سوتلانا الکساندرونا الکسیویچ ( روسی: Светлана Александровна Алексиевич؛ اوکراینی: Світлана Олександрівна Алексієвич; ۳۱ مهٔ ۱۹۴۸ در ستانیسلاو ) نویسنده و روزنامه نگار اهل بلاروس است. وی در سال ۲۰۱۵ برندهٔ جایزه نوبل ادبیات شد. [ ۱] آکادمی سوئد وی را به دلیل روایات چندصدایی، که مظهر محنت و شجاعت در روزگار معاصر ماست، شایستهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات دانستند. [ ۲] بدین ترتیب، آکادمی سلطنتی نوبل سوئد سوتلانا الکسیویچ را برندهٔ نوبل ادبیات ۲۰۱۵ میلادی اعلام کرد. [ ۳] وی نخستین نویسندهٔ بلاروس است که موفق به دریافت این جایزه شده است. [ ۴] [ ۵] وی همچنین در سال ۲۰۱۳ برندهٔ جوایزی همچون جایزه صلح کتاب فروشان آلمان و جایزه مدیسی شده است.
منتقدان، آثار ادبی او را سرشار از بازتاب روحیهٔ شهروندان روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می دانند.
سوتلانا الکساندریونا الکسیِویچ در ۳۱ مهٔ ۱۹۴۸ در شهر ایوانو - فرانکیفسک به دنیا آمد. مادرش اوکراینی و پدرش اهل بلاروس بود. پس از پایان مدرسه، به عنوان خبرنگار مشغول به کار شد. پس از سال ها اقامت در تبعید، به کشورش بازگشت، اما زندگی در وطن باعث نشد که دست از انتقادهای سیاسی خود بردارد. [ ۶]
• زمزمه های چرنوبیل: تاریخ شفاهی؛ ترجمهٔ شهرام همت زاده، انتشارات نیستان[ ۷]
• صداهای شوروی از جنگ افغانستان
• جنگ چهره زنانه ندارد؛ ترجمهٔ عبدالمجید احمدی، نشر چشمه[ ۸]
• پسرانی از جنس روی؛ ترجمهٔ ابوالفضل الله دادی، نگاه، ۱۳۹۵[ ۹] این کتاب به نام «تابوت های رویین» با ترجمهٔ حضرت وهریز توسط انتشارات زریاب در سال ۱۳۹۵ در کابل نیز منتشر شده است. [ ۱۰]
• زمان دست دوم: تاریخ شفاهی؛ ترجمه شهرام همت زاده، انتشاران نیستان بایگانی شده در ۲۰۱۹ - ۱۰ - ۲۲ توسط Wayback Machine[ ۱۱]
• آخرین شاهدان، برگردان از روسی: ترجمهٔ مصطفی مظفری، نشر هیرمند، ۱۳۹۵[ ۱۲]
• ۲۰۱۳ جایزه صلح کتاب فروشان آلمان[ ۱۳]
• ۲۰۱۳ جایزه مدیسی[ ۱۴]
• ۲۰۱۵ جایزه نوبل ادبیات[ ۱۵]
آثار سوتلانا الکسیویچ علی رغم استقبال گسترده، انتقاداتی هم به همراه داشته است. شیلا فیتزپاتریک استاد تاریخ در دانشگاه سیدنی که یکی از مهم ترین مورخان در زمینه تاریخ معاصر روسیه است، به الکسیویچ بدگمان است که در روایت های خود «دست کاری ویرایشی» می کند. او در نقدی که در نشریه ی «نقد کتاب لندن» بر کتاب زمزمه های چرنوبیل نوشته است[ ۱۶] می گوید «تاریخ دان» آخرین لقبی است که می توان بر الکسیویچ نهاد. فیتزپاتریک نتیجه گرفته است که «او در اصل بر اساس تخیلات خود می نویسد و تنها در وهله ی ثانویه است که به اسناد رجوع می کند». فیتزپاتریک نقد خود را چنین جمع بندی می کند:
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمنتقدان، آثار ادبی او را سرشار از بازتاب روحیهٔ شهروندان روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می دانند.
سوتلانا الکساندریونا الکسیِویچ در ۳۱ مهٔ ۱۹۴۸ در شهر ایوانو - فرانکیفسک به دنیا آمد. مادرش اوکراینی و پدرش اهل بلاروس بود. پس از پایان مدرسه، به عنوان خبرنگار مشغول به کار شد. پس از سال ها اقامت در تبعید، به کشورش بازگشت، اما زندگی در وطن باعث نشد که دست از انتقادهای سیاسی خود بردارد. [ ۶]
• زمزمه های چرنوبیل: تاریخ شفاهی؛ ترجمهٔ شهرام همت زاده، انتشارات نیستان[ ۷]
• صداهای شوروی از جنگ افغانستان
• جنگ چهره زنانه ندارد؛ ترجمهٔ عبدالمجید احمدی، نشر چشمه[ ۸]
• پسرانی از جنس روی؛ ترجمهٔ ابوالفضل الله دادی، نگاه، ۱۳۹۵[ ۹] این کتاب به نام «تابوت های رویین» با ترجمهٔ حضرت وهریز توسط انتشارات زریاب در سال ۱۳۹۵ در کابل نیز منتشر شده است. [ ۱۰]
• زمان دست دوم: تاریخ شفاهی؛ ترجمه شهرام همت زاده، انتشاران نیستان بایگانی شده در ۲۰۱۹ - ۱۰ - ۲۲ توسط Wayback Machine[ ۱۱]
• آخرین شاهدان، برگردان از روسی: ترجمهٔ مصطفی مظفری، نشر هیرمند، ۱۳۹۵[ ۱۲]
• ۲۰۱۳ جایزه صلح کتاب فروشان آلمان[ ۱۳]
• ۲۰۱۳ جایزه مدیسی[ ۱۴]
• ۲۰۱۵ جایزه نوبل ادبیات[ ۱۵]
آثار سوتلانا الکسیویچ علی رغم استقبال گسترده، انتقاداتی هم به همراه داشته است. شیلا فیتزپاتریک استاد تاریخ در دانشگاه سیدنی که یکی از مهم ترین مورخان در زمینه تاریخ معاصر روسیه است، به الکسیویچ بدگمان است که در روایت های خود «دست کاری ویرایشی» می کند. او در نقدی که در نشریه ی «نقد کتاب لندن» بر کتاب زمزمه های چرنوبیل نوشته است[ ۱۶] می گوید «تاریخ دان» آخرین لقبی است که می توان بر الکسیویچ نهاد. فیتزپاتریک نتیجه گرفته است که «او در اصل بر اساس تخیلات خود می نویسد و تنها در وهله ی ثانویه است که به اسناد رجوع می کند». فیتزپاتریک نقد خود را چنین جمع بندی می کند:
wiki: سوتلانا الکسیویچ