[ویکی نور] شرح الشاطبیة، تألیف جلال الدین سیوطی، شرحی است مزجی بر کتاب «حرز الأمانی و وجه التهانی فی القرائات السبع»، معروف به «الشاطبیة» نوشته امام القراء ابومحمد قاسم بن فیره شاطبی شافعی (متوفای 590ق). خود «الشاطبیة» خلاصه کتاب «التیسیر» امام ابوعمرو عثمان بن سعید الدانی و یکی از مهم ترین آثار در علم تجوید و اصول و قواعد قرائات سبعه (قرائت های هفت گانه) می باشد که به نظم و بسیار موجز است و به لحاظ زبان متن که نظم از نوع قصیده است، به «قصیده شاطبیه» و به لحاظ اینکه حرف روی در قصیده لام است، به «قصیده لامیه» شهرت پیدا کرده است.
موضوع این کتاب بررسی قرائت های هفت گانه قرآن کریم بوده و شارح در آن به بیان رموز و حل و توضیح مشکلات و ابهامات موجود در کتاب «الشاطبیة» پرداخته است. در ابتدای کتاب، مقدمه ای موجز افزوده شده و در آن، ضمن اشاره به شرح بودن کتاب، سلسله راویان آن، از سراج الدین ابوحفص بلقینی تا نویسنده قصیده شاطبیه، ذکر گردیده است.
شارح در روز پنج شنبه، یازدهم رجب 884ق، نگارش این شرح را به پایان رسانده است.
ابتدای قصیده، با این بیت آغاز شده: «بدأت ببسم اللّه فی النظم أوّلا تبارک رحمانا رحیما و موئلا» و شارح به صورت مزجی و کلمه کلمه، به شرح و تجزیه و ترکیب واژگان قصیده پرداخته و در مواردی، از شاهد مثال هایی از قرآن و روایات، استفاده کرده است؛ به عنوان مثال، در شرح بیت 95 از باب استعاذه: «إذا ما أردت الدهر تقرأ فأستعذ جهارا من الشیطان بالله مسجلا»، آیه 98 سوره نحل «فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ »؛ «پس چون قرآن میخوانی، از شیطانِ مطرود به خدا پناه بر» و در شرح بیت دهم: «و إن کتاب الله أوثق شافع...»، روایتی از پیامبر(ص)، بدین عبارت: «اقرءوا القرآن فإنه یأتی یوم القیامة شفیعا لأصحابه»، شاهد مثال آورده شده است.
تحقیق و تصحیح کتاب، توسط «مکتب قرطبة للبحث العلمی و إحیاء التراث أبوعاصم حسن بن عباس بن قطب»، صورت گرفته است. در پاورقی ها که توسط محقق نوشته شده، علاوه بر ذکر منابع و اشاره به اختلاف نسخ، توضیحاتی پیرامون برخی از روایات مذکور در متن، از جمله راویان و صحت یا ضعف روایات مذکور، ارائه گردیده است.
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.
موضوع این کتاب بررسی قرائت های هفت گانه قرآن کریم بوده و شارح در آن به بیان رموز و حل و توضیح مشکلات و ابهامات موجود در کتاب «الشاطبیة» پرداخته است. در ابتدای کتاب، مقدمه ای موجز افزوده شده و در آن، ضمن اشاره به شرح بودن کتاب، سلسله راویان آن، از سراج الدین ابوحفص بلقینی تا نویسنده قصیده شاطبیه، ذکر گردیده است.
شارح در روز پنج شنبه، یازدهم رجب 884ق، نگارش این شرح را به پایان رسانده است.
ابتدای قصیده، با این بیت آغاز شده: «بدأت ببسم اللّه فی النظم أوّلا تبارک رحمانا رحیما و موئلا» و شارح به صورت مزجی و کلمه کلمه، به شرح و تجزیه و ترکیب واژگان قصیده پرداخته و در مواردی، از شاهد مثال هایی از قرآن و روایات، استفاده کرده است؛ به عنوان مثال، در شرح بیت 95 از باب استعاذه: «إذا ما أردت الدهر تقرأ فأستعذ جهارا من الشیطان بالله مسجلا»، آیه 98 سوره نحل «فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ »؛ «پس چون قرآن میخوانی، از شیطانِ مطرود به خدا پناه بر» و در شرح بیت دهم: «و إن کتاب الله أوثق شافع...»، روایتی از پیامبر(ص)، بدین عبارت: «اقرءوا القرآن فإنه یأتی یوم القیامة شفیعا لأصحابه»، شاهد مثال آورده شده است.
تحقیق و تصحیح کتاب، توسط «مکتب قرطبة للبحث العلمی و إحیاء التراث أبوعاصم حسن بن عباس بن قطب»، صورت گرفته است. در پاورقی ها که توسط محقق نوشته شده، علاوه بر ذکر منابع و اشاره به اختلاف نسخ، توضیحاتی پیرامون برخی از روایات مذکور در متن، از جمله راویان و صحت یا ضعف روایات مذکور، ارائه گردیده است.
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.
wikinoor: شرح_الشاطبیة