شبکه تنظیم کننده ژن

شبکه تنظیم کننده ژن یا شبکه تنظیم کننده ژنتیک ( GRN ) مجموعه ای از قطعات دی ان ای ( DNA ) در یک سلول است که با یکدیگر به صورت غیر مستقیم ( از طریق RNA و بیان محصولات پروتئین خود ) و با مواد دیگر در سلول تعامل می کنند و در نتیجه نرخ تیدیل اینکه کدام ژن به mRNA رونویسی می شود را در شبکه مشخص می نماید. به طور کلی، هر یک از مولکول های آران ای پیام رسان mRNA به یک پروتئین خاص یا مجموعه ای از پروتئین ها ترجمه می شود. در برخی موارد این پروتئین ساختاری خواهد بود و در غشای سلول یا در داخل سلول جمع خواهد شد و به آن خواص ساختاری خاصی می دهد.
در سایر موارد، پروتئین به صورت آنزیم خواهد بود، به عنوان مثال، دستگاه میکرو که کاتالیز نمودن واکنش خاصی مانند شکست از یک منبع غذایی یا سم را انجام می دهد. هر چند برخی از پروتئین ها تنها وظیفه خدمت فعال کردن ژن های دیگر را برعهده دارند و این عوامل رونویسی هستند که نقش اصلی در شبکه های نظارتی را برعهده دارند. با اتصال به ناحیه promoter در ابتدای ژن های دیگر باعث روشن شدن آن ها و تولید شدن پروتئین می شوند و این روند ادامه پیدا می کند. برخی از عوامل رونویسی عوامل بازدارنده هستند.
در موجودات تک سلولی، شبکه های نظارتی برای بررسی عوامل محیطی خارجی، بهینه سازی سلول در یک زمان معین برای بقا در این محیط مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین یک سلول مخمر، هنگامی که خود را در یک محلول شکر می بیند، بر ژن هایی را روشن می کند که باعث پردازش شکر به الکل می شوند و این فرایند باعث زنده ماندن سلول مخمر می شود.