شادروان مروارید

لغت نامه دهخدا

شادروان مروارید. [ دُ ن ِ م ُ ] ( اِ مرکب ) نام صوتی است از مصنفات باربد مطرب و وجه تسمیه اش این است که روزی باربد مطرب بشادروان خسروپرویز نشسته آن صوت را نواخت و آن را شادروان نام نهاد و خسرو فرمود که طبقی پر از مروارید نثار باربد کردند و آن را شادروان مروارید خواندند. ( فرهنگ جهانگیری ). نام لحن دوازدهم است از سی لحن باربد، و آن اول شادروان نام داشت بواسطه آنکه در زیر شادروان این تصنیف را ساخته بود. روزی باربد همین تصنیف را بجهت خسرو می نواخت خسرو را بسیار خوش آمد، فرمود طبقی مروارید بر سر باربد نثار کردند، بعد از آن شادروان مروارید نام نهاد. ( برهان قاطع ) :
چوشادروان مروارید گفتی
لبش گفتی که مروارید سفتی.
نظامی.
نوا را نام شادروان بره بود
که آن پرده ز شادروان شه بود
چو مرواریدها بروی فشاندند
که شادروان مروارید خواندند.
امیرخسرو دهلوی ( از فرهنگ جهانگیری ).

فرهنگ فارسی

یکی از لحنهای باربدی و آنرا لحن دوازدهم شمرده اند . گویند روزی باربد در زیر شادروان خسرو پرویز لحن را ساخت و خسرو بجایزه مرواید بر او ریخت . [ چو شادروان مروارید گفتی لبش گفتی که مروارید سفتی ] ( نظامی )

پیشنهاد کاربران

بپرس