شابدا

شابدا ( سانسکریت: Shabda ) ، در آیین هندو به معنای صدا و عنصر لطیف قوهٔ سامعه است.
پنج عنصر لطیف عبارت اند از قوهٔ سامعه ( Shabda ) ، قوهٔ لامسه ( Sparśa ) ، قوهٔ باصره ( Murti ) ، قوهٔ ذائقه ( rasa ) ، قوهٔ شامه ( gandha ) . عنصر لطیف صوت مستقیماً از «بوتادی» ( bhutadi ) یا «منشأ آفرینش عنصری» زاده می شود.
تلفظ صداها و شنیدن آنها به طور مستقیم در مراکز عصبی در مغز، و به طور غیر مستقیم در سیستم سه گانه آیدا، پینگالا و سوشومنا، شش چاکرا، و از راه شش چاکرا در پنج اصل زمین، آب، دما، هوا، و اثیر تأثیر می گذارند.
تمام مانتراها از حروف تشکیل می شوند، و صدای این حروف در روان و جسم تأثیر می گذارند، و تثبیت توجه روانی در معنای آنها بسیار مؤثر است.
وقتی که کندالینی نقش ساراسواتی ( Saraswati ) ، الههٔ سخن، را ایفا می کند، در ویشوددها ( Vishuddha ) ، او به عنوان وارنامایی نیروهای صوتی الهی را که تا آن زمان بی حرکت بوده، در یوگی به کار می اندازد.
می مانسا، ابتدا توجه خود را به مراسم عبادی و اعتقادات جزمی آثار مقدس و مبحث تأویل و تعبیر واژه های ودائی معطوف ساخت، زیرا سندیت آسمانی ودا شالودهٔ نظری این مکتب بود و این آئین می خواست بیش از هر چیز ثابت بکند که ودا واقعیتی است مستقل و متکی به خود و از ازل بوده و تا ابد خواهد بود و هیچ مخلوقی در تألیف و تکوین آن دخالت نداشته است، بلکه منشأ و مبدأ آن ورای انسانی ( apauresya ) است و به همین علت بین مآخذ شناختی که می مانسا قبول داشت یعنی ادراک، استنتاج، قیاس، ملازمت، ادراکِ عدم مدرَک و علم لفظی ( Shabda ) فقط آخرین آن هارا ( علم لفظی ) که مربوط به «وحی منزل» عبارات ودائی بود شایسته آن دانست که به کنه شریعت و وظائف شرعی ( dharma ) پی برد و به همین سبب آن را مافوق وسائل دیگر شناخت پنداشت. [ ۱] [ ۲]