[ویکی اهل البیت] امامزاده سید علی که مزار شریفش در اراضی خارج دروازه ری (بلوار 15 خرداد) و در قسمت شمال شرقی شهر قم واقع و دارای بقعه زیبا و گنبدی شلجمی شکل از کاشی و صحنی نسبتا وسیع که به هفت واسطه از احفاد جناب محمد حنفیه و نسب وی ذیلا درج خواهد شد می باشد.
به هر صورت مشهد امامزاده سید علی بیش از سایر مشاهد مشابه در قم مورد توجه عمومی و محل نذور و مزار همگانی و مرکز اجتماع و اعتکاف ارباب حاجات به ویژه دردمندان است و کمتر زمانی است که یک یا چند نفر در آن جا معتکف نباشند.
ناگفته نماند که در السنه و افواه عامه مردم به غلط شهرت یافته که امامزاده سید علی از فرزندان ابوالفضل العباس بن امیرالمؤمنین علیه السلام می باشد که این اشتهار خالی از حقیقت و غیرمقرون به صحت می باشد چه که در هیچ یک از کتب انساب و تواریخ عمومی و خصوصی دیده نشد است که از اعقاب آن حضرت کسی به این شهر آمده باشد، گرچه در نسب نامه وی در لوحی کاشی مرقدش بدین گونه نوشته شده: السید علی بن ابراهیم بن جعفر بن عباس بن امام المتقین امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام که این شهرت غیرمتکی به دلیل و مأخذ و ناشی از یک اشتباه ساده بوده و آن اشتباه این است که در بین احفاد شاهزاد سید علی چنانچه خواهد آمد امامزاده ای وجود دارد که نام او ابوالفضل العباس و پدر او حسین بن علی می باشد و همین عباس بن حسین بن علی هم در جوار پدر خود در قبرستان محمدیه مدفون است و به جای این که گفته شود ابوالفضل العباس از فرزندان امامزاده سید علی است بر عکس گفته شده امامزاده سید علی از احفاد ابوالفضل العباس است و حتی لوح مزار این امامزاده هم که نسب او را بدین طریق تعیین نموده اند، ثبت کردند که کاملا اشتباه و بی مأخذ می باشد.
همان طوری که در مبحث بالا گفته شد، احتمال نمی رود مدفون در آن بقعه سید علی بن ابراهیم بن جعفر بن عباس بن امام امیرالمؤمنین علیه السلام باشد، زیرا در تاریخ قدیم قم ورود چنین شخصی با این نسب ذکر نشده و مضافا باید اظهار کرد، ابوالفضل العباس را فرزندی به نام جعفر نبوده و در بین پسران وی تنها عبیدالله بن عباس دارای اعقاب بوده است و از عبیدالله هم فقط از نسل پسرش حسن اعقابی باقی مانده است، بنابراین اشتباه فوق که بیان گردید، در نسب این امامزاده تقویت پیدا می کند، گرچه نظر ابتدائی مرحوم علامه نسابه عباس فیض هم در کتاب (گنجینه آثار قم) چنین بود که مدفون در این بقعه جناب امامزاده (علی ابن ابراهیم بن ابی جعفر حسن بن عبیدالله بن ابی الفضل العباس بن امام امیرالمؤمنین علیه السلام) می باشد، و وی در کتاب مزبور اضافه می کند که علی بن ابراهیم از اسخیای بنی هاشم و به جلالت قدر و عظمت منزلت متصف بوده است و او را نوزده پسر به وجود آمده که از جمله آن عبیدالله بن علی است که وی سید جلیل القدر، فاضل، شجاع و باتقوی بود و اکثر اوقات را به سیاحت می گذارنید و کتاب جعفریات را که در چند مجلد و متضمن دوره کاملی از فقه شیعه است تصنیف کرده و در سال 312 هـ.ق رحلت کرده است.
باید در جواب مرحوم عباس فیض گفت: اولا، همان طوری که اکثر مورخین و علماء انساب نوشته اند، برای عبیدالله بن ابی الفضل العباس بن امام امیرالمؤمنین علیه السلام دو پسر معقب ذکر نموده اند، که یکی به نام عبدالله و دیگری به نام حسن می باشد، منتهی عبدالله مکنی به ابوجعفر و حسن به ابومحمد الاصغر که امیر نواحی ینبع بوده و بعدها به عنوان ملک الملوک مکه و مدینه و تمام حجاز معین گردید.
به هر صورت مشهد امامزاده سید علی بیش از سایر مشاهد مشابه در قم مورد توجه عمومی و محل نذور و مزار همگانی و مرکز اجتماع و اعتکاف ارباب حاجات به ویژه دردمندان است و کمتر زمانی است که یک یا چند نفر در آن جا معتکف نباشند.
ناگفته نماند که در السنه و افواه عامه مردم به غلط شهرت یافته که امامزاده سید علی از فرزندان ابوالفضل العباس بن امیرالمؤمنین علیه السلام می باشد که این اشتهار خالی از حقیقت و غیرمقرون به صحت می باشد چه که در هیچ یک از کتب انساب و تواریخ عمومی و خصوصی دیده نشد است که از اعقاب آن حضرت کسی به این شهر آمده باشد، گرچه در نسب نامه وی در لوحی کاشی مرقدش بدین گونه نوشته شده: السید علی بن ابراهیم بن جعفر بن عباس بن امام المتقین امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام که این شهرت غیرمتکی به دلیل و مأخذ و ناشی از یک اشتباه ساده بوده و آن اشتباه این است که در بین احفاد شاهزاد سید علی چنانچه خواهد آمد امامزاده ای وجود دارد که نام او ابوالفضل العباس و پدر او حسین بن علی می باشد و همین عباس بن حسین بن علی هم در جوار پدر خود در قبرستان محمدیه مدفون است و به جای این که گفته شود ابوالفضل العباس از فرزندان امامزاده سید علی است بر عکس گفته شده امامزاده سید علی از احفاد ابوالفضل العباس است و حتی لوح مزار این امامزاده هم که نسب او را بدین طریق تعیین نموده اند، ثبت کردند که کاملا اشتباه و بی مأخذ می باشد.
همان طوری که در مبحث بالا گفته شد، احتمال نمی رود مدفون در آن بقعه سید علی بن ابراهیم بن جعفر بن عباس بن امام امیرالمؤمنین علیه السلام باشد، زیرا در تاریخ قدیم قم ورود چنین شخصی با این نسب ذکر نشده و مضافا باید اظهار کرد، ابوالفضل العباس را فرزندی به نام جعفر نبوده و در بین پسران وی تنها عبیدالله بن عباس دارای اعقاب بوده است و از عبیدالله هم فقط از نسل پسرش حسن اعقابی باقی مانده است، بنابراین اشتباه فوق که بیان گردید، در نسب این امامزاده تقویت پیدا می کند، گرچه نظر ابتدائی مرحوم علامه نسابه عباس فیض هم در کتاب (گنجینه آثار قم) چنین بود که مدفون در این بقعه جناب امامزاده (علی ابن ابراهیم بن ابی جعفر حسن بن عبیدالله بن ابی الفضل العباس بن امام امیرالمؤمنین علیه السلام) می باشد، و وی در کتاب مزبور اضافه می کند که علی بن ابراهیم از اسخیای بنی هاشم و به جلالت قدر و عظمت منزلت متصف بوده است و او را نوزده پسر به وجود آمده که از جمله آن عبیدالله بن علی است که وی سید جلیل القدر، فاضل، شجاع و باتقوی بود و اکثر اوقات را به سیاحت می گذارنید و کتاب جعفریات را که در چند مجلد و متضمن دوره کاملی از فقه شیعه است تصنیف کرده و در سال 312 هـ.ق رحلت کرده است.
باید در جواب مرحوم عباس فیض گفت: اولا، همان طوری که اکثر مورخین و علماء انساب نوشته اند، برای عبیدالله بن ابی الفضل العباس بن امام امیرالمؤمنین علیه السلام دو پسر معقب ذکر نموده اند، که یکی به نام عبدالله و دیگری به نام حسن می باشد، منتهی عبدالله مکنی به ابوجعفر و حسن به ابومحمد الاصغر که امیر نواحی ینبع بوده و بعدها به عنوان ملک الملوک مکه و مدینه و تمام حجاز معین گردید.