شعرانی ابوالحسن

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] شیخ ابوالحسن شعرانی، از شخصیتهای برجسته و دانشمندان کم نظیر اسلامی قرن چهاردهم هجری است. او بازماندۀ خاندانی از خاندانهای علم و دانش و تقوا و معنویت بود و اینک یادی از نیاکان پاک او:
میرزا ابوالحسن شعرانی در سال 1320 ق.در تهران و در خانواده ای روحانی و دانش پرور، به دنیا آمد و پرورش یافت. سواد قرآنی را نزد پدر عالمش، شیخ محمد تهرانی، آموخت و در حقیقت پدرش نخستین معلم او بود.بعدها که کمی بزرگ شد وارد مدرسۀ مروی تهران گشته، به تحصیل پرداخت.ادبیات عرب، فارسی، منطق، فقه، اصول، فلسفه، ریاض، و...را طی سالها آموخت. از معروف ترین اساتید او در حوزۀ علمیۀ تهران، می توان از آیت الله حاج میرزا مهدی آشتیانی نام برد.همچنین حکیم محقق میرزا محمود قمی از اساتید او بود که مردی زاهد و دانشمند بود. حبیب اللّه ذو الفنون نیز استاد ریاضی میرزا ابوالحسن شعرانی در حوزۀ تهرانی بود.
میرزا ابوالحسن شعرانی، در دورۀ جوانی که حوزۀ علمیۀ قم تازه تأسیس شده بود، سفری به آن دیار کرد و در محضر اساتیدی مانند آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری (مؤسس حوزه) و حاج شیخ عبدالنبی نوری به ادامۀ تحصیل پرداخت.
شعرانی 26 ساله بود که پدر عالم و بزرگوارش را از دست داد.این حادثه برای او بسیار سنگین بود ولی هرگز ارادۀ او را در راه سالها کسب دانش و سیر در آفاق و انفس برای تحصیل علم و سیر و سلوک، سست نکرد. این بود که او پس از سالها تحصیل در حوزۀ تازه تأسیس قم، آهنگ حوزۀ کهن و پر خاطرۀ نجف اشرف کرد و مدتها در آنجا موفق به بهره گیری از محضر اساتید بزرگ شد.در بین اساتید حوزۀ علمیۀ نجف، سید ابوتراب خوانساری(متوفای 1346 ق.)بیشتر از دیگران، شعرانی را مجذوب خود کرد.سید ابوتراب خوانساری در بین علماء شخصیت برجسته ای داشت و علاوه بر فقه و معارف شیعه، با فقه اهل سنت نیز آشنا بود.
شیخ ابوالحسن شعرانی پس از تکمیل تحصیلات علمی و سیر و سلوک عرفانی و علمی، در اوج استبداد رضا خانی، به تهران بازگشت و شروع به تبلیغ و تدریس و تحقیق و ادامۀ سیر و سلوک کرد.او خود در این باره می نویسد:
«چون عهد شباب به تحصیل علوم و حفظ اصطلاحات و رسوم بگذشت...از هر عملی بهره بگرفتم و از خرمنی خوشه برداشتم.گاهی به مطالعه کتب ادب از عجم و عرب، و زمانی به دراست(تدریس) اشارات(ابن سینا) و اسفار (ملا صدرا) و زمانی به تتبع تفاسیر و اخبار، وقتی به تفسیر و تحشیۀ کتب فقه و اصول و گاهی به تعمق در مسائل ریاضی و معقول تا آن عهد به سر آمد...سالیان دراز، شب بیدار و روز تکرار همیشه ملازم دفاتر و کراریس(همراه دفترها و جزوه ها) و پیوسته موافق اخلام و قراطیس(همدم قلمها و کاغذها)ناگهان سروش غیب در گوش، این ندا داد که علم برای معرفت است و معرفت بذر عمل و طاعت، و طاعت بی اخلاص نشود و این همه میسر نگردد مگر به توفیق خدا و توسل به اولیا، مشغولی تا چند ها.

دانشنامه آزاد فارسی

شَعرانی، ابوالحسن (تهران ۱۲۸۲ـ هامبورگ ۱۳۵۱ش)
شَعرانی، ابوالحسن
شَعرانی، ابوالحسن
فیلسوف، قرآن پژوه و استاد مسلّم علوم معقول و منقول اسلامی. از نوادگان ملا فتح اله کاشانی بود. پس از خواندن درس های مقدماتی در مدرسۀ مروی، در قم و نجف، به یادگیری فقه، علوم عقلی وعلوم ریاضی پرداخت و در محضر عالمانی چون آقا شیخ بزرگ ساوجی و میرزا محمود قمی و ملا علی همدانی و ابوتراب خوانساری درس خواند. علوم ریاضی را از حبیب اله ذی الفنون و علوم عقلی را از میرزا محمد کهکی قمی فراگرفت. زبان های عبری، فرانسه و عربی را به خوبی می دانست. او به ریاضیات و هیئت قدیم تسلّط داشت. در تهران به تدریس علوم عقلی پرداخت. از شاگردان او می توان حسن حسن زاده آملی و عبدالله جوادی آملی را نام برد. در حرم عبدالعظیم مدفون است. از آثارش: تعلیقات بر تفسیر ابوالفتوح رازی (۱۲ جلد)؛ تعلیقات بر تفسیر مجمع البیان؛ نثر طوبی (در لغات قرآن)؛ تصحیح و تعلیقات بر تفسیر صافی، تصحیح تفسیر منهج الصادقین؛ ترجمۀ صحیفۀ سجادیه؛ ترجمۀ تبصرة المتعلمین؛ تعلیقات بر وسائل الشیعه؛ ترجمۀ هیئت فلاماریون؛ راه سعادت؛ شرح و تعلیقه بر کشف المراد علامۀ حلّی (شرح تجرید الاعتقاد)؛ تعلیقه بر اسرارالحکم سبزواری؛ تصحیح شرح اصول کافی ملا صالح مازندرانی.

پیشنهاد کاربران

بپرس