سیزده بدر
/sizdahbedar/
معنی انگلیسی:
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
از مراسم سنتی ایرانیان. در سیزده بدر (۱۳ فروردین)، پایانِ جشن های نوروزی معمولاً به صورت بسیار گسترده در ایران و نیز در برخی نواحی خارج از ایران برگزار می شود (← نوروز). در باور عمومی، روز ۱۳ فروردین نحس و ناخجسته است. اعتقاد به نحوست عدد ۱۳ در میان بسیاری از ملت ها و اقوام مشترک است، ظاهراً سیزده بدر با جشن باستانی نوروز پیوندی ندارد و اصولاً سابقۀ این مراسم چندان قدیمی نیست و به چند قرن اخیر برمی گردد. دربارۀ خاستگاهِ سیزده بدر فرضیه های گوناگون مطرح شده است؛ برخی این روز را، به عکس دیدگاه پیش گفته دربارۀ نحوست ۱۳، در نخستین نوروز گاه شماری ایرانی روز بدر می دانند. برخی آن را تمثیلی از هزارۀ ۱۳ عمر زمین می دانند. جشن عمومیِ روزِ ۱۳ فروردین را رسمی کهن، بازمانده از روز ویژۀ نیایش در طلب باران در روزگاران دور می دانند و، با این همه، از چگونگی اجرای این رسم پیش از عصر قاجاریه گزارشی دردست نیست. در روز سیزده بدر، جز بازی های مردانه ای چون اَلَک دولَک و بازی های زنانه ای چون وَسَطی (← وَسَطی، بازی) گروه های نمایشِ نوروزی نیز برقرارند. از رسم های مهم این روز، رسمِ سبزهِ گره زدن دختران دَمِ بخت به همراه ترانۀ بخت گشایی است. ایرانیان در این روز برای تفریح و خوش گذرانی به دامن طبیعت می روند و سبزه هایی را که رویانده اند به آب نهرها و رودخانه ها می سپارند. در برخی شهرها، تفرجگاهی مخصوص سیزده بدر هست و همۀ مردم شهر در آن جا گرد هم می آیند. گاهی اوقات هم آیین سیزده بدر در پشت بام منازل به جا آورده می شود. روز سیزده بدر، در نزد برخی اقوام و ملل دیگر، ازجمله فرانسویان، نیز اهمیت دارد و این اقوام آیین هایی ویژۀ این روز دارند.
wikijoo: سیزده_بدر
پیشنهاد کاربران
سیزدَه بدَر سیزدهمین روزِ فروردین ماه و از جشن های نوروزیِ ایران است. در گاهشمارهای رسمیِ ایران، پس از انقلاب، این روز روز طبیعت نامگذاری شده است و از تعطیلات رسمی است.
به طور کلی در میان جشن های ایرانی جشن «سیزده بدر» کمی مبهم است، زیرا مبنا و اساس دیگر جشن ها را ندارد. در کتاب های تاریخی اشارهٔ مستقیمی به وجود چنین مراسمی نشده است، اما در منابع کهن اشاره هایی به «روز سیزدهم فروردین» هست.
... [مشاهده متن کامل]
گفته می شود ایرانیان باستان در آغاز سال نو پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی کردن که به یاد دوازده ماه سال است، روز سیزدهم نوروز را که روز فرخنده ای ست به باغ و صحرا می رفتند و شادی می کردند و درحقیقت با این ترتیب رسمی بودن دورهٔ نوروز را به پایان می رسانیدند.
فریدون جنیدی با توجه به اینکه در گاهشماری ایرانی، هر روز ماه، نام ویژه ای دارد و به عنوان مثال، روز نخست هر ماه، اورمزد روز و روز سیزدهم هر ماه تیر روز نامیده می شود، این روز را متعلق به ایزد تیر دانسته است که در زبان اوستایی «تیشتَریَه» خوانده می شود، و هم نام تیشتر، ایزد باران می باشد. با توجه به گفته شدن نام ایزد باران، تیر نزد باورمندان به این ایزد نمادی از رحمت الهی به حساب آمده است.
کوروش نیکنام نیز در این باره به این مسئله اشاره کرده که در ایران باستان پس از برگزاری مراسم نوروزی سیزدهم که به ایزد باران تعلق داشت، مردم به دشت و صحرا و کنار جویبارها می رفتند و به شادی و پایکوبی می پرداختند و آرزوی بارش باران را از خداوند می نمودند. به گفتهٔ او اکنون هم زرتشتیان از بامدادِ روزِ تِشتَر، سفرهٔ نوروزی را برمی چینند، خوردنی ها و مقداری آجیل و شیرینی های باقی مانده در سفرهٔ نوروز را با خود به طبیعت می برند، و شیشه سبزه های موجود در سفره را با خود برمی دارند و به دشت و صحرا و کنار چشمه ها یا آب های روان می روند، سبزهٔ خود را در کنار جویبارها به آب روان می سپارند و آرزو می کنند که سالی پربرکت و خرم داشته باشند. تا پسین آن روز را بیرون از خانه هستند و در طبیعت و میان سبزه و صحرا به شادمانی می پردازند.
سیزده نوروز در ایران تعطیل رسمی است.
در بخشنامهٔ ۱۰۱۶ مورخ اول آبان ۱۳۴۷ نیز این روز تعطیل رسمی اعلام شده بود.
مشهور است که واژهٔ سیزده بدر به معنای «در کردن نحسیِ سیزده» است. اما برداشت دیگری نیز از این واژه می توان داشت. «در» می تواند معنای «دره» ( و دشت ) بدهد. به عنوان مثال، علامه دهخدا، واژهٔ «در و دشت» را مخفف «دره و دشت» می داند.
به طور کلی در میان جشن های ایرانی جشن «سیزده بدر» کمی مبهم است، زیرا مبنا و اساس دیگر جشن ها را ندارد. در کتاب های تاریخی اشارهٔ مستقیمی به وجود چنین مراسمی نشده است، اما در منابع کهن اشاره هایی به «روز سیزدهم فروردین» هست.
... [مشاهده متن کامل]
گفته می شود ایرانیان باستان در آغاز سال نو پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی کردن که به یاد دوازده ماه سال است، روز سیزدهم نوروز را که روز فرخنده ای ست به باغ و صحرا می رفتند و شادی می کردند و درحقیقت با این ترتیب رسمی بودن دورهٔ نوروز را به پایان می رسانیدند.
فریدون جنیدی با توجه به اینکه در گاهشماری ایرانی، هر روز ماه، نام ویژه ای دارد و به عنوان مثال، روز نخست هر ماه، اورمزد روز و روز سیزدهم هر ماه تیر روز نامیده می شود، این روز را متعلق به ایزد تیر دانسته است که در زبان اوستایی «تیشتَریَه» خوانده می شود، و هم نام تیشتر، ایزد باران می باشد. با توجه به گفته شدن نام ایزد باران، تیر نزد باورمندان به این ایزد نمادی از رحمت الهی به حساب آمده است.
کوروش نیکنام نیز در این باره به این مسئله اشاره کرده که در ایران باستان پس از برگزاری مراسم نوروزی سیزدهم که به ایزد باران تعلق داشت، مردم به دشت و صحرا و کنار جویبارها می رفتند و به شادی و پایکوبی می پرداختند و آرزوی بارش باران را از خداوند می نمودند. به گفتهٔ او اکنون هم زرتشتیان از بامدادِ روزِ تِشتَر، سفرهٔ نوروزی را برمی چینند، خوردنی ها و مقداری آجیل و شیرینی های باقی مانده در سفرهٔ نوروز را با خود به طبیعت می برند، و شیشه سبزه های موجود در سفره را با خود برمی دارند و به دشت و صحرا و کنار چشمه ها یا آب های روان می روند، سبزهٔ خود را در کنار جویبارها به آب روان می سپارند و آرزو می کنند که سالی پربرکت و خرم داشته باشند. تا پسین آن روز را بیرون از خانه هستند و در طبیعت و میان سبزه و صحرا به شادمانی می پردازند.
سیزده نوروز در ایران تعطیل رسمی است.
در بخشنامهٔ ۱۰۱۶ مورخ اول آبان ۱۳۴۷ نیز این روز تعطیل رسمی اعلام شده بود.
مشهور است که واژهٔ سیزده بدر به معنای «در کردن نحسیِ سیزده» است. اما برداشت دیگری نیز از این واژه می توان داشت. «در» می تواند معنای «دره» ( و دشت ) بدهد. به عنوان مثال، علامه دهخدا، واژهٔ «در و دشت» را مخفف «دره و دشت» می داند.
من فکرمیکنم منظور ازسیزده بدر در زندگی کشاورزی ایران چنین بوده:سیزده بدر:کاشت بهتر؛بهترین روز کاشت -
sowings down better
درقدیم بذر بسیاری از صیفی جات در این روز کشت میشد مانند پنبه وخیار و خربزه و کنجد ولوبیا وماش ووو
... [مشاهده متن کامل]
ایرانیها دراینروز به زمینهای کشاورزی ودشت میرفتند وگیاهان مورد نظر را کشت میکردند
درقدیم بذر بسیاری از صیفی جات در این روز کشت میشد مانند پنبه وخیار و خربزه و کنجد ولوبیا وماش ووو
... [مشاهده متن کامل]
ایرانیها دراینروز به زمینهای کشاورزی ودشت میرفتند وگیاهان مورد نظر را کشت میکردند
معنایی متفاوت برای سیزده بدر : به جز معانی که برای سیزده بدر در اینترنت می توانید سرچ کنید من ( مرادی ) از دوستی معنی دیگری راجع به آن شنیدم . دوران دانشجویی دوستی شیرازی داشتم که فقط کتاب هایی راجع به
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
اساطیر را مطالعه می کرد ، مثلا هرکول را با رستم مقایسه می کرد و یا راجع به اساطیر هند مطالب جالبی می گفت که برای من تازگی داشت . می گفت مطابق اساطیر سریانی روز قیامت در چهاردم فروردین واقع می شده و مردمان آخرین روز را که احتمال می دادند جهان به پایان برسد ، به صحرا و طبیعت می رفتند و به هم دیگر محبت می کردند تا خداوند قیامت را یک سال دیگر به تعویق بیندازد . می گفت ؛ آن طور که من حساب کردم قیامت سریانی دقیقا با ۱۴ فروردین هم خوانی دا، رد. صحت و سقم این صحبتش را نمی دانم . ولی خاطره جالبی که ازش دارم این است که هر کتابی را نمی خواند . حتی اگر دوستان فراوان تعریف کرده بودند . فقط راجع به اساطیر کتاب می خواند و می گفت نباید با هر چیزی ذهن را پر کرد .
ریشه سیزده بدر چیست؟
در اساطیر ایران زمین خلقت نخستین زوج انسانی ( آدم و حوا ) در اسطوره کیومرث آورده شده. بنا بر این اسطوره وقتی �کیومرث� به دست اهریمن کشته می شود، تخمه ( نُطفه ) او بر زمین ریخته و بعد از چهل سال که پرتو پاک �مهرشید� بر آن می تابد، از آن دو گیاه ریواس مانند میروید که به �مَشی� ( مشیا ) � و �مَشیانه� موسومند. این دو گیاه همسان و هم اندازه آنچنان از میانه در هم پیچیده و گره خوده اند که تشخیص آنها از هم ممکن نیست. به تدریج دو ریواس صورت انسانی یافته و نخستین زوج آدمی را می سازند. . . مشی و مشیانه صاحب ۷ جفت فرزند شده و هر جفت را به یکی از هفت اقلیم دنیا فرستادند. باور بر این است که جمعیت دنیا حاصل تناسل این فرزندان هستند. . .
... [مشاهده متن کامل]
روز سیزده بدر که روز بیرون رفتن مردم به حمایت از �تیشتر� ( ایزد باران ) در جنگ با �اَپوش� ( دیو خشکسالی ) است و درخواست از آناهیتا برای سالی پربرکت و رَمه های زایا و رودهای پرآب، سنت گره زدن سبزه می تواند تداعی گر اسطوره رویش مشی و مشیانه از زمین، در هم پیچیدن آنها ( ازدواج ) و تولد فرزندان آدمی باشد و نمایاندن این آرزو که همچون مشی و مشیانه، دختران دم بخت نیز به خانه شوهر رفته و فرزندان سالم و قوی به دنیا بیاورند
منبع ؛�کتاب نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه ای ایران
نوشته؛ارتور کریستن سن
ترجمه�ژاله آموزگار
قطره
در اساطیر ایران زمین خلقت نخستین زوج انسانی ( آدم و حوا ) در اسطوره کیومرث آورده شده. بنا بر این اسطوره وقتی �کیومرث� به دست اهریمن کشته می شود، تخمه ( نُطفه ) او بر زمین ریخته و بعد از چهل سال که پرتو پاک �مهرشید� بر آن می تابد، از آن دو گیاه ریواس مانند میروید که به �مَشی� ( مشیا ) � و �مَشیانه� موسومند. این دو گیاه همسان و هم اندازه آنچنان از میانه در هم پیچیده و گره خوده اند که تشخیص آنها از هم ممکن نیست. به تدریج دو ریواس صورت انسانی یافته و نخستین زوج آدمی را می سازند. . . مشی و مشیانه صاحب ۷ جفت فرزند شده و هر جفت را به یکی از هفت اقلیم دنیا فرستادند. باور بر این است که جمعیت دنیا حاصل تناسل این فرزندان هستند. . .
... [مشاهده متن کامل]
روز سیزده بدر که روز بیرون رفتن مردم به حمایت از �تیشتر� ( ایزد باران ) در جنگ با �اَپوش� ( دیو خشکسالی ) است و درخواست از آناهیتا برای سالی پربرکت و رَمه های زایا و رودهای پرآب، سنت گره زدن سبزه می تواند تداعی گر اسطوره رویش مشی و مشیانه از زمین، در هم پیچیدن آنها ( ازدواج ) و تولد فرزندان آدمی باشد و نمایاندن این آرزو که همچون مشی و مشیانه، دختران دم بخت نیز به خانه شوهر رفته و فرزندان سالم و قوی به دنیا بیاورند
منبع ؛�کتاب نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه ای ایران
نوشته؛ارتور کریستن سن
ترجمه�ژاله آموزگار
قطره
انسانهای باستانی با دیدن ماه شب چهارده و قرص کامل ماه شاد و خرم می شدند و در روزهای بعد ماه تحلیل می رفته تا روز سیزدهم که ماه ناپدید می شد و نبود ماه و نگرانی از نیامدن ماه و شب تاریک روز سیزدهم باعث
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
ترس و دلهره در انسانهای باستان شده و با تکرار این روند تبدیل به رسم شد و عدد ۱۳ را همیشه بدیمن دانسته اند
توجه: این واژه را به همراه واژه " تیشتر " بخوانید!
سیزده بِدَر ( سیزده به در ) : سیزدهمین روزی از فروردین ماه که به در و دشت و صحرا و مَرغزار می رویم تا پاسداشتی باشد بر پیروزی اساطیر ایران در برابر هفت سال نبرد آنان با اهریمنان!
... [مشاهده متن کامل]
در همین نبرد هفت ساله بود که بار دیگر باران بارید و زمین از قحطی و خشکسالی نجات یافت؛ بارانی که از میانه آبان ماه ( 11 آبان ) تا روز نوروز ادامه داشت!
( ( برای همین هست که در آبان ماه و نوروز جشنی با آب برگزار می کنند و در شاهنامه به آن: جشن "کژین" می گویند!
زیرا پس از هفت سال کمیابی و خشکسالی در هشتمین سال، دوباره همه چیز، به روال طبیعی خود بازگشت ) )
چرا سیزدهم فروردین ماه به مَرغزار ( چمنزار، سبزه زار ) می رویم و این روز را روزِ " طبیعت " می نامیم؟
زیرا در این روز بود که اساطیر ایران به پیروزی نهایی در برابر اهریمنان رسیدند و همه ی سبزه ها و جنگل ها بار دیگر رشد کردند!
ما هم برای بزرگداشت آن ها، همانند اساطیر ایران با "خانواده هایمان" این جشن را در سبزه زار ها که نمادی از تیشتر هست برگزار می کنیم!
دروغ سیزده ( دروغ یک آوریل ) از کجا آمده است؟
بزرگترین نیروی اهریمن " زخم زبان" بود که شامل: دروغ، اَنگ زدن ( تُهمَت، بُهتان ) ، وَنا کاری ( دودوزه بازی ) و. . . است!
پس از شکست اهریمنان در میانه آبان ماه، تنها نیرویی که برای آن به جا می ماند " دروغ " بوده است، اهریمن بار دیگر از این نیرو در روزِ سیزدهم فروردین برای جدایی ایزدان باستان بهره می برد ولی چون نیروی اساطیر افزایش یافته بود، دیگر کارایی نیازین ( لازم ) را نداشت و کارساز نیُفتاد و شکست جانانه ای می خورد!
چرا در روز سیزدهم فروردین به گیاهان، درختان و سبزه ها آب می رسانیم و سبزه هایمان را به دست آب می سپاریم؟
چون پس از پیروزی اساطیر ایران بر اهریمنان، آناهیتا و تیشتر همدیگر را در آغوش می گیرند و هر کدام رهاوردی به هم می دهند!
تیشتر برای پیشکشی، نیروی آب ها را دوباره به آناهیتا باز می گرداند و آناهیتا نیروی آرزو و چیزی خواستن از اهورامزدا ( که هدیه ویژه میترا، خورشید و ماه بود ) را به او می دهد!
چرا در پایان روز سیزدهم فروردین، " سبزه " گره می زنیم؟
زیرا سبزه نمادی از تیشتر و نیروی آن برآورده کردن آرزوهاست و در پایان این روز همه ی اساطیر با گره زدن سبزه، آرزوی نوشِ جان ( جاودانه ) شدن تا فرشگرد ( رستاخیز ) را خواستار می شوند که نیروی کافی، داشته باشند تا از انسان ها و زمین جانپاسی کنند و با اهریمنان بجنگند!
پس از آن هم به خواست اهورامزدا، همه ی گره های سبزه گشوده می شود و نیروی آن ها اهورایی و نوشِ جان ( جاودانه ) می شود!
توجه: جشن پوریم: یهودی های دروغین ( کابالا ها ) گمان می کنند که در زمان پادشاهی نیرومندِ خشایار شاه، 77000 تن ایرانی را در روز 13 آدار ( آذار ) کشته اند!
در حالی که در کتاب های تاریخ نویسانی که در زمان هخامنشیان می زیسته اند، همچون هِرودوت: نامی از نام های شخصیت های کتاب اِستِر، کشتن ایرانیان و . . . نیامده است!
همچنین در دانشنامه بریتانیکا: " ریشه پیشینه این جشن ناشناخته است و به نوعی داستانی ( رُمان ) و افسانه ای است!
ماجرای پوریم از کتاب اِستِر، درواقع یکی از قصه های ایرانی در مورد زیرکی و خُدعه های شهبانوهای ایرانی در درون اندرونی های پادشاهان است و خود عید پوریم نیز به نوعی برگرفته شده از سیزده بدر و نوروز می باشد! "
پس یک شیطنت فرهنگی است!
سیزده بِدَر ( سیزده به در ) : سیزدهمین روزی از فروردین ماه که به در و دشت و صحرا و مَرغزار می رویم تا پاسداشتی باشد بر پیروزی اساطیر ایران در برابر هفت سال نبرد آنان با اهریمنان!
... [مشاهده متن کامل]
در همین نبرد هفت ساله بود که بار دیگر باران بارید و زمین از قحطی و خشکسالی نجات یافت؛ بارانی که از میانه آبان ماه ( 11 آبان ) تا روز نوروز ادامه داشت!
( ( برای همین هست که در آبان ماه و نوروز جشنی با آب برگزار می کنند و در شاهنامه به آن: جشن "کژین" می گویند!
زیرا پس از هفت سال کمیابی و خشکسالی در هشتمین سال، دوباره همه چیز، به روال طبیعی خود بازگشت ) )
چرا سیزدهم فروردین ماه به مَرغزار ( چمنزار، سبزه زار ) می رویم و این روز را روزِ " طبیعت " می نامیم؟
زیرا در این روز بود که اساطیر ایران به پیروزی نهایی در برابر اهریمنان رسیدند و همه ی سبزه ها و جنگل ها بار دیگر رشد کردند!
ما هم برای بزرگداشت آن ها، همانند اساطیر ایران با "خانواده هایمان" این جشن را در سبزه زار ها که نمادی از تیشتر هست برگزار می کنیم!
دروغ سیزده ( دروغ یک آوریل ) از کجا آمده است؟
بزرگترین نیروی اهریمن " زخم زبان" بود که شامل: دروغ، اَنگ زدن ( تُهمَت، بُهتان ) ، وَنا کاری ( دودوزه بازی ) و. . . است!
پس از شکست اهریمنان در میانه آبان ماه، تنها نیرویی که برای آن به جا می ماند " دروغ " بوده است، اهریمن بار دیگر از این نیرو در روزِ سیزدهم فروردین برای جدایی ایزدان باستان بهره می برد ولی چون نیروی اساطیر افزایش یافته بود، دیگر کارایی نیازین ( لازم ) را نداشت و کارساز نیُفتاد و شکست جانانه ای می خورد!
چرا در روز سیزدهم فروردین به گیاهان، درختان و سبزه ها آب می رسانیم و سبزه هایمان را به دست آب می سپاریم؟
چون پس از پیروزی اساطیر ایران بر اهریمنان، آناهیتا و تیشتر همدیگر را در آغوش می گیرند و هر کدام رهاوردی به هم می دهند!
تیشتر برای پیشکشی، نیروی آب ها را دوباره به آناهیتا باز می گرداند و آناهیتا نیروی آرزو و چیزی خواستن از اهورامزدا ( که هدیه ویژه میترا، خورشید و ماه بود ) را به او می دهد!
چرا در پایان روز سیزدهم فروردین، " سبزه " گره می زنیم؟
زیرا سبزه نمادی از تیشتر و نیروی آن برآورده کردن آرزوهاست و در پایان این روز همه ی اساطیر با گره زدن سبزه، آرزوی نوشِ جان ( جاودانه ) شدن تا فرشگرد ( رستاخیز ) را خواستار می شوند که نیروی کافی، داشته باشند تا از انسان ها و زمین جانپاسی کنند و با اهریمنان بجنگند!
پس از آن هم به خواست اهورامزدا، همه ی گره های سبزه گشوده می شود و نیروی آن ها اهورایی و نوشِ جان ( جاودانه ) می شود!
توجه: جشن پوریم: یهودی های دروغین ( کابالا ها ) گمان می کنند که در زمان پادشاهی نیرومندِ خشایار شاه، 77000 تن ایرانی را در روز 13 آدار ( آذار ) کشته اند!
در حالی که در کتاب های تاریخ نویسانی که در زمان هخامنشیان می زیسته اند، همچون هِرودوت: نامی از نام های شخصیت های کتاب اِستِر، کشتن ایرانیان و . . . نیامده است!
همچنین در دانشنامه بریتانیکا: " ریشه پیشینه این جشن ناشناخته است و به نوعی داستانی ( رُمان ) و افسانه ای است!
ماجرای پوریم از کتاب اِستِر، درواقع یکی از قصه های ایرانی در مورد زیرکی و خُدعه های شهبانوهای ایرانی در درون اندرونی های پادشاهان است و خود عید پوریم نیز به نوعی برگرفته شده از سیزده بدر و نوروز می باشد! "
پس یک شیطنت فرهنگی است!