شرح الرضی علی الکافیه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] شرح الرضی علی الکافیة (کتاب). «شرح الرضی علی الکافیة»، اثر محمد بن حسن استرآبادی معروف به شیخ رضی، شرح غیر مزجی «الکافیة» ابن حاجب است.
«شرح الرضی علی الکافیة»، اثر محمد بن حسن استرآبادی معروف به شیخ رضی، شرح غیر مزجی «الکافیة» ابن حاجب می باشد که به زبان عربی و حدودا در اواخر قرن هفتم هجری نوشته شده است. کتاب حاضر، اثری عظیم و بااهمیت می باشد که بسیاری از مسائل نحوی را با اسلوبی سهل و بسیط، در خود جای داده و مورد استقبال و استفاده بسیاری از علمای عرب و عجم بوده است.

[ویکی نور] شرح الرضی علی الکافیة، اثر محمد بن حسن استرآبادی معروف به شیخ رضی، شرح غیر مزجی «الکافیة» ابن حاجب می باشد که به زبان عربی و حدودا در اواخر قرن هفتم هجری نوشته شده است.
کتاب حاضر، اثری عظیم و بااهمیت می باشد که بسیاری از مسائل نحوی را با اسلوبی سهل و بسیط، در خود جای داده و مورد استقبال و استفاده بسیاری از علمای عرب و عجم بوده است.
سیوطی در باره این کتاب، معتقد است که هیچ شرحی بر کافیه و نیز در غالب کتبی نحوی، از لحاظ جمع، تحقیق و حسن تعلیل، مانند این اثر نوشته نشده است.
کتاب، در چهار جلد، در دو بخش کلی عرضه شده است، به گونه ای که بخش اول، مشتمل بر بیست و چهار موضوع کلی بوده و بخش دوم نیز سی و شش موضوع اصلی را در خود جای داده و موضوعات فرعی دیگر، حول آن ها قرار گرفته است. برخی از این موضوعات اصلی، عبارتند از: کلمه و اقسام آن، کلام، معرب و مبنی، غیر منصرف، عدل، تأنیث، جمع، وزن الفعل، مرفوعات، تنازع، مبتدا و خبر، منصوبات، منادی، ترخیم، مندوب، مجرورات، توابع، ضمایر، اسم اشاره، موصول، اسماء افعال، اصوات، مرکبات، کنایات، ظروف، نکره، مبحث عدد، مذکر و مؤنث، مثنی و جمع، مصدر، اسم فاعل، اسم مفعول، صفه مشبهه، اسم تفضیل، انواع فعل از لحاظ زمان، فعل مجهول، متعدی و لازم، افعال قلوب، افعال ناقصه، افعال مقاربه، فعل تعجب، افعال مدح و ذم و انواع حروف که عبارتند از: جر، مشبه بالفعل، عطف، تنبیه، ایجاب، زائده، تفسیر، مصدریه، تخصیص، توقع، استفهام، شرط، ردع، تأنیث، تنوین، نون تأکید و استطراد.
بر کافیه ابن جاجب، شرح های متعددی نوشته شده است، اما امتیاز شرح حاضر، به استقلال رأی و حریت فکر نویسنده آن می باشد، زیرا وی بر مذهب نحوی خاصی متمرکز نگردیده است؛ هرچند غالبا به مذهب بصریون تمایل داشته و تمجید بسیاری از سیبویه و آثار وی کرده است، اما در مواردی نیز آراء کوفیون را نقل و از آن ها دفاع کرده است، اما نکته حایز اهمیت این است که وی پس از نقل اقوال قدما و نقد آن ها، در بعضی موارد، رأی منحصربه فردی داشته است؛ با اینکه در مواردی نیز اقوال دیگر را نقل و شدیداً از آن ها دفاع کرده است.

[ویکی فقه] شرح الرضی علی الکافیه (کتاب). «شرح الرضی علی الکافیة»، اثر محمد بن حسن استرآبادی معروف به شیخ رضی، شرح غیر مزجی «الکافیة» ابن حاجب است.
«شرح الرضی علی الکافیة»، اثر محمد بن حسن استرآبادی معروف به شیخ رضی، شرح غیر مزجی «الکافیة» ابن حاجب می باشد که به زبان عربی و حدودا در اواخر قرن هفتم هجری نوشته شده است. کتاب حاضر، اثری عظیم و بااهمیت می باشد که بسیاری از مسائل نحوی را با اسلوبی سهل و بسیط، در خود جای داده و مورد استقبال و استفاده بسیاری از علمای عرب و عجم بوده است.
← دیدگاه سیوطی
کتاب، در چهار جلد، در دو بخش کلی عرضه شده است؛ به گونه ای که بخش اول، مشتمل بر بیست و چهار موضوع کلی بوده و بخش دوم نیز سی و شش موضوع اصلی را در خود جای داده و موضوعات فرعی دیگر، حول آن ها قرار گرفته است. برخی از این موضوعات اصلی، عبارتند از: کلمه و اقسام آن، کلام، معرب و مبنی، غیر منصرف، عدل، تأنیث، جمع، وزن الفعل، مرفوعات، تنازع، مبتدا و خبر، منصوبات، منادی، ترخیم، مندوب، مجرورات، توابع، ضمایر، اسم اشاره ، موصول ، اسماء افعال، اصوات، مرکبات، کنایات، ظروف، نکره، مبحث عدد، مذکر و مؤنث، مثنی و جمع، مصدر، اسم فاعل ، اسم مفعول ، صفت مشبهه، اسم تفضیل ، انواع فعل از لحاظ زمان، فعل مجهول ، متعدی و لازم، افعال قلوب، افعال ناقصه، افعال مقاربه، فعل تعجب، افعال مدح و ذم و انواع حروف که عبارتند از: جر، مشبه بالفعل، عطف، تنبیه، ایجاب، زائده، تفسیر، مصدریه، تخصیص، توقع، استفهام، شرط، ردع، تأنیث، تنوین، نون تأکید و استطراد.
مزیت
بر کافیه ابن حاجب، شرح های متعددی نوشته شده است؛ اما امتیاز شرح حاضر، به استقلال رأی و حریت فکر نویسنده آن می باشد؛ زیرا وی بر مذهب نحوی خاصی متمرکز نگردیده است؛ هرچند غالباً به مذهب بصریون تمایل داشته و تمجید بسیاری از سیبویه و آثار وی کرده است، اما در مواردی نیز آراء کوفیون را نقل و از آن ها دفاع کرده است، اما نکته حایز اهمیت این است که وی پس از نقل اقوال قدما و نقد آن ها، در بعضی موارد، رأی منحصربه فردی داشته است؛ با اینکه در مواردی نیز اقوال دیگر را نقل و شدیداً از آن ها دفاع کرده است. شریف جرجانی ، از علمای قرن هفتم هجری، ضمن اشاره به ارزش این اثر، تعلیقی بر آن نگاشته و در برخی مسائل، به مناقشه با نویسنده یا تصحیح عبارات وی پرداخته است.
شیوه
...

پیشنهاد کاربران

بپرس