، معاون رئیس جمهور ارمنستان، و ویگن چیتچیان، معاون نخست وزیر ارمنستان، حضور داشتند.
ایران یک کمیسیون ویژه نیروی هوایی را برای بررسی علل این فاجعه اعزام کرد. امینیان، رئیس این کمیسیون، تئوری مطرح شده توسط گاگیک هاروتیونیان، معاون رئیس جمهور ارمنستان، را رد کرد. هاروتیونیان ادعا کرده بود این که هواپیما کنترل خود را از دست داده و به دلیل برخی اختلالات در سیستم پرواز سقوط کرده است. یک مقام وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد که هواپیما به دلایل نامعلومی پس از انحراف از مسیر خود در هوا منفجر شده است.
امینیان اعلام کرد که این هواپیما توسط دو موشک شلیک شده توسط نیروهای ارمنستان ساقط شده است. او گفت طرف ارمنی مسئولیت مستقیم این سانحه را بر عهده نگرفت، نیروهای ارمنی برای شناسایی هویت هواپیما تلاشی نکرده اند و با هواپیمای آذربایجانی اشتباه گرفته اند.
