شاهنامه فلورانس

شاهنامهٔ فلورانس[ ۱] کهن ترین نسخهٔ دست نویس کتاب شاهنامهٔ فردوسی است. تاریخ نوشتن این نسخه از شاهنامه سال ۶۱۴ هـ. ق/ ۱۲۱۷ م، بیش از ۲۰۰ سال پس از پایانِ سرایش شاهنامه است. با این حال، این نسخه نقشی پایه ای در تصحیح شاهنامه دارد. این نسخه از شاهنامه ناتمام است و شامل نیمی از متن اثر است. نسخهٔ خطی شاهنامه ای که در کتابخانهٔ فوق نگهداری می شود، کهن ترین نسخهٔ شناخته شدهٔ موجود در جهان است و به حدود ۸۰۰ سال پیش برمی گردد. [ ۲]
جلال خالقی مطلق، در تصحیح خود از شاهنامه - که امروز علمی ترین تصحیح شاهنامه است - ، از این دست نویس فراوان سود جسته است. وی در دفتر یکم شاهنامه می نویسد  : این دست نویس نه تنها کهن ترین، بلکه معتبرترین دست نویس موجود شاهنامه نیز هست. یکی از بزرگ ترین ویژگی های آن نقطه گذاری آن است. همچنین در این دست نویس بسیاری از واژه ها به ریخت کهنه تر آن ها به کار رفته اند.
آنجلو پیه مونتِزه، پژوهشگر ایران شناس ایتالیایی، این دست نویس را در سال ۱۹۷۸ میلادی، شناسایی کرد. تا پیش از پیدا کردن این دست نویس، دست نویس شاهنامهٔ لندن، که به سال ۶۷۵ هـ. ق منسوب بود، کهن ترین نسخهٔ شاهنامه شناخته می شد.
چون این دست نویس نسبت به دیگر دست نویس ها تازه تر یافت شده است، تصحیح های قدیمی شاهنامه، همچون تصحیح مسکو، امکان بهره وری از آن را نداشته اند. از برخی از ویژگی های این دست نویس می توان به حفظ کردن ضبط کهنِ بسیاری از واژه ها، کمتر بودنِ شمار بیت های الحاقی و رعایت کردن قاعدهٔ ذال معجم اشاره کرد.
نسخهٔ خطی موزهٔ فلورانس را عزیزالله جوینی در هشت جلد تصحیح نموده که توسط انتشارات دانشگاه تهران تاکنون ۷ جلد آن چند بار چاپ شده و جلد هشتم در دست چاپ است. [ نیازمند منبع]