سیف الدین خان مکری ( ۱۲۴۲ بوکان – ۱۲۷۰ تبریز ) فرزند عزیزخان مکری از شخصیت های سیاسی در دورهٔ ناصرالدین شاه قاجار بود. او حکمرانی ولایت ساوجبلاغ مکری را مدتی به عهده داشت. سیف الدین خان دومین سردار بوکان و پاشاخان مکری از خویشاوندان او به شمار می رفت.
... [مشاهده متن کامل]
سیف الدین در سال ۱۲۴۲ متولد شد و در سال ۱۲۴۹ که تنها ۷ سن داشت، از سوی ناصرالدین شاه به عنوان حاکم ساوجبلاغ مکری منصوب شد. مادر او، رضیه خانم تیلکوئی که از عشایر منطقهٔ اردلان بود.
سیف الدین، توجه و اهمیّت زیادی به بوکان می داد و از این رو، کارهای عمرانی مهمی مانند ساخت بازار، مسجد، حوضخانه از او به جا مانده است. در سال ۱۲۷۰ در سن ۲۹ سالگی در تبریز درگذشت و در نزدیکی قبر عزیزخان مکری دفن شد.
ژاک دو مورگان در کتاب جغرافیای غرب ایران ( صفحهٔ ۲۰ و ۲۱ ) دربارهٔ سیف الدین خان مُکری چنین نوشته است:
سیف الدین خان سردار پسر حاکم سابق آذربایجان به همین نام، از اعقاب والی های مکری و از همین رو دارای قدرت و حمکرانی غیرقابل انکاری بر طوایف و عشایر مختلف بود. بدبختانه کمی بعد از عزیمت ما از مکریان، اجل این مرد توانا و دانا را در بیست و نه سالگی در ربود و ایران را از وجود یک هوشمند و برگزیده محروم ساخت.
در بازگشت به مکریان من و خام مرگان و همه کاروان را در قصر سردار آباد که دوست من سیف الدین خان با کمال لطف آن را در اختیار ما نهاده بود گذاشتم و خود به منظور سروصورت دادن بعضی مسائل مربوط به ماموریتم با چاربار به تبریز رفتم.
در کتاب خاطرات و سفرنامه مرگان نسخهٔ ۱۸۹۰ به جزئیات بیشتری در مورد سیف الدین خان پرداخته است که از این قرار است:
پیش از این گفته ام تمامی کُردها عشایر بودند تا کم کم با الگوبرداری از ایرانی ها و مسیحیان آذربایجان دست به ساخت روستاهایی زدند. بسیار دشوار است برآورد اینکه چه زمانی این دگرگونی آغاز شده یا حتی پیش از گسترش شهریت توسط امیرخان سردار.
سیف الدین والی مکری و حاکم آذربایجان در سرزمین های موروثی اش در آنجا سردارآباد را بنا نهاد و اهمیّت بوکان را افزایش داد و کُردها را تشویق به ایجاد دهات در زمین هایشان کرد. در این شرایط تعجب آور نیست یافتن موارد مشترک در میان دهات کُرد و آذربایجان.
این خانه ها و بناهای خشتی پوشیده از تراس، راه های باریک و پر پیچ وخم که امکان عبور را فراهم می کنند و انبوه خاک رس در کنار درب خانه ها انباشته شده است.
... [مشاهده متن کامل]
سیف الدین در سال ۱۲۴۲ متولد شد و در سال ۱۲۴۹ که تنها ۷ سن داشت، از سوی ناصرالدین شاه به عنوان حاکم ساوجبلاغ مکری منصوب شد. مادر او، رضیه خانم تیلکوئی که از عشایر منطقهٔ اردلان بود.
سیف الدین، توجه و اهمیّت زیادی به بوکان می داد و از این رو، کارهای عمرانی مهمی مانند ساخت بازار، مسجد، حوضخانه از او به جا مانده است. در سال ۱۲۷۰ در سن ۲۹ سالگی در تبریز درگذشت و در نزدیکی قبر عزیزخان مکری دفن شد.
ژاک دو مورگان در کتاب جغرافیای غرب ایران ( صفحهٔ ۲۰ و ۲۱ ) دربارهٔ سیف الدین خان مُکری چنین نوشته است:
سیف الدین خان سردار پسر حاکم سابق آذربایجان به همین نام، از اعقاب والی های مکری و از همین رو دارای قدرت و حمکرانی غیرقابل انکاری بر طوایف و عشایر مختلف بود. بدبختانه کمی بعد از عزیمت ما از مکریان، اجل این مرد توانا و دانا را در بیست و نه سالگی در ربود و ایران را از وجود یک هوشمند و برگزیده محروم ساخت.
در بازگشت به مکریان من و خام مرگان و همه کاروان را در قصر سردار آباد که دوست من سیف الدین خان با کمال لطف آن را در اختیار ما نهاده بود گذاشتم و خود به منظور سروصورت دادن بعضی مسائل مربوط به ماموریتم با چاربار به تبریز رفتم.
در کتاب خاطرات و سفرنامه مرگان نسخهٔ ۱۸۹۰ به جزئیات بیشتری در مورد سیف الدین خان پرداخته است که از این قرار است:
پیش از این گفته ام تمامی کُردها عشایر بودند تا کم کم با الگوبرداری از ایرانی ها و مسیحیان آذربایجان دست به ساخت روستاهایی زدند. بسیار دشوار است برآورد اینکه چه زمانی این دگرگونی آغاز شده یا حتی پیش از گسترش شهریت توسط امیرخان سردار.
سیف الدین والی مکری و حاکم آذربایجان در سرزمین های موروثی اش در آنجا سردارآباد را بنا نهاد و اهمیّت بوکان را افزایش داد و کُردها را تشویق به ایجاد دهات در زمین هایشان کرد. در این شرایط تعجب آور نیست یافتن موارد مشترک در میان دهات کُرد و آذربایجان.
این خانه ها و بناهای خشتی پوشیده از تراس، راه های باریک و پر پیچ وخم که امکان عبور را فراهم می کنند و انبوه خاک رس در کنار درب خانه ها انباشته شده است.
