شاه شجاع

/SAhSojA~/

لغت نامه دهخدا

شاه شجاع. [ ش ُ ] ( اِخ ) فرزند مبارزالدین محمدبن امیر مظفربن منصوربن پهلوان حاجی است.53 سال عمر کرد و 25 سال سلطنت نمود و در سال 786 هَ. ق. درگذشت. حافظ شیرازی در تاریخ فوت او گوید:
جانش غریق رحمت خود کردتا بود
تاریخ این معامله رحمن لایموت.
حافظ.
اشعار فارسی و عربی سروده است که سعدالدین انسی آنها را گردآوری کرده و مقدمه ای برآن نگاشته است و دیوان او در بمبئی بچاپ رسیده است. وی قسمت بیشتر از مدت سلطنت خود را بدفع مخالفان گذرانده است و اغلب در این زدوخوردها که با برادران یا برادرزادگان خود داشته فاتح بوده است. شاه شجاع از طرف مادر منسوب به قراختائیان کرمان است و قسمتی از سپاهیان او نیز ترک و سلسله او جانشین اتابکان فارس بود. شاه شجاع مردی فاضل و شاعر و شعردوست و ادب پرور و نزد قاضی عضدالدین ایجی و جمعی دیگر ازعلمای وقت تحصیل کرد و در نه سالگی قرآن را حفظ کرد و در اقامه شعایر دینی جد بلیغ داشت. شاه شجاع دارای خطی زیبا نیز بود و مدرسه «دارالشفاء» شیراز را تأسیس کرد و سید شریف جرجانی را مأمور تدریس دانشجویان کرد و خود او هم اغلب در حوزه درس مولانا قوام الدین حاضر میشد و در نشر اصول مذهب تسنن پرداخت و بروش پدر خویش با خلفای فاطمی مقیم مصر بیعت کرد مخصوصاً در سال 770 هَ. ق. علمای دینی را واداشت که در قبول بیعت «القاهر باﷲ محمدبن ابی بکر» نامه ها بنوشتند و نام این خلیفه را در خطبه ها داخل کردند. و ممدوح حافظ شیرازی و معاصر عماد فقیه نیز بوده است. ( الذریعة ج 9 ص 499 ) ( مجمع الفصحاء ج 1 ص 35 ) ( حافظ شیرین سخن تألیف معین ص 233 به بعد ). و رجوع به جلال الدین ابوالفوارس بن مبارزالدین... شود.

فرهنگ فارسی

صورت هفتم از صور جنوبی فلک

دانشنامه آزاد فارسی

شاه شجاع (۷۳۳ ـ ۷۸۶ ق)
(یا: جلال الدین اَبوالْفَوارس شاه شجاع) پادشاه (حک: ۷۶۰ ـ ۷۸۶ ق) نامدار سلسلۀ آل مظفر. فرزند امیر مبارزالدین محمد و در ابتدا سپهسالار لشکر پدر بود، اما در ۷۵۹ ق، همراهِ برادرش، شاه محمود، با دستگیری و کورکردن پدر، در فارس به سلطنت رسید. وی از همان آغاز سلطنت ، درگیر جنگ های داخلی با برادرش شاه محمود شد، که حکومت اصفهان و ابرقو را داشت و سرانجام او را نیز مطیع کرد. پس از درگذشت سلطان اویس جلایر، شاه شجاع از ناتوانی حسن جلایری استفاده کرد و به آذربایجان لشکر کشید و تبریز را تصرف کرد، اما سریعاً آن جا را ترک کرد. متصرفات او از شرق تا قلمرو آل کرت و سیستان و از جانب غرب ، کردستان و عراق عجم را در برمی گرفت. او برای استحکام موقعیت خود با القادر بالله، خلیفۀ فاطمی مصر، بیعت کرد. از آن جا که دورۀ شاه شجاع همزمان با قدرت گیری تیمور بود، وی سعی کرد تا با او دوستی برقرار کند . شاه شجاع شاعر و ادیب و از ممدوحان حافظ بود.

پیشنهاد کاربران

پسر دوم شاه جهان پنجمین امپراتور سلسله گورکانیان هند بود. او فرماندار بنگال و اودیسا بود و در جریان جنگ های خونین در رقابت بر سر جانشینی شاه جهان با دیگر برادرانش درگیر بود.
شاه جهان در رمضان ۱۰۶۸ ه‍. ق ( ۱۶۵۸م ) بیمار شد و میان فرزندانش رقابتی خونین برای تصاحب تاج و تخت درگرفت. داراشکوه پسر بزرگتر به طور طبیعی جانشین او شناخته می شد اما برادر دوم شاه شجاع در بنگال اعلام جانشینی پدر کرد. سپاهیان شاه جهان و دارا شکوه به نبرد با شاه شجاع پرداختند و او ناگزیر به عقب نشینی شد. بلافاصله جوانترین پسر مرادبخش با قول نهانی حمایت از اورنگ زیب که پسر سوم بود، در گجرات اعلام پادشاهی کرد. اورنگ زیب بظاهر در حمایت از مرادبخش از اورنگ آباد به سمت شمال تاخت. شاه جهان رسماً اعلام کرد که داراشکوه جانشین اوست و تاج و تخت را به او سپرده است اما اورنگ زیب اعلام کرد که داراشکوه حکومت را غصب کرده است و به سوی پایتخت تاخت. حاکم راجپوت برای جلوگیری از پیش روی اورنگ زیب و مرادبخش به نبرد با آنان پرداخت. اورنگ زیب او را شکست داده و تمرکز خود را بر سپاه داراشکوه افزایش داد. پس از آن با مجموعه ای از جنگ های خونین، سپاه دارا شکوه را درهم کوبید. او از ترس جان به دهلی گریخت و شاه جهان را در آگره پشت سر گذاشت. پادشاه پیر در قلعه آگره به محاصره قوای پسرش اورنگ زیب درآمد. اورنگ زیب از ملاقات با پدر سرباز زد و اعلام کرد برادرش داراشکوه از دین خارج شده است. سپس با وعده اهدای هدایای ارزشمند، هم پیمان خود مرادبخش را فراخواند اما او را گرفته و به زندان افکند و خود به دهلی رانده به سلطنت نشست. اورنگ زیب پس از سه سال زندانی کردن مرادبخش او را کشت. او نبردهای سنگینی با داراشکوه کرد که عاقبت با خیانت یکی از سران سپاه داراشکوه، توانست او را اسیر کند و پس از چند سال زندان و تحقیر، از آنجایی که هنوز او را رقیبی برای خود می دید اعلام کرد که مرتد است و عده ای از متعصبین شبانه او را کشتند. اورنگ زیب به شاه شجاع در ابتدا فرمانروایی بنگال را پیشنهاد کرد. اما از آنجایی که شاه شجاع می دانست وعده برادرش توخالی است به نبرد با او ادامه داد اما شکست خورد و به برمه گریخت تا از آنجا به مکه و سپس به ایران برود اما به دست فرمانروای آنجا کشته شد؛ و شاه جهان نیز در سال ۱۰۷۶ ه‍. ق / ۱۶۶۶م در حبس درگذشت.
...
[مشاهده متن کامل]

شاه شجاع
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/شاه_شجاع_(گورکانی)

بپرس