سیدابوالقاسم بن سیدمصطفی کاشانی

[ویکی فقه] در سحرگاهی مبارک از سال ۱۲۶۴ ش. در تهران، سپیده ای نمایان گشت که او را «ابو القاسم» نامیدند. ایشان از علمای برجسته سیاستمدار، ضد استعمار و مجاهد ایران در قرن چهاردهم هجری بوده است.
پدرش، آیة الله حاج سید مصطفی کاشانی، از علما و مراجع بزرگ شیعه در عصر خویش بود که در سال ۱۲۸۰ ش. از ایران به نجف اشرف هجرت کرد و به تحقیق و تدریس پرداخت.سید ابو القاسم که در این هنگام، جوانی شانزده ساله بود ـ همراه پدر عازم نجف اشرف گردید و در آن جا علاوه بر استفاده از حلقه درس پدر و دیگر اساتید، دوره سطح را به پایان برد و سپس در درس آیة الله میرزا محمد تقی شیرازی و آیة الله آخوند خراسانی شرکت جست.او از همان آغاز جوانی به نکته سنجی و دقت نظر مشهور شده و در دانش سرآمد بود؛ بطوری که در ۲۵ سالگی به درجه اجتهاد دست یافت و بزرگانی مانند آیة الله شیخ الشریعه اصفهانی، آیة الله آقا ضیاء الدین عراقی و ] در نوشته های خود، مقام علمی اش را با القابی نظیر «شکافنده دریای علم»، «کلید در گنجهای دقیق» و ... ستودند و آیة الله میرزا محمد تقی شیرازی، تقلید از وی را تأیید می نمود.
صادقی، محمد، نگاهی به تاریخ انقلاب ۱۹۲۰ عراق، ص۱۳۰.
آقابزرگ تهرانی که از همدرسان او بوده در توصیف مراتب علمی و اخلاقی او در دوره جوانی می نویسد: «او از قدیمی ترین دوستان من بود که در درس استاد بزرگوارمان، آخوند خراسانی حاضر می شدیم. وی بسیاری از تقریرات آنها را در فقه و اصول در ابواب متفرقه به رشته تحریر آورده و از اوایل جوانیش به عمیقانه اندیشیدن دقت نظر و باریک بینی و بزرگ منشی و بلندی همت معروف بود و من از دوران جوانی، با او معاشرت داشتم و به چیزی که موجب نقص و عیب او باشد، در هر بابی از دانش و فضل، تقوا و پرهیزگاری، عفت، پاکدامنی، خوش اخلاقی و بزرگواری نفس برخورد نکردم».
انقلاب ۱۹۲۰ عراق
او در این انقلاب نقشی یگانه داشت، آیة الله کاشانی به منظور آماده کردن مردم و سران عشایر برای مبارزه با سلطه استعمار، از نجف به کاظمین رفت و آن جا را برای شروع یک حرکت انقلاب برگزید.با آغاز فعالیت های ضد استعماریش، علمای بزرگی چون آیة الله میرزا محمد تقی شیرازی و شیخ الشریعه اصفهانی با نوشتن نامه هایی به یاری وی برخاستند و به دنبال آن، عمده ای از سران عشایر نیز به تأیید حرکت او پرداختند.پس از آن که راههای مسالمت آمیز برای استقلال عراق به نتیجه نرسید، آیة الله کاشانی عده ای از علمای حوزه، بزرگان عشایر و سران عرب را در پانزدهم شعبان ۱۳۳۸ ق. به منزل خود در کربلا فرا خواند. و مسأله قیام مسلحانه بر ضد استعمار انگلیس را به بحث گذاشت. در آن جلسه مخفیانه تصمیم بر آن شد که پنج نفر از شرکت کنندگان، مسأله را با آیة الله شیرازی در میان بگذارند و آنان نیز پس از صحبت با آن مرجع بزرگ، از او اجازه قیام مسلحانه گرفتند.با شروع نبرد بین انقلابیون و نیروهای انگلیسی، آقای کاشانی از آیة الله شیرازی فتوای جهاد گرفت و به این ترتیب قیام در سرتاسر مناطق اشغالی فرا گیر شد و بعضی از شهرها و مناطق بدست مسلمانان آزاد گردید.
صادقی، محمد، نگاهی به تاریخ انقلاب ۱۹۲۰ عراق، ص۴۰ـ۸۹.
...