سکه یا مسکوک لاری مفتولی است از نقره خالص ( و در مواردی طلا ) که به شکل قلاب از وسط تا شده و به منظور تضمین کیفیت و کمیت آن به مهر حکومت ممهور شده است.
نام این مسکوک از مبدأ و منشأ آن یعنی شهر باستانی لار یا لاد - که پایتخت حکومت محلی حکام لار بوده - مشتق شده است. سر توماس هربرت که در سال ۱۶۲۷ م/۱۰۳۷ق از لار دیدن کرده، نوشته است: «در نزدیکی بازار لار محلی است که در آنجا ضرب می شود. لاری از مشهورترین سکه های منطقه است که از نقره خالص ساخته شده است و مفتولی قلابی شکل است. نام پادشاه یا بعضی از آیه های قرآنی بر آن حک می شود و ارزش آن ده پنی است. » یک سند منحصر به فرد نشان می دهد که این سکه در قرن نهم ه. ق در بازارهای هندوستان رواج داشته است. نویسنده «تاریخ فرشته» ( کتابی دربارهٔ تاریخ هندوستان ) در شرح حال «خواجه محمد گاوانی» ( از وزرای قدرتمند ملوک دکن ) - که در سال ۸۸۶ ه. قمری از دنیا رفت - نوشته است که هنگام مرگ او تعداد بسیاری سکه های لاری در خزانه اش وجود داشته است. یک سیاح اسپانیایی به نام گاسپار بالبی در یادداشت خود به عنوان سفر به هند شرقی می نویسد: «اولین کسی که به ضرب لاری آغاز کرد پادشاه لار بود. هم اکنون پس از مرگ ابراهیم خان - که در دربار شاه طهماسب اول احتمالاً مسموم شد - در این شهر ضرب می شود. » نام لاری، صحت گفته این جهانگرد را تأیید می کند. چون مسلم است که این وسیله مبادله در لار ابتکار شده که آن را لاری می نامند. هر چند که بعدها در چندین شهر ایران نیز به ضرب آن مبادرت نمودند.
... [مشاهده متن کامل]
هنگامی که این نوع وسیله مبادله که حدود بیست قرن بعد از اختراع سکه در قرن شانزدهم و هفدهم میلادی به عرصه تجارت بین الملل پا گذاشت، از شمال آفریقا تا سواحل شرقی چین همه جا با حسن استقبال مواجه شد و به میزان بسیار گسترده ای در تجارت خارجی ایران پذیرفته شد. پدرو تیکشیرا - سیاح پرتغالی - که اواخر قرن شانزدهم میلادی به نواحی جنوب ایران مسافرت کرده نوشته است: «سکه ای که در لار ضرب می شود، لاری است که از نقره عالی ساخته شده و در تمام نواحی شرق به خوبی شناخته می شود. »
با توجه به عیار بالا و وزن بسیار دقیق سکه های لاری، این واحد پول در میان ملل کهن، بسیار مقبول بود؛ به همین جهت نامش در حافظه تاریخی بسیاری از ملتها به خوشنامی باقی مانده است. از جمله می توان به دو کشور گرجستان و مالدیو اشاره کرد. گرجستان از بدو استقلال از شوروی، نام واحد پول خود را به لاری تغییر داد. مالدیو هم نام لاری را به عنوان اجزای واحد پول خود - روپیه - انتخاب کرد. ارزش هر یک صد لاری مالدیو برابر یک روپیه است.
نام این مسکوک از مبدأ و منشأ آن یعنی شهر باستانی لار یا لاد - که پایتخت حکومت محلی حکام لار بوده - مشتق شده است. سر توماس هربرت که در سال ۱۶۲۷ م/۱۰۳۷ق از لار دیدن کرده، نوشته است: «در نزدیکی بازار لار محلی است که در آنجا ضرب می شود. لاری از مشهورترین سکه های منطقه است که از نقره خالص ساخته شده است و مفتولی قلابی شکل است. نام پادشاه یا بعضی از آیه های قرآنی بر آن حک می شود و ارزش آن ده پنی است. » یک سند منحصر به فرد نشان می دهد که این سکه در قرن نهم ه. ق در بازارهای هندوستان رواج داشته است. نویسنده «تاریخ فرشته» ( کتابی دربارهٔ تاریخ هندوستان ) در شرح حال «خواجه محمد گاوانی» ( از وزرای قدرتمند ملوک دکن ) - که در سال ۸۸۶ ه. قمری از دنیا رفت - نوشته است که هنگام مرگ او تعداد بسیاری سکه های لاری در خزانه اش وجود داشته است. یک سیاح اسپانیایی به نام گاسپار بالبی در یادداشت خود به عنوان سفر به هند شرقی می نویسد: «اولین کسی که به ضرب لاری آغاز کرد پادشاه لار بود. هم اکنون پس از مرگ ابراهیم خان - که در دربار شاه طهماسب اول احتمالاً مسموم شد - در این شهر ضرب می شود. » نام لاری، صحت گفته این جهانگرد را تأیید می کند. چون مسلم است که این وسیله مبادله در لار ابتکار شده که آن را لاری می نامند. هر چند که بعدها در چندین شهر ایران نیز به ضرب آن مبادرت نمودند.
... [مشاهده متن کامل]
هنگامی که این نوع وسیله مبادله که حدود بیست قرن بعد از اختراع سکه در قرن شانزدهم و هفدهم میلادی به عرصه تجارت بین الملل پا گذاشت، از شمال آفریقا تا سواحل شرقی چین همه جا با حسن استقبال مواجه شد و به میزان بسیار گسترده ای در تجارت خارجی ایران پذیرفته شد. پدرو تیکشیرا - سیاح پرتغالی - که اواخر قرن شانزدهم میلادی به نواحی جنوب ایران مسافرت کرده نوشته است: «سکه ای که در لار ضرب می شود، لاری است که از نقره عالی ساخته شده و در تمام نواحی شرق به خوبی شناخته می شود. »
با توجه به عیار بالا و وزن بسیار دقیق سکه های لاری، این واحد پول در میان ملل کهن، بسیار مقبول بود؛ به همین جهت نامش در حافظه تاریخی بسیاری از ملتها به خوشنامی باقی مانده است. از جمله می توان به دو کشور گرجستان و مالدیو اشاره کرد. گرجستان از بدو استقلال از شوروی، نام واحد پول خود را به لاری تغییر داد. مالدیو هم نام لاری را به عنوان اجزای واحد پول خود - روپیه - انتخاب کرد. ارزش هر یک صد لاری مالدیو برابر یک روپیه است.