شعر در جهان اسلام در سه زبان مهم عربی، فارسی و ترکی به اوج رونق خود رسید. دو زبان دیگر در شعر اسلامی، زبان اردو و زبان بنگالی هستند.
پس از ظهور اسلام، شعر و شاعری دچار رکود شد. قرآن در آیات ۲۲۴ تا ۲۲۷ سورهٔ الشعرا، کسانی را که از شعرا ( ی بی ایمان ) تبعیت کرده اند، سرزنش کرده و آن ها را گمراه دانسته است و فقط شاعرانی را استثناء کرده است که ایمان آورده و عمل های شایسته نموده و خدا را بسیار به یاد آورده باشند. در این آیات به ترجمه آیت الله مشکینی آمده است : "و ( پیامبر شاعر نیست، زیرا ) شاعران را گمراهان پیروی می کنند. آیا ندیده ای که آن ها در هر وادیی ( از افکار خیالی ) سرگردانند؛ و آن ها می گویند آن چه را خود انجام نمی دهند؟! مگر کسانی ( از آن ها ) که ایمان آورده و عمل های شایسته نموده و خدا را بسیار به یاد آورده و پس از آن که ستم دیده اند انتقام گرفته اند، و به زودی کسانی که ظلم کردند خواهند دانست که به کدامین بازگشتگاه باز می گردند. " شاعرانی که به اسلام گرویدند مُخَضرَم نامیده شدند. سرآمد شاعران مخضرم، حسان بن ثابت انصاری بود که زمان محمد و خلفای راشدین را درک کرد.
... [مشاهده متن کامل]
رکود شعر و شاعری در زمان خلفای راشدین نیز ادامه یافت؛ این خلفا سیاست سخت و خشنی را نسبت به شاعران پیش گرفتند؛ از یک سو این خلفا مدح و هجو و مباهات و قبیله گرایی را نکوهش می کردند و از سوی دیگر شاعران را از آوردن مضامین قدیمی فرهنگ عرب مانند شراب و زن در اشعارشان نهی می کردند. امویان پس از آن که به خلافت اسلامی دست یافتند، در گسترش ادبیات و شعر سعی کردند و شعر درباری را گسترش دادند. در این دوره، هجا و مباهات در قالب غزل در میان شاعران شیوع یافت. همچنین ادبیات عرب به سوی عنصر عشق و شمشیر بازگشت کرد.
ابن خلدون نخستین کسی بود که شعر اموی را بر شعر جاهلی و نیز بر شعر صدراسلام برتری داد. در این دوره شاعرانی چون فرزدق، به مدح امویان و ذمّ دشمنان آن ها در قالب قصیده می پرداختند. شاعر دیگر الاخطل به شرابخوارگی می پرداخت و در وصف شراب شعر می سرود.
با ظهور عباسیان، حمایت دربار از استعدادهای شاعری افزایش یافت. در این دوره، مفاهیم اخلاقی از سرگرفته شد. شعر فلسفی با ابولعلاء معری به اوج استواری خود رسید. قصاید و غزلیات عرفانی نیز گسترش یافت. در عصر عباسی، عنصر شراب که پیش از آن نیز در ادب عرب اهمیت داشت، به هنری مستقل تبدیل شد و خمریه سرایی رواج یافت.
پس از ظهور اسلام، شعر و شاعری دچار رکود شد. قرآن در آیات ۲۲۴ تا ۲۲۷ سورهٔ الشعرا، کسانی را که از شعرا ( ی بی ایمان ) تبعیت کرده اند، سرزنش کرده و آن ها را گمراه دانسته است و فقط شاعرانی را استثناء کرده است که ایمان آورده و عمل های شایسته نموده و خدا را بسیار به یاد آورده باشند. در این آیات به ترجمه آیت الله مشکینی آمده است : "و ( پیامبر شاعر نیست، زیرا ) شاعران را گمراهان پیروی می کنند. آیا ندیده ای که آن ها در هر وادیی ( از افکار خیالی ) سرگردانند؛ و آن ها می گویند آن چه را خود انجام نمی دهند؟! مگر کسانی ( از آن ها ) که ایمان آورده و عمل های شایسته نموده و خدا را بسیار به یاد آورده و پس از آن که ستم دیده اند انتقام گرفته اند، و به زودی کسانی که ظلم کردند خواهند دانست که به کدامین بازگشتگاه باز می گردند. " شاعرانی که به اسلام گرویدند مُخَضرَم نامیده شدند. سرآمد شاعران مخضرم، حسان بن ثابت انصاری بود که زمان محمد و خلفای راشدین را درک کرد.
... [مشاهده متن کامل]
رکود شعر و شاعری در زمان خلفای راشدین نیز ادامه یافت؛ این خلفا سیاست سخت و خشنی را نسبت به شاعران پیش گرفتند؛ از یک سو این خلفا مدح و هجو و مباهات و قبیله گرایی را نکوهش می کردند و از سوی دیگر شاعران را از آوردن مضامین قدیمی فرهنگ عرب مانند شراب و زن در اشعارشان نهی می کردند. امویان پس از آن که به خلافت اسلامی دست یافتند، در گسترش ادبیات و شعر سعی کردند و شعر درباری را گسترش دادند. در این دوره، هجا و مباهات در قالب غزل در میان شاعران شیوع یافت. همچنین ادبیات عرب به سوی عنصر عشق و شمشیر بازگشت کرد.
ابن خلدون نخستین کسی بود که شعر اموی را بر شعر جاهلی و نیز بر شعر صدراسلام برتری داد. در این دوره شاعرانی چون فرزدق، به مدح امویان و ذمّ دشمنان آن ها در قالب قصیده می پرداختند. شاعر دیگر الاخطل به شرابخوارگی می پرداخت و در وصف شراب شعر می سرود.
با ظهور عباسیان، حمایت دربار از استعدادهای شاعری افزایش یافت. در این دوره، مفاهیم اخلاقی از سرگرفته شد. شعر فلسفی با ابولعلاء معری به اوج استواری خود رسید. قصاید و غزلیات عرفانی نیز گسترش یافت. در عصر عباسی، عنصر شراب که پیش از آن نیز در ادب عرب اهمیت داشت، به هنری مستقل تبدیل شد و خمریه سرایی رواج یافت.
