شرفنامه تاریخ مفصل کردستان

[ویکی نور] شرفنامه حاوی تاریخ قبایل و سلسله های مختلف کرد از ابتدا تا سال 1005ق/1596م است. محتوای شرفنامه از اطلاعات مندرج در کتابهای گوناگون تاریخ مشرق زمین و نیز از اطلاعات پیران موثق و قابل اعتماد و خاطرات خود مؤلف برگرفته شده است.نویسنده در این کتاب به بیان أنساب طوایف کرد، حاکمان و والیان کردستان، حکام و امراء دیار بکر و حریره و دینور و شهره زوال وفضلویه و لرکوچک و مصر و شام و اردلان، عمادیه و چمشکزک و پالو و جرموک و پازوکی و زنگنه و بدلیس و غیره پرداخته است.این کتاب توجه بسیاری از محققان اروپایی را از اوایل قرن نوزدهم میلادی به خود جلب کرد.به گفتۀ برخی از ایشان «شرفنامه» معتبرترین، مهم ترین و قابل ملاحظه ترین بخش تاریخ کرد است.این کتاب حاوی جزئیاتی است که در هیچ جای دیگر ذکر نشده اند مثل سنت ها، آداب و رسوم، روایات تاریخی أفواهی یا وصف وقایعی که خود مؤلف شاهد آنها بوده است و از این بابت منبعی است با ارزش که اهمیت آن در وصف نمی گنجد.علی الخصوص که در زمینۀ تاریخ کرد،صرف نظراز شرفنامه،چیزی جز اطلاعات پراکنده در آثار مورخان در اختیار نیست و این اطلاعات هرچند که واقعا بس فراوان هستند، هیچ چیز کاملی عرضه نمی کنند و به کمک آنها هرگز نمی توان موفق به تدوین یک تاریخ منسجم ملّت کرد، که به طوایف و قبایل بسیار منقسم می شود،شد.لذا شرف که در کتاب خود علاوه بر آن چه توانسته بود از کتب عربی،فارسی و ترکی برگیرد مقدار قابل توجهی اطلاعات کاملا تازه گردآورده و خلأ بسیار بزرگی از تاریخ ملّت های آسیا را پر کرده است.
ویژگی کتاب، ارزش علمی آن است چرا که حدود سیصد سال است که این کتاب وجود دارد و تاکنون هیچ کتاب دیگری که در خور مقایسه با آن باشد تألیف نشده است.همچنین در این کتاب مقادیر قابل توجهی اطلاعات کاملا تازه گردآمده و بر حسب ترتیب قبیله ای منظم گشته است.اما دو عیب عمده را می توان در این کتاب مورد اشاره قرار داد:1-مؤلف در نقل وقایع و اطلاعاتی که از آثار نویسندگان قبل ازخود برگرفته است، احتیاط و هوشیاری کمتری به کار برده است.او گاهی وقایع را بدون نظم و ترتیب درهم می آمیزد،در نقل و ضبط اسامی خاص اشتباه می نماید و گرفتار اشتباههای تاریخی آشکار می شود.2-دربارۀ سبک نگارش کتاب هم باید گفت هر چند که ساده و مفهوم است اما چنانچه استعمال مفرط ابیات شعری و نیز شماری اندک از جملات مدعیانه و مطنطن باب سلیقۀ مردم مشرق زمین را از آن کنار بگذاریم، اصلا پرورده و سفته نیست.
نسخه حاضر در قطع وزیری و در 2 جلد(در یک مجلد)با جلد گالینگور مجموعا در 884 صفحه برای بار نخست در سال 1377ش توسط «انتشارات اساطیر» چاپ و منتشر شده است.
مقدمه و پیشگفتار جلد دوم کتاب که توسط مصحح آن ولادیمیر ولیامینوف زرنوف نگاشته شده است.