سومنات

معنی انگلیسی:
ancient idol-temple in gujarat

لغت نامه دهخدا

سومنات. [ م َ ] ( اِخ ) سانسکریت «سومناتها« » ماللهند 349» ( از: سومه ، ماه + نات ، صاحب ): حجر سومنات و «سوم » هو القمر و«نات » الصاحب فهو صاحب القمر، و قد قلعه الامیر محمود رضی اﷲ عنه فی سنة ست عشر و اربع مائة للهجرة... ( ماللهند 252 ). هم بیرونی در وجه تسمیه این نام شرحی از افسانه های هندی نقل میکند بدین مضمون «... و گفته اند که منازل ماه دختران پرجاپت » اند که ماه با ایشان مزاوجت کرد و پس از اندک زمانی از میان ایشان به «روهینی » بیشتر مایل شد و دیگر خواهران پیش پدر از او شکوه بردند. پرجاپت ماه را پند داد که بر جمله دختران بیک دیده نظر کند، ولی ماه پند او را نشنید پس او را نفرین کرد تا رویش پیس شد و از کرده پشیمان گشت و از گناه خویش استغفار کرد. پرجاپت او را گفت که از گفته خود باز نمیتوانم گشت ، ولی رسوایی ترا در نیمی از ماه پوشیده خواهم داشت. ماه گفت : پس نشان این گناه چگونه از من محو تواند شد؟ گفت : بدانکه صورت «لنگ مهادیو» را برپا سازی و ستایش کنی. ماه چنین کرد و لنگ مهادیو همان سنگ سومنات است. لنگ یا لنگا به زبان سانسکریت به معنی آلت مردی است. و لنگه مهادوه به معنی نره مهادیو ( یکی از خدایان ) است که بت سومنات بدان شکل بوده است. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). بت خانه ای در گجرات. گویند سلطان محمود غزنوی آنرا خراب کرد و منات را که از بتهای مشهور است در آن بتخانه می بود شکست. و بعضی گویند که قریش منات را از مکه گریزانیده بودند و از راه دریا بدانجا آورده. و گویند این لغت هندوی است که مفرس شده و نام آن بتی بود و معنی ترکیبی آن سوم نات است یعنی صنمی است نمونه قمر چه سوم بهندی قمر را گویند و نات تعظیم است. ( برهان ). یکی از بزرگترین بتخانه های هندوستان که سلطان محمود غزنوی آنرا خراب کرد، و بت آنرا شکست. ( فرهنگ فارسی معین ) :
محمود سومنات گشای صنم شکن
از غرو سی گزی بسنان زره گذار.
سوزنی ( دیوان چ شاه حسینی ص 81 ).
سومنات ظلم را محمودوار
برق زد تا ابرسان آمد برزم.
خاقانی.
بتی دیدم از عاج در سومنات
مرصع چو در جاهلیت منات.
سعدی.

فرهنگ فارسی

سومه ( ماه ) نات ( صاحب ) . یکی از بزرگترین هندوستان که سلطان محمود غزنوی آنرا خراب کرد و بت آنرا شکست . برهان مصحح م . معین : سومنات .
یکی از بزرگترین بتخانه های هندوستان که سلطان محمود غزنوی آنرا خراب کرد و بت آنرا شکست

دانشنامه عمومی

پرستشگاه سومَنات [ ۱] بزرگترین بُت خانه هندوستان در شهر سومنات یا ورول [ ۲] بود. شاه محمود غزنوی از آنجا که می دانست بُت خانه سومنات گنجینهٔ زر و سیم و جواهرات است پس از سه روز نبرد، بُت خانه را گشود [ ۳] [ ۴] [ ۵] [ ۶] و خود با گرزی که در دست داشت بت اعظم را که از سنگ بود و در حدود ۵ متر طول داشت درهم شکست. و برای اعلام این پیروزی به همگان بخش هایی از آن ثروت را به غزنه، بغداد و مکه فرستاد و خود در ۱۰ صفر ۴۱۷ ه‍. ق به پایتخت بازگشت. قیمت این اشیا را که بدست محمود غزنوی غنیمت گرفته شد در آن روزگار ۲۰ میلیون دینار نوشته اند. در جنگ سومنات بیش از ۹۰ هزار نفر از هندیان به قتل رسیدند. [ ۷]
بخشی از واقعه جنگ سومنات ذیل مقاله سی و ششم کتاب منطق الطیر به نظم آورده شده است.
عکس سومنات
wiki: سومنات
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

معبد سومَنات ( Somanātha ) از جمله بتخانه ی بزرگ و با شکوهی بود که هندوان به افتخار لینگا و برای پرستش آن بنا کرده بودند. ثروت هنگفت و خیال انگیز آن بتخانه که چهارده گنبد طلا داشت ، سلطان محمود غزنوی را تحریک کرد تا به سال 416 هجری قمری به سوی آن لشکر کشد و خزائن انباشته از زر و سیم و جواهرات گرانبهای آن را تاراج کند. امروزه شیوا پرستان عورت شیوا را نیز می پرستند و آن نرینه را لینگا ( Linga ) می نامند گاهی نیز مادینه ی آن را که یونی ( Yoni ) نامیده می شود ، مانند بشقابی می سازند و نرینه را روی آن بر پا می کنند . این دسته از افراد را در هندوستان عورت پرستان می نامند. مجسمه های لینگا و معابد آن فراوان است و بلای نازایی و نقش عورت در تولید مثل ، این گرایش را در سراسر جهان باستان پدید آورده است . عورت پرستان به مجسمه های یادشده تبرک می جویند و شرم و حیایی که انسان ها در این مورد از زمان های دور داشته اند ، نزد آنان نیست .
... [مشاهده متن کامل]

رجوع شود به ( توفیقی ، حسین ، آشنایی با ادیان بزرگ ، 1398: 35 )

بپرس