شرکت نفت پارس یا پالایشگاه پارس نخستین پالایشگاه و شرکت نفت خصوصی ایران است. عبدالعلی فرمانفرمائیان شرکت نفت پارس را تأسیس کرد اما پس از انقلاب توسط جمهوری اسلامی مصادره شد و هم اکنون تحت کنترل ستاد اجرایی فرمان امام است. این پالایشگاه، قدیمی ترین پالایشگاه تولید روغن موتور و روانساز، در ایران و خاورمیانه است. این پالایشگاه در کیلومتر ۱۹ بزرگراه شهید لشگری و همچنین در محدوده شهرستان قدس قرار دارد.
... [مشاهده متن کامل]
عبدالعلی فرمانفرمائیان که در دوران دانشجویی سیاست، اقتصاد و فلسفه در دانشگاه آکسفورد خوانده بود، در بازگشت به ایران، به فکر کار صنعتی نوین افتاد. پدر همسر اول او که یونانی بود، در آتن کارخانه تولید روغن موتور به نام «الوین» داشت. با کمک او و برخی از اقوامش، در اول آذرماه ۱۳۳۷ با سرمایه ۱۵۰ میلیون ریال شرکت نفت پارس توسط عبدالعلی فرمانفرمائیان تأسیس شد. فرمانفرمائیان «برای تأمین سرمایه اولیه، یکی دو ملک موروثی را فروخت و تقاضای وام بانکی کرد؛ به طوری که تا سال ها بدهی های سنگینی به دوش داشت. » بر اساس یک گزارش رسمی، طی سال های ۱۳۳۸ و ۱۳۳۹، جمعاً مبلغ ۹۰۰ میلیون ریال ارز جهت ورود انواع روانساز به ایران هزینه شده است. این در حالی بود که کل هزینه ساخت و تأسیس پالایشگاه شرکت نفت پارس، به ۲۲۰ میلیون ریال می رسید. هدف از تأسیس نفت پارس این بود که روغن موتور و مشتقات نفتی مانند پارافین تولید و در بازار عرضه شود؛ هم برای مصرف کننده داخلی و هم برای صادرات به کشورهای همسایه که در آن سال ها فاقد چنین فن آوری و صنایعی بودند. اعضای هیئت مدیره شرکت نیز همگی از خانواده فرمانفرمائیان بوده اند. پالایشگاه آن نیز در سال ۱۳۳۹ در کیلومتر ۱۹ بزرگراه شهید لشگری آغاز به کار نمود. سپس شرکت به صورت سهامی عام ثبت شد و از سال ۱۳۴۱ سهام آن در بورس تهران عرضه شد و شرکت نفتی بزرگ «شل» بخشی از سهام آن را خرید و در سال ۱۳۴۱ طی قراردادی محصولات شرکت تحت لیسانس شرکت نفت شل قرار گرفت. با وجود رقابت سنگین میان غول های نفتی جهان همچون «بریتیش پترولیوم»، شرکت نفت پارس توانست بخشی از بازار منطقه را به دست بیاورد. پس از وقوع انقلاب ۱۳۵۷، در جریان مصادره های ابتدای انقلاب، تمام اموال و دارایی هایی خانواده فرمانفرمائیان همچون ۵۲ خانواده صنعتی دیگر مشمول مصادره و به بنیاد مستضعفان واگذار شد. با شکل گیری ستاد اجرایی فرمان امام، شرکت نفت پارس به این ستاد واگذار شد.
... [مشاهده متن کامل]
عبدالعلی فرمانفرمائیان که در دوران دانشجویی سیاست، اقتصاد و فلسفه در دانشگاه آکسفورد خوانده بود، در بازگشت به ایران، به فکر کار صنعتی نوین افتاد. پدر همسر اول او که یونانی بود، در آتن کارخانه تولید روغن موتور به نام «الوین» داشت. با کمک او و برخی از اقوامش، در اول آذرماه ۱۳۳۷ با سرمایه ۱۵۰ میلیون ریال شرکت نفت پارس توسط عبدالعلی فرمانفرمائیان تأسیس شد. فرمانفرمائیان «برای تأمین سرمایه اولیه، یکی دو ملک موروثی را فروخت و تقاضای وام بانکی کرد؛ به طوری که تا سال ها بدهی های سنگینی به دوش داشت. » بر اساس یک گزارش رسمی، طی سال های ۱۳۳۸ و ۱۳۳۹، جمعاً مبلغ ۹۰۰ میلیون ریال ارز جهت ورود انواع روانساز به ایران هزینه شده است. این در حالی بود که کل هزینه ساخت و تأسیس پالایشگاه شرکت نفت پارس، به ۲۲۰ میلیون ریال می رسید. هدف از تأسیس نفت پارس این بود که روغن موتور و مشتقات نفتی مانند پارافین تولید و در بازار عرضه شود؛ هم برای مصرف کننده داخلی و هم برای صادرات به کشورهای همسایه که در آن سال ها فاقد چنین فن آوری و صنایعی بودند. اعضای هیئت مدیره شرکت نیز همگی از خانواده فرمانفرمائیان بوده اند. پالایشگاه آن نیز در سال ۱۳۳۹ در کیلومتر ۱۹ بزرگراه شهید لشگری آغاز به کار نمود. سپس شرکت به صورت سهامی عام ثبت شد و از سال ۱۳۴۱ سهام آن در بورس تهران عرضه شد و شرکت نفتی بزرگ «شل» بخشی از سهام آن را خرید و در سال ۱۳۴۱ طی قراردادی محصولات شرکت تحت لیسانس شرکت نفت شل قرار گرفت. با وجود رقابت سنگین میان غول های نفتی جهان همچون «بریتیش پترولیوم»، شرکت نفت پارس توانست بخشی از بازار منطقه را به دست بیاورد. پس از وقوع انقلاب ۱۳۵۷، در جریان مصادره های ابتدای انقلاب، تمام اموال و دارایی هایی خانواده فرمانفرمائیان همچون ۵۲ خانواده صنعتی دیگر مشمول مصادره و به بنیاد مستضعفان واگذار شد. با شکل گیری ستاد اجرایی فرمان امام، شرکت نفت پارس به این ستاد واگذار شد.
