شاخص شرایط روسازی

شاخص شرایط روسازی ( به انگلیسی: Pavement Condition Index ) یا PCI شاخصی عددی برای اندازه گیری سلامت روسازی است. این شاخص عددی بین ۰ و ۱۰۰ است، که ۰ نمایانگر راه با کیفیت بسیار پایین و ۱۰۰ نشان دهنده روسازی بدون نقص است. [ ۱] شاخص PCI دربردارنده ترک ها و بقیه معایب روسازی است، بنابراین محاسبه آن نیازمند جمع آوری داده دربارهٔ انواع ترک های روسازی، شدت و اندازهٔ آنهاست. این شاخص در بسیاری کشورهای دنیا برای اندازه گیری سلامت راه های بتنی و آسفالتی به کار گرفته می شود. شاخص شرایط روسازی نخستین بار توسط ارتش آمریکا معرفی شد، اما فرایند محاسبه آن امروزه توسط ای اس تی ام بین الملل استانداردسازی شده است. [ ۱] [ ۲]
استاندارد ای اس تی ام شرایط راه را بنابر مقدار PCI مطابق جدول زیر به هفت دسته تقسیم می کند، اما در عمل مقادیر زیر ۴۰ نشانگر تقریباً غیرقابل استفاده بودن روسازی است. [ ۳]
شاخص شرایط روسازی با جمع آوری داده دربارهٔ خرابی های مختلف راه محاسبه می شود. برخی از این خرابی ها عبارتند از:[ ۴] [ ۵]
• روزدگی قیر
• ترک خوردگی سوسماری
• ترک خوردگی طولی
• ترک خوردگی عرضی
• شیارافتادگی
• ترک خوردگی کناری
• چاله
• هوازدگی
• تورم
• سنگدانه سابیده
• دست انداز
• فرو افتادگی شانه
• ترک بلوکی
• وصله شدگی
شاخص شرایط روسازی تنها سنجه مورد استفاده در سنجش عملکرد راه نیست. سنجه های دیگری مثل شاخص سرویس دهی کنونی و شاخص بین المللی ناهمواری هم به وفور استفاده می شوند. اما PCI با دیگر شاخص های دیگر عملکرد روسازی همبستگی دارد. برای نمونه به طور کلی شاخص بین المللی ناهمواری رابطه معکوسی با PCI دارد. یک جاده تازه ساخت صاف با مقادیر IRI پایین معمولاً PCI بیشتری دارد. با این وجود، این رابطه همیشه برقرار نیست و جاده ای که دارای IRI پایین است می تواند PCI پایینی نیز داشته باشد و بالعکس. [ ۶] [ ۷] بنابراین، جمع آوری داده دربارهٔ یکی از این شاخص های عملکرد برای توصیف جامع وضعیت جاده لزوماً کافی نیست.