[ویکی فقه] شرح فارسی تجرید الاعتقاد (کتاب). کتاب «شرح فارسی تجرید الاعتقاد» علامه ابو الحسن شعرانی در واقع شرحی است که مرحوم علامه شعرانی بر کتاب تجرید خواجه نصیر الدین طوسی در سال ۱۴۹۲ هجری قمری نوشته است.
مؤلف خود در مقدمه می گوید ما در شرح خود بر کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد و علامه حلی عنایت تمام داشتم حتی شارح نام کتاب را شرح تجرید الاعتقاد می گذارد چون مرحوم علامه حلی اینچنین آورده است و الا خود خواجه نصیر در متن دارد سمیته تجرید العقائد. البته ناگفته نماند در مورد این کتاب غالبا نام تجرید الکلام یا تجرید به کار رفته است. لکن این اثرپذیری شارح از علامه حلی را نمایان می سازد که همان نامی را به کار می برد که ایشان به کار برده اند. ولی تمام اینها باعث نمی شوند که ما کتاب حاضر را ترجمه کشف المراد بدانیم زیرا خود مؤلف چنین حرفی نمی زند و در جای دیگری می گوید شاید بیش از ثلث محتویات کتاب از کشف- المراد باشد. او کتاب خود را شرح مستقلی بر تجرید الاعتقاد خواجه نصیر الدین می داند و اصلا این شرح را در ردیف شروح تجرید و در عرض کشف المراد ذکر می کند.
انگیزه تألیف
علامه شعرانی انگیزه خود را از تالیف این کتاب نیاز مبرم اهل زمانه به اصول دین می داند و علم اصول دین را علمی منسوخ شده می شمارد و می فرمایدامروزه مردم دنبال علومی هستند که به دنیای آنان سود بیشتری داشته باشد ایشان اضافه می کنند مسلمان باید اصول دین را از روی دلیل بداند ولی دانستن دلائل فروعات فقهی بر کسی لازم نمی باشد وی علت عمل نکردن کامل به فقه را نیز اسلام ظاهری مردم می داند و می فرماید ایمان به غیب با علم به اصول دین حاصل می شود که نتیجه اش می شود عمل کردن کامل به فروعات دین. مرحوم شعرانی پایه و اساس اصول دین را عقل می داند و می گوید برای اثبات نبوت باید اول وجود خدا ثابت شود و اثبات امامت بستگی به اثبات نبوت دارد همینطور اثبات معاد. پس در واقع همه اصول به اثبات توحید برمی گردد و وجود خدا با چیزی غیر از عقل ثابت نمی گردد به همین دلیل است که ایشان آشنایی با علوم عقلی را بر طلاب علوم دینی برای مواجهه با بی دینان از اوجب واجبات می شمارد و کتاب تجرید را کتابی منحصربه فرد می داند که آموختن آن بر هادیان طریق امامت واجب عینی می باشد.
ساختار کتاب
...
مؤلف خود در مقدمه می گوید ما در شرح خود بر کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد و علامه حلی عنایت تمام داشتم حتی شارح نام کتاب را شرح تجرید الاعتقاد می گذارد چون مرحوم علامه حلی اینچنین آورده است و الا خود خواجه نصیر در متن دارد سمیته تجرید العقائد. البته ناگفته نماند در مورد این کتاب غالبا نام تجرید الکلام یا تجرید به کار رفته است. لکن این اثرپذیری شارح از علامه حلی را نمایان می سازد که همان نامی را به کار می برد که ایشان به کار برده اند. ولی تمام اینها باعث نمی شوند که ما کتاب حاضر را ترجمه کشف المراد بدانیم زیرا خود مؤلف چنین حرفی نمی زند و در جای دیگری می گوید شاید بیش از ثلث محتویات کتاب از کشف- المراد باشد. او کتاب خود را شرح مستقلی بر تجرید الاعتقاد خواجه نصیر الدین می داند و اصلا این شرح را در ردیف شروح تجرید و در عرض کشف المراد ذکر می کند.
انگیزه تألیف
علامه شعرانی انگیزه خود را از تالیف این کتاب نیاز مبرم اهل زمانه به اصول دین می داند و علم اصول دین را علمی منسوخ شده می شمارد و می فرمایدامروزه مردم دنبال علومی هستند که به دنیای آنان سود بیشتری داشته باشد ایشان اضافه می کنند مسلمان باید اصول دین را از روی دلیل بداند ولی دانستن دلائل فروعات فقهی بر کسی لازم نمی باشد وی علت عمل نکردن کامل به فقه را نیز اسلام ظاهری مردم می داند و می فرماید ایمان به غیب با علم به اصول دین حاصل می شود که نتیجه اش می شود عمل کردن کامل به فروعات دین. مرحوم شعرانی پایه و اساس اصول دین را عقل می داند و می گوید برای اثبات نبوت باید اول وجود خدا ثابت شود و اثبات امامت بستگی به اثبات نبوت دارد همینطور اثبات معاد. پس در واقع همه اصول به اثبات توحید برمی گردد و وجود خدا با چیزی غیر از عقل ثابت نمی گردد به همین دلیل است که ایشان آشنایی با علوم عقلی را بر طلاب علوم دینی برای مواجهه با بی دینان از اوجب واجبات می شمارد و کتاب تجرید را کتابی منحصربه فرد می داند که آموختن آن بر هادیان طریق امامت واجب عینی می باشد.
ساختار کتاب
...
wikifeqh: شرح_فارسی_تجرید_الاعتقاد_(کتاب)