شجاع نظام شکرالله خان

شجاع نظام ، شکرالله خان ( ـ۱۳۲۶ق)
از مخالفان جنبش مشروطیت در آذربایجان . وی در ۱۳۰۵ ق سرکردۀ قره سوران راه مرند بود. در جریان جنبش مشروطیت به صف مخالفان جنبش و راه گیری و غارت مردم و کشتار آزادی خواهان پرداخت . وی با بستن راه جلفا که نزدیک ترین راه بازرگانی میان اروپا و آذربایجان بود زیان بزرگی به کارهای بازرگانی می زد و از ورود قند و شکر و نفت و کبریت که از نیازهای اولیۀ مردم بود جلوگیری می کرد. همچنین مانع می شد که آزادی خواهان قفقاز به یاری مشروطه خواهان تبریز بشتابند و به آن ها اسلحه برسانند. شجاع نظام در بیرون شهر مرند لشکرگاه زده بود و هر کاروانی را که از تبریز و جلفا می رسید، از خودی و بیگانه ، غارت می کرد و آن را به دستور تهران نسبت می داد. سرانجام به ابتکار حیدرخان عمواوغلی که پس از بمباران مجلس به قفقاز گریخته و به تازگی به تبریز آمده بود، با همدستی اسماعیل نوبری بمب نامه ای ساختند و آن را با مهر سیف السادات نامی از توانگران دوچی که از دوستان شجاع نظام بود، برای او فرستادند. همین که شجاع لشکر پسر شجاع نظام ، نامه را گشود، بمب درون آن منفجر شد و با انفجار بمب پدر و پسر کشته و شماری زخمی شدند.