شلیته

شلیته دامن کوتاه، گشاد و چین داری بوده است که در گذشته روی شلوار زنانه می پوشیدند. این لباس را علاوه بر زنان، مطرب ها و مردان رقصنده جهت رقص می پوشیدند. گاهی شلیته رقاص ها پر از پولک می بود تا هنگام حرکت و جولان دادن صدای زیادی ایجاد کند. در منطقه کاشمر و بردسکن در خراسان رضوی، به دامن کوتاه و پر چین که فقط ناحیه باسن را می پوشانده و زیر آن شلوار نظامی تنگ می پوشیده اند، گفته می شد و قبل از دهه سی کابرد آن از بین رفته است.
در برخی مناطق نیز کلمه شلیته ( یا شلیطه که شاید تغییر یافته سلیطه باشد ) ، به معنی زن هتاک و بی حیا هم بکار می رفته است، اما معنای متداول آن همان لباس می باشد.
لباس ها تابلوی فرهنگی مردم خود هستند. تنوع قومیت ها در ایران به تنوع پوشش ها منجر شده و باعث شده هر بخش ایران به رنگی درآید. تنوع آب و هوایی، پیشینه تاریخی و خلق و خوی هر منطقه؛ لباس های خاص آن را شکل داده است.
دامن شلیته جزئی از پوشاک سنتی اقوام ایرانی در نقاط مختلف سرزین پهناور ایران است که به مروز زمان استفاده از ان به جهت جایگزینی با مدهای جدید به دست فراموشی سپرده شده است. تنوع قومیت ها و عوامل معیشتی و و جغرافیایی باعث تنوع شکل، جنس، رنگ و اندازه شلیته ها در هر یک از نقاط کشور شده است. این پوشش علاوه بر عوامل فوق، با ذوق و سلیقه مردمان مناطق مازندران، گیلان، گرگان، ابیانه، ایل قشقایی و بختیاری نسبت به همدیگر متفاوت شده است. [ ۱]
تا اواسط دوره قاجار تغییری چشمگیر در نوع پوشش ایرانیان پدید نیامد و لباس آنان همان بود که نسل های پیش می پوشیدند اما از اواخر عهد ناصری رفته رفته رنگ پذیری پوشش درباریان و رجال از فرنگی ها که هر روز پدیده صنعتی نوظهوری را به کشور ما وارد می کردند احساس شد.
در این عصر اروپاییانی بیش از گذشته به ایران آمدند و جسته گریخته سفرهای ایرانیان به روندی روبه رشد و مداوم تبدیل گشت. این عوامل و از آن ها مهم تر سفر ناصرالدین شاه به فرنگ، فرهنگ پوشش ایرانی ها را تحت تأثیر قرار داد و دست کم در محدوده دربار حرکت تاثیرپذیری شکل و شمایل لباس درباریان از فرنگی ها آغاز شد.
اروپاییان که خود بر اثر تحولات انقلاب صنعتی دچار تغییر و بازنگری نوع حکومت و اندیشه های فلسفی جدید و به تبع آن تحولات گسترده در تمامی ابعاد زندگی شده بودند با تغییراتی فاحش در نوع پوشش و برخی رفتارهای اجتماعی روبرو بودند، آنان بسیار علاقه به نمایاندن پوشش نو و تازه خود به دیگر اقوام و ترویج آن لباس ها میان ایشان داشتند زیرا بدین ترتیب هم بازار مصرف پارچه ها و کالاهای تولیدی خود را ایجاد می کردند و هم با الگو قرار دادن خود به عنوان ملتی دانا و موفق اهداف استعماری خود را بهتر پیش می بردند.

شَلیتَه
شَلیتَه
نوعی دامن گشاد و پرچین که معمولاً روی شلوار پوشیده می شد و امروزه در برخی لباس های محلی دیده می شود. شلیته از شکل دامن های کوتاه بالرین های اروپایی اقتباس شده است.