مترادف شاگردانه: انعام، شاگردانگی، شاگردمزد، شاگردوار معنی انگلیسی:
lagnappe, lagniappe, tip, tip given to shop-boy
لغت نامه دهخدا
شاگردانه. [ گ ِ ن َ / ن ِ ] ( ص نسبی ، اِ مرکب ) مرکب از شاگرد به اضافه ان و هاءنسبت. ( حاشیه برهان چ معین ). بمعنی زر اندکی که بعد از اجرت استاد بطریق انعام بشاگرد دهند. ( برهان قاطع ) ( بهار عجم ) ( آنندراج ) ( انجمن آرا ) ( ناظم الاطباء ). راشِن ، زر اندکی که استاد بعد از اجرت بطریق انعام بشاگرد دهد و به فارسی شاگردانه گویند. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). مژدگانی بود. ( صحاح الفرس ). فغیاز. ( لغتنامه اسدی ). بغیاز. ( لغتنامه اسدی ) : شاگرد بیاع از پس بازرگان برفت و گفت ای خواجه شاگردانه بده. ( قابوسنامه ص 180 ). || باج. رشوه. حق و حساب : پیش از آنک عامل وصل خراج اصل بدیوان گذاردی شاگرد حق حسابی و رسم عتابی درخواست ، زن گفت ترا هم بر این باب ترانه ای و هم از این باب شاگردانه آرم. ( سندبادنامه ص 105 ). || بمجاز عطا که بفقرا دهند. ( از برهان قاطع ) ( بهار عجم ) ( آنندراج ). خیرات و عطائی که درباره فقرا کنند. ( ناظم الاطباء ). اطعام و خیرات بمساکین. || مهربانی بر کودکان نشره و آنچه بکودکان در آن وقت دهند. ( ناظم الاطباء ). || شاگرد و تلمیذ. ( ناظم الاطباء ). رجوع به شاگرد شود. || خادم و خدمتکار. ( ناظم الاطباء ). رجوع به شاگرد شود.
فرهنگ فارسی
۱ - مانند شاگردان . ۲ - چیزی که به شاگرد می رسد شاگردانگی .
فرهنگ معین
(گِ نِ ) (اِمر. ) = شاگردانگی : پولی که به رسم انعام به شاگرد می دهند.
فرهنگ عمید
۱. پولی که خریدار به رسم انعام به شاگرد دکان بدهد، فغیاز، بغیاز، نوداران. ۲. (صفت ) مانند شاگردان.
