شرف الدین خراسانی

وی پس از کودتای ۲۸ مرداد زندانی شد. در خلال سه سال زندانی بودنش به روشنفکران زندانی اساطیر یونان می آموخت. شرف اولین کسی بود که به گونه ای تفصیلی و مدون در زبان فارسی به فیلسوفان پیش از سقراط پرداخت. حاصل تلاش او کتابی به نام نخستین فیلسوفان یونان نام گرفت که یکی از معتبرترین آثار موجود در این زمینه به زبان فارسی به شمار می رود. آثار فلسفی و ترجمه های بزرگی از او به یادگار مانده است؛ از جمله ترجمه متافیزیک ارسطو که آن را مستقیماً از زبان یونانی باستان ترجمه کرد. مهمترین جنبهٔ مطالعات فلسفی او که خود ریشه در باورمندی راسخ او به کارل مارکس دارد، توجه ویژه اش به برآمدن و شکل گیری هر فلسفه، بر بنیادهای اقتصادی - اجتماعی دوران مورد بررسی است و بر این بنیاد است که در پژوهش های فلسفی او، همواره طرحی از تاریخ دوران مورد مطالعه، بر بررسی فلسفهٔ آن دوران پیشی می یابد. خصلت دیگرِ مطالعات او، بیان مصطلحات اصلی و بنیادین هر فلسفه، در زبان اصلی خودش بود.
در سال ۱۳۴۹ کتاب شعر «واژه ها» را منتشر کرد که در همان سال برنده جایزه شد. «پژواک» در سال ۱۳۳۷ و «متافیزیک عشق و مجموعه اشعار» در سال ۱۳۸۰ هم حاصل تلاش های دیگر شرف در عرصه شاعری پارسی بودند.
شرف دکترای فلسفه خود را در ۱۳۴۲ شمسی از دانشگاه کمبریج اخذ کرد و در آنجا به تدریس ادبیات فارسی و فلسفه پرداخت. حوالی سال ۱۳۴۳ به ایران بازگشت و در دانشگاه ملی ( شهید بهشتی بعدی ) به تدریس پرداخت. دو سال بعد گروه فلسفه دانشگاه ملی را بنیاد نهاد و از سال ۱۳۴۶ تا بهمن ۱۳۵۹ مدیر این گروه بود. او پس از انقلاب فرهنگی و بازگشایی دانشگاه ها در ۱۳۶۲ نخست از تدریس منع شد، و در سال ۱۳۶۵ حکم شورای دانشگاه مبنی بر بازنشستگی پیش از موعد، به زندگی دانشگاهی او پایان داد.
دعوتی که به فاصله ای اندک مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی از او به عمل آورد، فصل جدیدی را در زندگی علمی اش گشود که تا پایان عمر ادامه داشت. دکتر شرف با سمت مشاور عالی علمی به صورت تمام وقت در این مرکز به کار پرداخت. از آن زمان دامنهٔ پژوهش های او بیشتر در قلمرو فلسفهٔ اسلامی و زمینه های تأثیر و تطبیق میان فلسفهٔ یونان و مکاتب فکری جهان اسلام متمرکز شد. وی در خلال همین دوره، از سال ۱۳۷۷ عوضت در هیئت عالی مشاوران کتابخانهٔ ملی ایران را نیز پذیرفت و منشأ خدمات فرهنگی بیشتری گردید. حضور پیوستهٔ او در مرکز دایرةالمعارف در همه حال تا واپسین روز زندگی اش ادامه داشت، تا آنکه در صبحگاه چهاردهم آبان ۱۳۸۲ در تنهایی خانه اش بر اثر حملهٔ قلبی دیده از جهان فروبست.

زندگی و فعالیت ها [ویرایش]
وی مدرک دکترای فلسفه خود را در اوایل دهه شصت میلادی از دانشگاه کمبریج انگلستان اخذ کرد و در آنجا به تدریس ادبیات فارسی و فلسفه پرداخت. حوالی سال ۱۳۴۳ به ایران بازگشت و در دانشگاه ملی ( شهید بهشتی ) به تدریس پرداخت. دو سال بعد در ایران، گروه فلسفه دانشگاه ملی را بنیاد نهاد و خود نیز مدیر گروه شد. پس از کودتای ۲۸ مرداد زندانی شد. در خلال سه سال زندانی بودنش به روشنفکران زندانی، اساطیر یونان می آموخت. شرف، اولین کسی بود که به گونه ای تفصیلی و مدون در زبان فارسی به فیلسوفان پیش از سقراط پرداخت. حاصل تلاش او کتابی به نام «نخستین فیلسوفان یونان» نام گرفت که هنوز هم یکی از معتبرترین آثار موجود در این زمینه به زبان فارسی به شمار می رود. آثار فلسفی و ترجمه های بزرگی از او به یادگار مانده است از جمله ترجمه کتاب متافیزیکارسطو مستقیماً از زبان یونانی. او در سال های بعد از انقلاب فرهنگی از تدریس در دانشگاه منع شد. البته گویا اولیای امور در سال های بعد به دلجویی از او پرداخته بودند ولی شرف در آن سال ها بازنشسته شده بود و با عنوان عضو شورای عالی علمی، در مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، به کار مشغول شده بود. وی در اثر حمله قلبی در تنهایی از دنیا رفت، دوستان او روز پس از مرگش او را در خانه اش پیدا کردند.
در سال ۱۳۴۹ کتاب شعر «واژه ها» را منتشر کرد که در همان سال برنده جایزه شد. «پژواک» در سال ۱۳۳۷ و «متافیزیک عشق و مجموعه اشعار» در سال ۱۳۸۰ هم حاصل تلاش های دیگر شرف در عرصه شاعری پارسی بودند.
منابع [ویرایش]
اطلاعات برپایه نوشتاری در روزنامه شرق
کانون ایرانی پژوهشگران فلسفه و حکمت: شرف الدین خراسانی
[نمایش]
ن • ب • و
فلسفه اسلامی
رده ها: زادگان ۱۳۰۶درگذشتگان ۱۳۸۳درگذشتگان تهرانفیلسوفان