شرکت مادرتخصصی عمران شهرهای جدید، یکی از شرکت های تابعهٔ وزارت راه و شهرسازی است. طبق قانون، مدیرعامل این شرکت به دلیل اهمیت و وسعت فعالیت ها به عهدهٔ یکی از معاونان وزیر راه و شهرسازی است و همزمان رئیس هیئت مدیرهٔ شرکت می باشد. از مهم ترین فعالیت های این شرکت تاکنون ایجاد ۲۳ شهر جدید ( مانند شهر جدید پردیس، شهر جدید پرند و … ) و پروژهٔ مسکن مهر و پروژه های نهضت ملی مسکن ( و اقدام ملی ) است.
... [مشاهده متن کامل]
طرح احداث شهرهای جدید در اسفند ۱۳۶۴ در دوران ریاست جمهوری آیت الله سید علی خامنه ای و در دولت میرحسین موسوی به تصویب هیئت وزیران رسید و به منظور سیاست گذاری، مدیریت و راهبری جهت تحقق اهداف، شرکت مادرتخصصی عمران شهرهای جدید در خرداد سال ۱۳۶۸ تشکیل گردید. سپس شرکت های وابسته برای پیگیری طراحی، احداث و مدیریت هر شهر جدید تأسیس شد. در دولت نهم در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد و وزارت محمد سعیدی کیا، با مطرح شدن مسکن مهر، بیشترین فعالیت این شرکت به این حوزه معطوف شد تا جایی که بسیاری از مطالعات و طرح های قبلی به منظور ایجاد مسکن مهر و شعار مسکن ارزان برای مستضعفین، کنار گذاشته شد و انبوه سازی که خود ارزش اصلی گردیده بود، کیفیت و هزینه را در حاشیه قرار داد. طبق اظهارات محمد سعیدی کیا به موجب این طرح می بایست یک میلیون و پانصد هزار واحد مسکونی برای قشر کم درآمد و ضعیف جامعه احداث شده و به مردم واگذار شود. در دولت یازدهم و در دورهٔ ریاست جمهوری حسن روحانی و وزارت عباس آخوندی، وزیر مخالفت های بسیاری با طرح مسکن مهر کرد، ولی با تمام مخالفت ها بیان کرد به تعهدات پیشین در مسکن مهر پایبند است.
افزایش جمعیت و سیر مهاجرت های داخلی به سوی قطب های اقتصادی کشور خصوصاً پایتخت نه تنها بر ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن ها تأثیرگذار بوده است بلکه ساختار کالبدی شهرهای کشور را نیز دگرگون ساخته است. گسترش ابعاد فیزیکی شهرها، توسعه شهر و اسکان غیررسمی قشرها تازه شهرنشین در حومه های شهرهای بزرگ کشور و ازدیاد قیمت زمین و مسکن در محدوده شهرها، عملاً تهیه مسکن برای طبقات کم درآمد یا با درآمد متوسط را بسیار مشکل و حتی غیرممکن ساخته است. تحولات جمعیتی و اقتصادی کشور خصوصاً از چهار دههٔ گذشته تا کنون از سویی متأثر از رشد روند سرمایه داری و به موازات آن کاهش فعالیت های کشاورزی در روستاها قبل از انقلاب، جنگ تحمیلی و رشد بی سابقهٔ جمعیت در این دوره است. در سال ۱۳۶۵ تهران و مشهد دارای بیش از یک میلیون نفر جمعیت بوده اند. در سال ۱۳۷۰ چهار شهر تهران، مشهد، اصفهان و تبریز هم به کلانشهرهای میلیونی کشور پیوسته اند و به احتمال قوی در سال های آتی اهواز و قم نیز به کلانشهرهای کشور اضافه خواهند شد. احداث شهرهای جدید بعد از انقلاب، تفاوت عمده ای با شهرهایی دارد که قبل از انقلاب به منظور احداث صنایع و اسکان کارکنان آنان ساخته شده اند. مانند پولادشهر، مس سرچشمه، شهرک صنعتی البرز و نظایر آنها، شهرهای جدید نسل بعد از انقلاب مانند شهرهای جدید حومه کلانشهرهای دیگر کشورها به منظور ساماندهی و توسعه برنامه ریزی شده شهرهای بزرگ برای اولین بار در ایران بنیان گذاشته شد. برخی اهداف از ایجاد شهرهای جدید به صورت خلاصه بیان می شود:
... [مشاهده متن کامل]
طرح احداث شهرهای جدید در اسفند ۱۳۶۴ در دوران ریاست جمهوری آیت الله سید علی خامنه ای و در دولت میرحسین موسوی به تصویب هیئت وزیران رسید و به منظور سیاست گذاری، مدیریت و راهبری جهت تحقق اهداف، شرکت مادرتخصصی عمران شهرهای جدید در خرداد سال ۱۳۶۸ تشکیل گردید. سپس شرکت های وابسته برای پیگیری طراحی، احداث و مدیریت هر شهر جدید تأسیس شد. در دولت نهم در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد و وزارت محمد سعیدی کیا، با مطرح شدن مسکن مهر، بیشترین فعالیت این شرکت به این حوزه معطوف شد تا جایی که بسیاری از مطالعات و طرح های قبلی به منظور ایجاد مسکن مهر و شعار مسکن ارزان برای مستضعفین، کنار گذاشته شد و انبوه سازی که خود ارزش اصلی گردیده بود، کیفیت و هزینه را در حاشیه قرار داد. طبق اظهارات محمد سعیدی کیا به موجب این طرح می بایست یک میلیون و پانصد هزار واحد مسکونی برای قشر کم درآمد و ضعیف جامعه احداث شده و به مردم واگذار شود. در دولت یازدهم و در دورهٔ ریاست جمهوری حسن روحانی و وزارت عباس آخوندی، وزیر مخالفت های بسیاری با طرح مسکن مهر کرد، ولی با تمام مخالفت ها بیان کرد به تعهدات پیشین در مسکن مهر پایبند است.
افزایش جمعیت و سیر مهاجرت های داخلی به سوی قطب های اقتصادی کشور خصوصاً پایتخت نه تنها بر ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن ها تأثیرگذار بوده است بلکه ساختار کالبدی شهرهای کشور را نیز دگرگون ساخته است. گسترش ابعاد فیزیکی شهرها، توسعه شهر و اسکان غیررسمی قشرها تازه شهرنشین در حومه های شهرهای بزرگ کشور و ازدیاد قیمت زمین و مسکن در محدوده شهرها، عملاً تهیه مسکن برای طبقات کم درآمد یا با درآمد متوسط را بسیار مشکل و حتی غیرممکن ساخته است. تحولات جمعیتی و اقتصادی کشور خصوصاً از چهار دههٔ گذشته تا کنون از سویی متأثر از رشد روند سرمایه داری و به موازات آن کاهش فعالیت های کشاورزی در روستاها قبل از انقلاب، جنگ تحمیلی و رشد بی سابقهٔ جمعیت در این دوره است. در سال ۱۳۶۵ تهران و مشهد دارای بیش از یک میلیون نفر جمعیت بوده اند. در سال ۱۳۷۰ چهار شهر تهران، مشهد، اصفهان و تبریز هم به کلانشهرهای میلیونی کشور پیوسته اند و به احتمال قوی در سال های آتی اهواز و قم نیز به کلانشهرهای کشور اضافه خواهند شد. احداث شهرهای جدید بعد از انقلاب، تفاوت عمده ای با شهرهایی دارد که قبل از انقلاب به منظور احداث صنایع و اسکان کارکنان آنان ساخته شده اند. مانند پولادشهر، مس سرچشمه، شهرک صنعتی البرز و نظایر آنها، شهرهای جدید نسل بعد از انقلاب مانند شهرهای جدید حومه کلانشهرهای دیگر کشورها به منظور ساماندهی و توسعه برنامه ریزی شده شهرهای بزرگ برای اولین بار در ایران بنیان گذاشته شد. برخی اهداف از ایجاد شهرهای جدید به صورت خلاصه بیان می شود:
