شرایط اصل برائت

[ویکی فقه] شرایط اصل برائت، امور لازم در اجرای اصل برائت می باشد.
شرایط اصل برائت، شرایطی است که با نبود آنها، اصل برائت جاری نمی گردد.
شرایط اجرای برائت از نظر اصولیون
اصولیون در زیر این عنوان معمولا از شرط جستوجوی از دلیل ، سخن به میان آورده و آن را در جاهایی که به وجود آن ظن است، فی الجمله واجب دانسته اند.نسبت به وجوب جستوجوی از دلیل، تفصیل هایی در کلام اصولی ها وجود دارد:عده ای بین برائت نقلی و عقلی و برخی بین شبهات موضوعی و حکمی تفصیل داده اند.برای آگاهی از تفصیل اول، به مستندهای شرایط برائت شرعی و برائت عقلی، رجوع شود.اما نسبت به تفصیل دوم، مشهور اصولیون ، جستوجو از دلیل را در شبهه موضوعی لازم نمی دانند، اما در شبهه حکمی به وجوب جستوجو اعتقاد دارند، زیرا عدم جستوجو در جاهایی که نسبت به وجود احکام در آنها ظن وجود دارد، مثل کتاب های حدیث ، موجب تضییع احکام و اهمال نسبت به تکالیف واقعی می گردد. البته نظریات دیگری در مقابل نظریه مشهور وجود دارد؛ برای مثال، بعضی جستوجو را هم در شبهات حکمی و هم در شبهات موضوعی لازم می دانند.
شرایط دیگر اجرای برائت
شرایط دیگری نیز برای جریان برائت در نظر گرفته شده که به نظر می رسد از شرایط عمومی اجرای هر یک از اصول عملی بوده و اختصاص به برائت ندارد، ازجمله این که، اصل برائت در جایی جاری می شود که اصل موضوعی دیگری که رافع شک در آن است جاری نشود، زیرا در صورت جریان، بر اصل برائت حاکم خواهد بود؛ برای مثال، اگر در حلیت گوشت و صحت تذکیه حیوانی شک شود، اصالت عدم تذکیه در مورد آن جاری می گردد و میته محسوب می شود، در نتیجه، نسبت به حرمت خوردن گوشت آن برائت جاری نمی گردد، زیرا شک در حلیت با اجرای اصل موضوعی بر طرف شده است.