شانه دارتباران

شانه دارتباران یا شانه داران یا تینوفورها ( Ctenophora ) شاخه ای از جانوران هستند که در دریاهای سراسر جهان زندگی می کنند. نام شانه داران برای آن ها رایجتر است، فرهنگستان زبان فارسی اما با تأیید پسوند - تباران برای شاخه های زیستی، معادل شانه دارتباران را برای این شاخه برگزیده است. [ ۲] نامشان به خاطر وجود هشت ردیف صفحه شانه مانند است که برای حرکت از آن ها استفاده می کنند.
شانه داران آبزیان لطیف و شکننده ای هستند که معمولاً در آب های با جریان زیاد، به ویژه آب های گرم، دیده می شوند. ۱۰۰ گونه از شانه داران شناسایی شده است. شانه داران همگی دریازی هستند. بدن ظریف و شفاف شانه داران در تاریکی وشب از خود نور می دهند. برجسته ترین ویژگی آن ها داشتن دسته ای از مژک به نام شانه است که برای شنا کردن از آن بهره می گیرند. شانه داران بزرگ ترین جانورانی هستند که با مژک شنا می کنند. این جانداران شناگران آزاد ضعیفی هستند و برخی از گونه های آن ها شنای موجی شکل دارند و برخی دیگر دارای، حرکت نسبتاً کند و خزنده هستند. این موجودات دارای خاصیت زیست تابی می باشند.
شانه داران به ستاره های دریایی کمی شبیه اند و پیش از این با مرجانیان طبقه بندی می شدند، ولی به علت داشتن ویژگی های ساختمانی و زیستی در شاخهٔ جداگانه ای جای می گیرند.
شانه دارتباران ساختمان مدروزی دارند. حرکت آن ها توسط ۸ صفحه شانه ای نصف النهاری است و بازوها اگر وجود داشته باشد دارای سلول های چسبناک هستند.
شانه دارتباران نیز در امتداد شاخه نیداریا دارای تقارن شعاعی است که این تقارن در بعضی ها به صورت تقارن دوشعاعی تغییر پیدا می کند که معمولاً بیضوی یا کروی است و هشت ردیف صفحهٔ شانه ای برای شنا کردن دارند در صورتی که سایر اعضای متازوآ ( پرسلولی ) به طوراولیه دارای تقارن دوجانبی هستند؛ اعضای این شاخه به جای نخ کیسه ( nematocyst ) چسب تَنده ( colloblast ) دارند که بر روی زواید بلند اطراف دهانشان قرار دارد. [ ۲] در شانه داران جنس های نر و ماده یکی است و جانور دوجنسی است.
شانه داران نماتوسیست نیستند به استثنای یک گونه به نام ( Haeckelia rubra ) که در بخش های خاصی از بازوهای خود نماتوسیت دارد و ساختار چسب تنده خود را از دست داده است. مشابه نیدارین ها شانه داران هم از نظر سازمان یافتگی بافتی آنچنان پیشرفته نشان نمی دهند. همچنین در این ها سیستم های بافتی تعریف شده ای وجود ندارد به استثنای تعداد کمی ازاعضای این شاخه که ساکن آب بوده که فقط عمل خزیدن انجام می دهند بقیه اعضا شنای آزاد دارند. آنها شناگران ضعیفی بوده بیشتر در سطح آب دیده می شوند ولی بعضی مواقع در اعماق دریا هم یافت می شوند.