شاهقلی خان زنگنه ( ؟ - ۱۷۱۶ ) اشراف زادهٔ کُرد بود که با عنوان وزیر اعظم از ۱۷۰۷ تا ۱۷۱۶ در دربار شاه سلطان حسین ( حکومت: ۱۶۹۴–۱۷۲۲ ) پادشاه صفوی خدمت می کرد.
شاهقلی فرزند سوم شیخعلی خان زنگنه بود که او نیز به عنوان وزیر اعظم در فاصلهٔ سال های ۱۶۶۹ تا ۱۶۸۹ در دربار سلیمان یکم خدمت می کرد. دیگر پسران شیخعلی خان عبارت بودند از حسین علی خان زنگنه، سلیمان خان زنگنه، اسماعیل بگ زنگنه، عباس بگ زنگنه، و عباس قلی بگ زنگنه. خانوادهٔ شیخ علی خان به ایل زنگنه تعلق داشت، ایل زنگنه از ایلات شیعه مذهب کرد بود که نقشی عمده در ترویج تشیع در غرب ایران خصوصاً کرمانشاهان ایفا کرد.
... [مشاهده متن کامل]
نخستین اشاره به شاهقلی به دههٔ ۱۶۸۰ بازمی گردد که از او با عنوان حاکم ایالت کرمانشاه یاد شده است. پدر او در سال ۱۶۸۹ بر اثر بیماری درگذشت. یک سال بعد یکی از اشراف زادگان عالی رتبه و قدرتمند به نام ساروخان سهندلو ۴۰ تن از افراد ایل زنگنه را به قتل رساند؛ که اعتراض شاهقلی را به شاه سلیمان یکم در پی داشت که معتقد بود ساروخان با چنان کاری پدر متوفای او را تحقیر کرده است. سلیمان به دلیل رابطهٔ خوبی که با ساروخان داشت او را بخشید. اما با وجود این سلیمان در سال ۱۶۹۱ ساروخان را به دلیل رابطهٔ عاشقانه ای که با مریم بیگم عمهٔ شاه سلیمان برقرار کرده بود سر برید.
شاه سلیمان سپس شاهقلی را به جای ساروخان به عنوان ریاست محافظان سلطنتی ( قورچی باشی ) منصوب کرد. پس از انتصاب او به چنین منصب عالی مرتبه ای میان او و محمدطاهر وحید قزوینی که به تازگی به عنوان وزیر اعظم منصوب شده بود رقابتی درگرفت. سلیمان در سال ۱۶۹۴ درگذشت و پسرش سلطان حسین به جای او بر تخت نشست که بعداً در سال ۱۶۹۹ فردی ترکمن از ایل شاملو به نام محمدمؤمن خان شاملو را به عنوان وزیر تازه منصوب کرد.
شاهقلی در سال ۱۷۰۷ به عنوان وزیر اعظم جدید امپراطوری منصوب شد. شاهقلی خان در ۱۷۱۶ درگذشت و پسرخوانده اش فتحعلی خان داغستانی به جای منصوب شد. شاهقلی دارای یک فرزند پسر بود که به نام پدربزرگش شیخ علی خان نامیده می شد و اگرچه به خدمت دربار صفوی می پرداخت، اما به آن درجه از قدرت که پدر و پدربزرگش داشتند نرسید.
شاهقلی فرزند سوم شیخعلی خان زنگنه بود که او نیز به عنوان وزیر اعظم در فاصلهٔ سال های ۱۶۶۹ تا ۱۶۸۹ در دربار سلیمان یکم خدمت می کرد. دیگر پسران شیخعلی خان عبارت بودند از حسین علی خان زنگنه، سلیمان خان زنگنه، اسماعیل بگ زنگنه، عباس بگ زنگنه، و عباس قلی بگ زنگنه. خانوادهٔ شیخ علی خان به ایل زنگنه تعلق داشت، ایل زنگنه از ایلات شیعه مذهب کرد بود که نقشی عمده در ترویج تشیع در غرب ایران خصوصاً کرمانشاهان ایفا کرد.
... [مشاهده متن کامل]
نخستین اشاره به شاهقلی به دههٔ ۱۶۸۰ بازمی گردد که از او با عنوان حاکم ایالت کرمانشاه یاد شده است. پدر او در سال ۱۶۸۹ بر اثر بیماری درگذشت. یک سال بعد یکی از اشراف زادگان عالی رتبه و قدرتمند به نام ساروخان سهندلو ۴۰ تن از افراد ایل زنگنه را به قتل رساند؛ که اعتراض شاهقلی را به شاه سلیمان یکم در پی داشت که معتقد بود ساروخان با چنان کاری پدر متوفای او را تحقیر کرده است. سلیمان به دلیل رابطهٔ خوبی که با ساروخان داشت او را بخشید. اما با وجود این سلیمان در سال ۱۶۹۱ ساروخان را به دلیل رابطهٔ عاشقانه ای که با مریم بیگم عمهٔ شاه سلیمان برقرار کرده بود سر برید.
شاه سلیمان سپس شاهقلی را به جای ساروخان به عنوان ریاست محافظان سلطنتی ( قورچی باشی ) منصوب کرد. پس از انتصاب او به چنین منصب عالی مرتبه ای میان او و محمدطاهر وحید قزوینی که به تازگی به عنوان وزیر اعظم منصوب شده بود رقابتی درگرفت. سلیمان در سال ۱۶۹۴ درگذشت و پسرش سلطان حسین به جای او بر تخت نشست که بعداً در سال ۱۶۹۹ فردی ترکمن از ایل شاملو به نام محمدمؤمن خان شاملو را به عنوان وزیر تازه منصوب کرد.
شاهقلی در سال ۱۷۰۷ به عنوان وزیر اعظم جدید امپراطوری منصوب شد. شاهقلی خان در ۱۷۱۶ درگذشت و پسرخوانده اش فتحعلی خان داغستانی به جای منصوب شد. شاهقلی دارای یک فرزند پسر بود که به نام پدربزرگش شیخ علی خان نامیده می شد و اگرچه به خدمت دربار صفوی می پرداخت، اما به آن درجه از قدرت که پدر و پدربزرگش داشتند نرسید.
