سکه های عرب - ساسانی یا سکه های عربی - ساسانی، یک اصطلاح مربوط به سکه شناسی است که در ارتباط با سکه های مسی و نقره ای ضرب شده به سبک سکه های ساسانی توسط اعراب مسلمان در زمان ورود اسلام به ایران و چند دهه بعد از آن کاربرد دارد. تصاویر روی سکه ها بیشتر شامل نقش هایی از خسرو دوم، یزدگرد سوم و گاه به ندرت هرمز چهارم می شدند.
... [مشاهده متن کامل]
کاربرد سکه های سکه های عرب ساسانی در قلمروی سابق شاهنشاهی ساسانی، همزمان بود با کاربرد سکه های اصطلاحاً «عرب بیزانسی» در سرزمین های سابق امپراتوری بیزانس. برای اخذ الگوی سکه های این سرزمین ها توسط اعراب مسلمان دلایل متفاوتی ذکر شده است. از جمله اینکه به دلیل نیاز به حفظ ثبات اقتصادی، اعراب در ابتدا تمایل چندانی به عوض کردن سکه های رایج نداشتند و در ابتدا تنها سعی می کردند نوشته های عربی را به خط کوفی بر سکه ها بیفزایند یا نشان های دینی امپراتوری های پیشین را از سکه ها بزدایند. منطقه پارس ( شامل شهرهای بیشاپور، دارابگرد، اصطخر ) درکنار آذربایجان ازجمله مهم ترین مکان های ضرب سکه های عرب ساسانی بودند.
تاکنون انبوهی از این گونه سکه ها یافت شده اند. نخستین بار که از سکه های مسی عرب ساسانی نام برده شده در کاتالوگ موزه سلطنتی برلین در سال ۱۸۹۸ میلادی است. در سال ۱۹۲۸ و ۱۹۳۷ نیز شماری از سکه های مسی از حفاری در شوش به دست آمد که نخستین مدرک جدی در این زمینه بود. در سال های گذشته نیز شماری سکه از روستای دوکوهک شهرستان ارسنجان به دست آمده است.
نظام پولی در ابتدای خلافت راشدین، همانند نظام دارایی حکومت محمد در مدینه بود. آن هم همان شیوه ای بود که در زمان جاهلیت و پیش از اسلام نیز رواج داشت. اعراب در پیش از اسلام از درهم ساسانی و سولیدوس بیزانسی در مبادلات تجاری استفاده می کردند که محمد نیز آن را رایج ساخت و ابوبکر هم از آن شیوه پیروی کرد. بعد از آن، عمر هم در ابتدای خلافتش از همین شیوه پیروی کرد. ولی در زمان خلافت عمر، هنگامی که دستگاه خلافت با سرزمین های دارای نظام پولی ثابت در شام، ایران و مصر روبه رو شد، برای انجام تجارت با این سرزمین ها، سکه های ویژه خلافت ضرب شد.
عمر بر سکه های طلا و نقره رایج آن زمان، نقش های رومی و ساسانی را باقی گذاشت، ولی واژه «جائز» را به آن ها افزود. در سال ۱۸ قمری برابر با ۶۳۹ میلادی، عمر اولین کسی شناخته شد که ضرب سکه در تاریخ اسلام را رایج کرد. نقش های سکه های ساخت عمر از نقش های سکه های ساسانی برداشت شده بود، با این تفاوت که به برخی از این سکه ها عبارت «الحمد لله»، برخی «لا اله الا الله» و بر گروهی دیگر نیز نام «عُمر» افزوده بود. عثمان ولی به افزودن عبارت های «الله اکبر» و «بسم الله» اکتفا کرد. در زمان خلافت امویان، علاوه بر عبارت های پیشین، عبارت «محمد رسول الله» نیز بر سکه ها افزوده شد. خوارج نیز بر سکه های تحت نظر خود عبارت «لا حکم الا الله» را افزودند.
... [مشاهده متن کامل]
کاربرد سکه های سکه های عرب ساسانی در قلمروی سابق شاهنشاهی ساسانی، همزمان بود با کاربرد سکه های اصطلاحاً «عرب بیزانسی» در سرزمین های سابق امپراتوری بیزانس. برای اخذ الگوی سکه های این سرزمین ها توسط اعراب مسلمان دلایل متفاوتی ذکر شده است. از جمله اینکه به دلیل نیاز به حفظ ثبات اقتصادی، اعراب در ابتدا تمایل چندانی به عوض کردن سکه های رایج نداشتند و در ابتدا تنها سعی می کردند نوشته های عربی را به خط کوفی بر سکه ها بیفزایند یا نشان های دینی امپراتوری های پیشین را از سکه ها بزدایند. منطقه پارس ( شامل شهرهای بیشاپور، دارابگرد، اصطخر ) درکنار آذربایجان ازجمله مهم ترین مکان های ضرب سکه های عرب ساسانی بودند.
تاکنون انبوهی از این گونه سکه ها یافت شده اند. نخستین بار که از سکه های مسی عرب ساسانی نام برده شده در کاتالوگ موزه سلطنتی برلین در سال ۱۸۹۸ میلادی است. در سال ۱۹۲۸ و ۱۹۳۷ نیز شماری از سکه های مسی از حفاری در شوش به دست آمد که نخستین مدرک جدی در این زمینه بود. در سال های گذشته نیز شماری سکه از روستای دوکوهک شهرستان ارسنجان به دست آمده است.
نظام پولی در ابتدای خلافت راشدین، همانند نظام دارایی حکومت محمد در مدینه بود. آن هم همان شیوه ای بود که در زمان جاهلیت و پیش از اسلام نیز رواج داشت. اعراب در پیش از اسلام از درهم ساسانی و سولیدوس بیزانسی در مبادلات تجاری استفاده می کردند که محمد نیز آن را رایج ساخت و ابوبکر هم از آن شیوه پیروی کرد. بعد از آن، عمر هم در ابتدای خلافتش از همین شیوه پیروی کرد. ولی در زمان خلافت عمر، هنگامی که دستگاه خلافت با سرزمین های دارای نظام پولی ثابت در شام، ایران و مصر روبه رو شد، برای انجام تجارت با این سرزمین ها، سکه های ویژه خلافت ضرب شد.
عمر بر سکه های طلا و نقره رایج آن زمان، نقش های رومی و ساسانی را باقی گذاشت، ولی واژه «جائز» را به آن ها افزود. در سال ۱۸ قمری برابر با ۶۳۹ میلادی، عمر اولین کسی شناخته شد که ضرب سکه در تاریخ اسلام را رایج کرد. نقش های سکه های ساخت عمر از نقش های سکه های ساسانی برداشت شده بود، با این تفاوت که به برخی از این سکه ها عبارت «الحمد لله»، برخی «لا اله الا الله» و بر گروهی دیگر نیز نام «عُمر» افزوده بود. عثمان ولی به افزودن عبارت های «الله اکبر» و «بسم الله» اکتفا کرد. در زمان خلافت امویان، علاوه بر عبارت های پیشین، عبارت «محمد رسول الله» نیز بر سکه ها افزوده شد. خوارج نیز بر سکه های تحت نظر خود عبارت «لا حکم الا الله» را افزودند.
