سیارهٔ کوتوله ( به انگلیسی: Dwarf planet ) در تعریف اتحادیهٔ بین المللی اخترشناسی ( مرجع رسمی برای نوآوردن زبان زدها و واژه های مربوط به اخترشناسی ) از برخی جرم های آسمانی در منظومهٔ شمسی، جرمی دارای ۴ ویژگی زیر است:
۱. در مداری به دور خورشید می گردد.
۲. آنقدر جرم دارد تا خودگرانی آن بر نیروهای جسم صلب غلبه کرده، جسمی با تعادل هیدرواستاتیک ( تقریباً گِرد ) به وجود آید.
۳. تمام مسیر ( مدار ) خود را از اجرام ریز و درشت جارو نکرده است ( آن ها جذب یا دفع نکرده )
۴. قمر یک سیاره نیست.
حد بالا و پایینی برای اندازه و جرم سیاره های کوتوله، دقیقاً مشخص نشده است. البته حد پایین را تعادل هیدرواستاتیک تعیین می کند، اما اندازه ای که در آن، این تعادل را برقرار می سازد، ممکن است با توجه به ترکیب و تاریخچهٔ جسم تغییر کند. برآورد می شود که در سال های پیشِ رو، ۴۰ تا ۵۰ سیارهٔ کوتوله کشف شود. در حال حاضر پنج سیارهٔ کوتوله در سامانه خورشیدی به ثبت رسیده است. مثلاً سیاره های کوتولهٔ سرس، پلوتون، هائومیا، ماکی ماکی و اریس. سِرس پیش از این یک سیارک به حساب می آمد، پلوتون یک سیاره بود، و اریس که با نام زینا ( Xena ) نیز شناخته می شود، نخستین جسم فرانپتونی بود که دریافتند کمی از سیارهٔ مادر پلوتون بزرگ تر است. [ ۱]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف۱. در مداری به دور خورشید می گردد.
۲. آنقدر جرم دارد تا خودگرانی آن بر نیروهای جسم صلب غلبه کرده، جسمی با تعادل هیدرواستاتیک ( تقریباً گِرد ) به وجود آید.
۳. تمام مسیر ( مدار ) خود را از اجرام ریز و درشت جارو نکرده است ( آن ها جذب یا دفع نکرده )
۴. قمر یک سیاره نیست.
حد بالا و پایینی برای اندازه و جرم سیاره های کوتوله، دقیقاً مشخص نشده است. البته حد پایین را تعادل هیدرواستاتیک تعیین می کند، اما اندازه ای که در آن، این تعادل را برقرار می سازد، ممکن است با توجه به ترکیب و تاریخچهٔ جسم تغییر کند. برآورد می شود که در سال های پیشِ رو، ۴۰ تا ۵۰ سیارهٔ کوتوله کشف شود. در حال حاضر پنج سیارهٔ کوتوله در سامانه خورشیدی به ثبت رسیده است. مثلاً سیاره های کوتولهٔ سرس، پلوتون، هائومیا، ماکی ماکی و اریس. سِرس پیش از این یک سیارک به حساب می آمد، پلوتون یک سیاره بود، و اریس که با نام زینا ( Xena ) نیز شناخته می شود، نخستین جسم فرانپتونی بود که دریافتند کمی از سیارهٔ مادر پلوتون بزرگ تر است. [ ۱]
wiki: سیاره کوتوله