سید رحیم اصفهانی، از استادان نامدار آواز و موسیقی ایرانی است. سید رحیم، فرزند سید عباس، 1232 خورشیدی، در محله درکوشک اصفهان زاده شد.
جلال الدین همایی درباره سید رحیم نوشته است: موسیقی شرقی را هیچ کس بهتر از وی نمی دانست؛ از خود نیز، ابتکارات تازه داشت و گوشه های مخصوصی ابداع کرده بود؛ آوازه شهرتش از اصفهان به اقصی بلاد ایران رسیده؛ عموم خوانندگان و نوازندگان ایران، به استادیش می ستودند و به شاگردی وی مباهات می نمودند؛ هنر مخصوصش خوانندگی بود؛ در سازها و آوازها، گوشه ها و کوک های بدیع می دانست که به خودش اختصاص داشت. ( همایی ) .
... [مشاهده متن کامل]
ساسان سپنتا درباره سید رحیم نوشته است: صدای سید رحیم، وسیع و توانا و تحریرهایش مشخص و شمرده بود؛ افراط در کاربرد کلمات زاید، که معمول خوانندگان سبک تعزیه بوده است ( مانند: امان، دل دلی ) ، در آواز او ملاحظه نمی شود. تحریرهایش سنجیده بود و آواز را راحت و با طمأنینه می خواند. ( سپنتا ) .
جلال تاج اصفهانی درباره سید رحیم گفته است: در آموزش بسیار دقیق بود، به ویژه تحریرها را مناسب و در حد اعتدال، در جای مطلوب، تجویز می کرد، و از تحریر بی جا در وسط کلمات یا وسط مصراع پرهیز می داد. ( سپنتا ) .
سید رحیم اصفهانی، مردی وارسته، درویش مسلک و صوفی منش بود و از راه تعلیم موسیقی و تار، زندگی می گذراند. وی آخرین خواننده ای بود که به تمام رموز موسیقی قدیم، احاطه و از خود ابتکاراتی داشت.
سید رحیم، پسری داشت به نام: آقا وهاب، که پیش پدر، تعلیم موسیقی گرفته بود، ولی خواننده نشد و تار می زد؛ سید رحیم با تار او، به شاگردانش آموزش می داد. سید رحیم اصفهانی، شاگردان بسیاری داشت؛ غیر از فرزندش ( آقا وهاب ) ، می توان به این هنرمندان که شاگرد او بوده اند، اشاره کرد: جلال تاج اصفهانی، ادیب خوانساری، سید حسین طاهرزاده، سید علی محمد قاضی عسگر، حسین ادیب ( تخت فولادی ) ، ملاحسین یزدی ( حسین موسیقی ) ، میرزا نصرالله ملک المتکلمین، آقاسید احمد شهشهانی ( آزاد ) .
سید رحیم، پایان زندگانی اش در فقر و نیازمندی گذشت و روز جمعه، 26 دی 1314 خورشیدی ( 22 شوال 1354ق. ) درگذشت و در گورستان تخت فولاد ( تکیه پشت مصلی ) به خاک سپرده شد.
منابع:
ـ تاریخ اصفهان: مجلد هنر و هنرمندان، جلال الدین همایی، به کوشش: ماهدخت بانو همایی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1375.
ـ چشم انداز موسیقی ایران، ساسان سپنتا، تهران، ماهور، 1382.
ـ دانشنامه تخت فولاد، ج 1، اصفهان، مجموعه تخت فولاد و شهرداری اصفهان، 1389.
جلال الدین همایی درباره سید رحیم نوشته است: موسیقی شرقی را هیچ کس بهتر از وی نمی دانست؛ از خود نیز، ابتکارات تازه داشت و گوشه های مخصوصی ابداع کرده بود؛ آوازه شهرتش از اصفهان به اقصی بلاد ایران رسیده؛ عموم خوانندگان و نوازندگان ایران، به استادیش می ستودند و به شاگردی وی مباهات می نمودند؛ هنر مخصوصش خوانندگی بود؛ در سازها و آوازها، گوشه ها و کوک های بدیع می دانست که به خودش اختصاص داشت. ( همایی ) .
... [مشاهده متن کامل]
ساسان سپنتا درباره سید رحیم نوشته است: صدای سید رحیم، وسیع و توانا و تحریرهایش مشخص و شمرده بود؛ افراط در کاربرد کلمات زاید، که معمول خوانندگان سبک تعزیه بوده است ( مانند: امان، دل دلی ) ، در آواز او ملاحظه نمی شود. تحریرهایش سنجیده بود و آواز را راحت و با طمأنینه می خواند. ( سپنتا ) .
جلال تاج اصفهانی درباره سید رحیم گفته است: در آموزش بسیار دقیق بود، به ویژه تحریرها را مناسب و در حد اعتدال، در جای مطلوب، تجویز می کرد، و از تحریر بی جا در وسط کلمات یا وسط مصراع پرهیز می داد. ( سپنتا ) .
سید رحیم اصفهانی، مردی وارسته، درویش مسلک و صوفی منش بود و از راه تعلیم موسیقی و تار، زندگی می گذراند. وی آخرین خواننده ای بود که به تمام رموز موسیقی قدیم، احاطه و از خود ابتکاراتی داشت.
سید رحیم، پسری داشت به نام: آقا وهاب، که پیش پدر، تعلیم موسیقی گرفته بود، ولی خواننده نشد و تار می زد؛ سید رحیم با تار او، به شاگردانش آموزش می داد. سید رحیم اصفهانی، شاگردان بسیاری داشت؛ غیر از فرزندش ( آقا وهاب ) ، می توان به این هنرمندان که شاگرد او بوده اند، اشاره کرد: جلال تاج اصفهانی، ادیب خوانساری، سید حسین طاهرزاده، سید علی محمد قاضی عسگر، حسین ادیب ( تخت فولادی ) ، ملاحسین یزدی ( حسین موسیقی ) ، میرزا نصرالله ملک المتکلمین، آقاسید احمد شهشهانی ( آزاد ) .
سید رحیم، پایان زندگانی اش در فقر و نیازمندی گذشت و روز جمعه، 26 دی 1314 خورشیدی ( 22 شوال 1354ق. ) درگذشت و در گورستان تخت فولاد ( تکیه پشت مصلی ) به خاک سپرده شد.
منابع:
ـ تاریخ اصفهان: مجلد هنر و هنرمندان، جلال الدین همایی، به کوشش: ماهدخت بانو همایی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1375.
ـ چشم انداز موسیقی ایران، ساسان سپنتا، تهران، ماهور، 1382.
ـ دانشنامه تخت فولاد، ج 1، اصفهان، مجموعه تخت فولاد و شهرداری اصفهان، 1389.