شبهه موضوعی

[ویکی فقه] ـــ تردید در حکم و یاموضوعی جزئی را شُبهه موضوعی گویند. ـــ شبهه موضوعی، شک در موضوع حکم شرعی کلّی می باشد.
شبهه موضوعی در جایی است که شک یا در حکمی جزئی باشد، مانند شک در پاکی و نجاست این مایع و یا در موضوعی جزئی، مانند شک در کر بودن این آب. مقابل آن شبهه حکمی قرار دارد.
معنای شبهه موضوعی
شبهه موضوعی، مقابل شبهه حکمی، و به معنای شک در موضوع حکم شرعی کلی (مجعول) است مقابل شک در جعل که شبهه حکمی است به سبب اشتباه در مصداق خارجی آن، یا شک در حکم شرعی جزئی موضوع، در حالی که منشا شبهه ، اشتباه در امور خارجی می باشد، مانند آن که مکلف شک کند مایع موجود شراب است یا سرکه، در حالی که مفهوم شراب و سرکه را می داند و از حکم هر یک نیز آگاه است، اما در مصداق خارجی شک دارد، و یا آن که مکلف حکم کلی موضوع خمر را می داند، یعنی می داند شرب خمر حرام است، اما شک می کند که آیا خمرموجود در این ظرف تبدیل به سرکه شده است تا پاک شده باشد یا هنوز خمر است - تا نجس و حرام باشد یعنی در حکم جزئی (این مایع) شک می کند، به دلیل شک در امور خارجی که عبارت است از تبدیل یا عدم تبدیل خمر به سرکه.
منشأ شک در شبهات حکمی
در شبهات حکمی منشأ شک، فقدان دلیل معتبر، اجمال آن و یا تعارض دو دلیل است. به عنوان مثال، شک در اینکه مصرف دخانیات چه حکمی دارد، شبهه حکمی است.
منشأ شک در شبهات موضوعی
...

[ویکی فقه] شبهه موضوعی (اصول).
...