سگالیدن


مترادف سگالیدن: اندیشه کردن، اندیشیدن، فکر کردن، دشمنی کردن

معنی انگلیسی:
consult, contemplate, plot, ponder, think

لغت نامه دهخدا

سگالیدن. [ س ِ دَ ] ( مص ) ( از: سگال + یدن ، پسوند مصدری ). ( از حاشیه برهان قاطع چ معین ). به معنی سگالش که دشمنی و خصومت کردن. ( برهان ) :
این مسخره با زن بسگالید و برفتند
تا جایگه قاضی با بانگ علا لا.
نجیبی.
|| اندیشه نمودن. ( برهان ). اندیشه کردن. ( غیاث ). اندیشیدن. ( آنندراج ) : اشموئیل بمرد طالوت آهنگ کشتن داود کردو بسگالید که نیمشب برود و داود را بکشد. ( ترجمه تاریخ طبری بلعمی ).
نشست و سگالید از هر دری
ببخشید هرکار بر هر سری.
دقیقی.
بشاهراه نیاز اندرون سفرمسگال
که مرد کوفته گردد بدان ره اندر سخت.
کسایی.
چو آمد به لشکرگه خویش باز
شبیخون سگالید گردنفراز.
فردوسی.
همه بد سگالید و با کس نساخت
بکژی و نامردمی سر فراخت.
فردوسی.
کسی کو بود شهریار زمین
نه بازی است با او سگالید کین.
فردوسی.
همه سگالد کز نام تو بلند کند
جمال و زینت دنیا و رتبت منبر.
فرخی.
درسگالیدن آن باشی دایم که کنی
کار ویران شده خلق جهان آبادان.
فرخی.
چرا از یار بدعشرت سگالی
زمدح شاه نیک اختر سگالا.
عنصری.
بد نسگالد بخلق ، به نبود هرگزش
آنکه بدی کرد هست عاقبتش برندم.
منوچهری.
دانی که جهان بر تو همی درد سگالد
او درد سگالید و تو درمان نسگالی
که زشت از خوب و نیک از بد بدانی
بدل کاری سگالی کش تو دانی.
( ویس و رامین ).
مرا گویند بیهوده چه نالی
چرا چندین ز بدمهری سگالی.
( ویس و رامین ).
و بدانند که پدر چه میسگالید و خدای عزوجل چه خواسته است. ( تاریخ بیهقی ).
به امید هزار دوست یک دشمن مکن زیرا که آن هزار دوست از نگاه داشتن تو غافل شوند و آن دشمن از بد سگالیدن تو غافل نشود. ( قابوسنامه ).
مر ترا نیکی سگالد یار تو
چون مر او را تو شوی نیکوسگال.
ناصرخسرو.
آنچه شیر برای تو میسگالد از این معانی که برشمردی... نیست. ( کلیله و دمنه ).
قومی که چو روبه بتو بر حیله سگالند
پیراسته بادند چو سنجاب و چو قاقم.
سوزنی.
گردون نسگالد بجز از نیک تو زیرا
اندر دل تو نیست بجز نیک سگالی.بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

( مصدر ) ( سگالید سگالد خواهد سگالید بسگال سگالنده سگالیده سگالش ) ۱ - فکر کردن اندیشیدن . ۲ - اندیشه بد کردن خصومت ورزیدن .

فرهنگ معین

(س دَ ) (مص ل . ) ۱ - اندیشیدن . ۲ - خصومت ورزیدن .

فرهنگ عمید

۱. اندیشیدن، فکر کردن: کدام چاره سگالم که با تو درگیرد / کجا روم که دل من دل از تو برگیرد (سعدی۲: ۳۹۸ )، کس بند خدایی به سگالش نگشاید / با بند خدایی ره بیهوده بمسگال (ناصرخسرو: ۲۵۵ ).
۲. پنداشتن.
۳. رای زدن.

پیشنهاد کاربران

منبع. عکس فرهنگ فارسی یافرهنگ عمید
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
...
[مشاهده متن کامل]

• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹

سگالیدنسگالیدنسگالیدنسگالیدنسگالیدنسگالیدن
اندیشه کردن و فکر کردن
سگالیدن: فکر کردن، نقشه کشیدن، مشورت کردن، رای زنی کردن، اندیشیدن، فرورفتن در فکرهای خود و. . .
پارسی را پاس بداریم
اندیشیدن . . . . . . . .
سگالیدن:
دکتر کزازی در مورد واژه ی " سگالیدن" می نویسد : ( ( سگالیدن در پهلوی در ریخت اسکارتن skārtan بکار می رفته است با بُن اکنون اسکار uskār . سگالیدن به معنی اندیشیدن است اما در شاهنامه بیشتر کاربردی نکوهیده و ناخجسته دارد. ) )
...
[مشاهده متن کامل]

( ( به رشک اندر ، آهِرْمَن بدسگال
همی رای زد تا بیاگنْد بال. ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 239. )

بپرس