شاتون

شاتون ( به روسی: шатун ) ( به انگلیسی: connecting rod ) اهرمی است که در موتورهای پیستونی حرکت خطی پیستون را به حرکت چرخشی میل لنگ تبدیل می کند.
میان شاتون و میل لنگ یاتاقان قرار دارد تا در صورت نرسیدن روانکار، اصطکاک بین شاتون و میل لنگ باعث سایش و یاتاقان زدن موتور نشود. معمولاً در موتورهای پیستونی شاتون را از جنس فولاد می سازند.
وسیله ای فلزی که با کمک میلنگ به بالا و پایین کردن پیستون کمک میکند
شاتون تا حد امکان سبک ساخته می شود؛ ولی در عین حال به اندازه لازم سخت و محکم و چقر می باشد. برای تأمین شرایط فوق معمولاً شاتون را از جنس فولاد می سازند این استحکام برای شاتون ضروری است چرا که می بایست تنش های کششی و خمشی حاصل از کار پیستون را تحمل کرده و دچار خمش نشود. معمولاً در سمت چپ شاتون ( با توجه به علامت f یا فلش روی تاج پیستون ) سوراخ یا زائده ای برای روغن کاری سمت پر فشار سیلندر قرار می گیرد.
شاتون دارای دو سر و یک ساقه می باشد. چنانچه مقطع عرضی ساقه شاتون را در نظر بگیریم به شکل حرف ( I ) در زبان انگلیسی می باشد؛ یعنی در میان فرورفته و در کناره ها برجسته می باشد ( اگر از روبرو به یک تیر آهن که به حالت افقی قرار گرفته است نگاه کنید، می توانید به صورت تقریبی سطح مقطع ساقه شاتون را ببینید ) .
سرهای شاتون با یکدیگر اختلاف اندازه دارند، بدین شکل که شاتون دارای یک سر کوچک در بالا ( جایی که به پیستون متصل می شود ) و یک سر بزرگ در پایین ( محل اتصال شاتون به میل لنگ ) می باشد. معمولاً سر کوچک شاتون به صورت یکپارچه است و سر بزرگ آن به صورت دو تکه ساخته می شود که با کمک پیچ و مهره به هم متصل می شوند، اما در بعضی از موتورها هر دو سر شاتون یکپارچه است و در این نوع موتورها برای نصب و جداسازی شاتون میل لنگ را به صورت قطعات مجزا طراحی کرده اند که بهم متصل می شوند.
سر کوچک شاتون تشکیل یک یاتاقان را می دهد که گژنپین یا انگشتی از داخل آن می گذرد در داخل این یاتاقان معمولاً یک ( بوش به آستریهای قابل تعویض گفته می شود که در سطوح داخلی در معرض سایش نصب می شوند ) از جنس مس یا برنج قرار می دهند که در تماس با گژنپین می باشد. سر بزرگ شاتون به شکل یک یاتاقان دو تکه است که متحرک نیز می باشد ( یعنی لنگ میل لنگ در داخل این یاتاقان دارای چرخش می باشد ) و لنگ میل لنگ را در بر می گیرد. نیمه بالایی این یاتاقان با ساقه شاتون به شکل یکپارچه فورج می شود؛ و نیمه پایینی آن که کپه یاتاقان خوانده می شود به وسیله دو عدد پیچ یا مهره به نیمه بالایی متصل می گردد.

شاتون (catkin)
گل آذین آویزان در گیاهان گل دار (نهاندانگان). متشکل از گل های متعدد کوچک و معمولاً تک جنس است. گل های کوچک این گل آذین بدون پایه اند و معمولاً گلبرگ و کاسبرگ ندارند یا اندازۀ آن ها بسیار کوچک است. بسیاری از گیاهان شاتون دار با باد گرده افشانی می شوند و بنابراین، شاتون های نر مقادیر فراوانی دانۀ گرده تولید می کنند. برخی از بازدانگان نیز ساختارهایی شبیه شاتون دارند که دانۀ گرده تولید می کنند. سرو مردابی (Taxodium) از آن جمله است.