شرح التلویحات اللوحیه و العرشیه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] شرح التلویحات اللوحیة و العرشیة، شرح ابن کمونه، سعد بن منصور (متوفی683ق) بر «التلویحات»، اثر مهم فلسفی شیخ شهاب الدین سهروردی است. کتاب دارای سه بخش منطق، طبیعیات و الهیات است و توسط نجفقلی حبیبی تصحیح و تحقیق شده اسـت.
کتاب در سه جلد منتشر شده که در ابتدای هر جلد مقدمه جداگانه ای از مصحح کتاب درج شده است.
منطق تلویحات، در شش «مرصد»، طبیعیات آن، در چهار مرصد و الهیات آن، در سه «تلویح» و چهار «مورد» و یک «مرصاد عرشی» تنظیم شده است. شارح به شیوه «قال... أقول» کتاب را شرح کرده است. ابن کمونه با عنایت به سایر آثار سهروردی، عبارات متن را، گاهی به صورت کلی و اغلب تقطیع کرده و شرح داده است.
تلویحات یکی از مهم ترین آثار سهروردی است که با حجم اندکش حاوی قواعد بسیاری است. این اثر در کنار آثاری چون «المشارع و المطارحات» و «المقاومات»، ابتدا از فلسفه مشائی با تفسیر خاص سهروردی سخن گفته و سـپس بـر این مبنا فلسفه اشراق مورد تحقیق قرار گرفته است... سهروردی خود در کتاب «المشارع و المطارحات» می نویسد: این کتاب را باید پیش از «حـکمة الإشـراق» و پس از کتـاب التلویحات مطالعه کرد و چون کتاب المقاومات باز هم بـه تـصریح خود سهروردی در واقع تکمله و ضمیمه ای است بر التلویحات، پس بحث اشراقی از تلویحات آغاز شده و مبانی منطقی، فلسفی و مابعدالطـبیعی آن بـه تـفصیل در «المشارع و المطارحات» مورد تحلیل قرار می گیرد و سرانجام در قالبی تفصیلی و بـه بیان اشراقی متکامل در «حکمة الإشراق» ادامه می یابد.
تلویحات سهروردی با عباراتی بسیار موجز نوشته شده است و همین ایجازگویی، فهم آن را دشوار کرده است؛ تا آن حد که خود سهروردی در ضمن مبحث الفاظ بخش منطق کتاب «المشارع و المطارحات»‏ تصریح کرده است که چون آنچه در «التلویحات» آمده، عبارات آن موهم دشواری است، در «المشارع» بحث را تفصیل داده است که در حکم توضیحی بر آن باشد؛ بنابراین سهروردی اولین کسی است که بر گشودن مشکلات فهم «التلویحات» اقدام کرده است و از طرفی این کتاب، قطعا جنبه درسی و آموزشی داشته است.

پیشنهاد کاربران

بپرس