سیدمصطفی موسوی ( ۱۲۴۰ شمسی، خمین – ۱۲۸۱ شمسی، مسیر خمین به اراک ) مشهور به سیدمصطفی خمینی فرزند سید احمد موسوی و پدر سید روح الله خمینی وسید مرتضی پسندیده و سید نورالدین هندی بود.
سید مصطفی موسوی در روز ۱۰ بهمن ۱۲۴۰ هجری شمسی، مصادف با ۲۹ رجب ۱۲۷۸ قمری ( ۱۸۶۲ میلادی ) در خمین متولد شد. از سید احمد پس از مرگ تنها سید مصطفی و دختری بنام صاحبه باقی ماند. سید مصطفی مقدمات را در خمین و نزد میرزا احمد خوانساری آموخت. میرزا احمد خوانساری از نوادگان حیدر بن محمد خوانساری مؤلف زبدةالتصانیف است. رابطهٔ نزدیک آن دو سبب شد تا سید مصطفی دختر میرزا احمد خوانساری را که پیش از ازدواج، حاجیه خانم نام داشت و پس از آن – در خانهٔ سید مصطفی – هاجر صدا زده می شد به همسری برگزیند. سید مصطفی موسوی که در خمین او را «آقای موسوی»، «آسید مصطفی» یا «آسید هندی» خطاب می کردند، کمی پس از ازدواج برای ادامهٔ تحصیلات راهی اصفهان شد.
... [مشاهده متن کامل]
سید مصطفی تحصیلات دینی خود را در اصفهان و تحت نظر میر محمدتقی مدرسی ادامه داد. پس از آن به همراه همسر و نخستین فرزندش – مولودآغا – راهی نجف و سامرا شد و تحصیلات خود را به مدت بیش از پنج سال و با هدایت مراجعی هم چون میرزا حسن شیرازی – مرجع تقلید و فقیه شیعه - ادامه داد. این شیوه، شیوهٔ رایج تحصیلات دینی آن زمان بود، به گونه ای که تحصیلات پایه ای و مقدماتی در ایران صورت می گرفت و ادامهٔ تحصیلات در مقاطع بالاتر در شهرهای مذهبی عراق – عتبات – ادامه می یافت. در واقع خمینی اولین رهبر مذهبی محسوب می شد که تمام مراحل تحصیلات دینی اش در داخل ایران صورت گرفت.
در سال ۱۳۱۲ هجری قمری ( معادل با ۱۲۷۴ هجری شمسی ) سید مصطفی بعد از اتمام تحصیلات خود در عراق، به خمین بازگشت. آن طور که از اجازه ها و اوراق و کتاب های او برمی آید، سیدمصطفی به درجهٔ اجتهاد رسیده و لقب «فخرالمجتهدین» را گرفته بود. به نوشته سید مرتضی پسندیده، سید مصطفی بسیار با نفوذ بود و خدمه و تفنگچی و املاک متعددی داشت. این املاک در دهات زَوَرقان و واسوران، طنجران، خمین و کرمو بود و شامل یک کاروانسرا می شد و کل درآمد املاک و کاروانسرا در سال حدود یک هزار تومان بود. منزل سید مصطفی شامل بیرونی و اندرونی، بالاخانه ها، سر طویله، برج بزرگ، برج کوچک، سنگرها و باغچه بزرگ، خیابان کشی و دارای درختان مختلف میوه بود. به نوشته سید مرتضی پسندیده پسر ارشدش، سید مصطفی سفرهای متعددی به تهران داشت که در آنها با اشخاصی همچون اتابک و صدراعظم تماس می گرفت. در یکی از این سفرها، او با گوهر ملک تاج خانم که دختر یکی از شاهزادگان بود به تاریخ سوم ربیع الاول ۱۳۱۷ قمری ازدواج کرده بود.
سید مصطفی موسوی در روز ۱۰ بهمن ۱۲۴۰ هجری شمسی، مصادف با ۲۹ رجب ۱۲۷۸ قمری ( ۱۸۶۲ میلادی ) در خمین متولد شد. از سید احمد پس از مرگ تنها سید مصطفی و دختری بنام صاحبه باقی ماند. سید مصطفی مقدمات را در خمین و نزد میرزا احمد خوانساری آموخت. میرزا احمد خوانساری از نوادگان حیدر بن محمد خوانساری مؤلف زبدةالتصانیف است. رابطهٔ نزدیک آن دو سبب شد تا سید مصطفی دختر میرزا احمد خوانساری را که پیش از ازدواج، حاجیه خانم نام داشت و پس از آن – در خانهٔ سید مصطفی – هاجر صدا زده می شد به همسری برگزیند. سید مصطفی موسوی که در خمین او را «آقای موسوی»، «آسید مصطفی» یا «آسید هندی» خطاب می کردند، کمی پس از ازدواج برای ادامهٔ تحصیلات راهی اصفهان شد.
... [مشاهده متن کامل]
سید مصطفی تحصیلات دینی خود را در اصفهان و تحت نظر میر محمدتقی مدرسی ادامه داد. پس از آن به همراه همسر و نخستین فرزندش – مولودآغا – راهی نجف و سامرا شد و تحصیلات خود را به مدت بیش از پنج سال و با هدایت مراجعی هم چون میرزا حسن شیرازی – مرجع تقلید و فقیه شیعه - ادامه داد. این شیوه، شیوهٔ رایج تحصیلات دینی آن زمان بود، به گونه ای که تحصیلات پایه ای و مقدماتی در ایران صورت می گرفت و ادامهٔ تحصیلات در مقاطع بالاتر در شهرهای مذهبی عراق – عتبات – ادامه می یافت. در واقع خمینی اولین رهبر مذهبی محسوب می شد که تمام مراحل تحصیلات دینی اش در داخل ایران صورت گرفت.
در سال ۱۳۱۲ هجری قمری ( معادل با ۱۲۷۴ هجری شمسی ) سید مصطفی بعد از اتمام تحصیلات خود در عراق، به خمین بازگشت. آن طور که از اجازه ها و اوراق و کتاب های او برمی آید، سیدمصطفی به درجهٔ اجتهاد رسیده و لقب «فخرالمجتهدین» را گرفته بود. به نوشته سید مرتضی پسندیده، سید مصطفی بسیار با نفوذ بود و خدمه و تفنگچی و املاک متعددی داشت. این املاک در دهات زَوَرقان و واسوران، طنجران، خمین و کرمو بود و شامل یک کاروانسرا می شد و کل درآمد املاک و کاروانسرا در سال حدود یک هزار تومان بود. منزل سید مصطفی شامل بیرونی و اندرونی، بالاخانه ها، سر طویله، برج بزرگ، برج کوچک، سنگرها و باغچه بزرگ، خیابان کشی و دارای درختان مختلف میوه بود. به نوشته سید مرتضی پسندیده پسر ارشدش، سید مصطفی سفرهای متعددی به تهران داشت که در آنها با اشخاصی همچون اتابک و صدراعظم تماس می گرفت. در یکی از این سفرها، او با گوهر ملک تاج خانم که دختر یکی از شاهزادگان بود به تاریخ سوم ربیع الاول ۱۳۱۷ قمری ازدواج کرده بود.
