سواره نظام

سواره نظام به رزمنده ای گفته می شود که سوار بر اسب پیکار می کند. [ ۱]
اشکانیان نخست روش جنگی سلوکیان را به کار بستند و پیاده نظامی سنگین اسلحه و سواره نظامی مرتب پدیدآوردند. یکی از دلایل این کار استفادهٔ اشکانیان از سربازان مزدور در نبردها بود. در تاریخ آمده است که مهرداد یکم ششمین شاه اشکانی که وی را بانی عظمت و اقتدار دولت اشکانی پیروزی های خود را مرهون استفاده از این روش بود؛ ولی اشکانیان به زودی این روش را کنار گذاشته و شیوهٔ دیرینهٔ خود را به کار بردند. در این شیوه پیاده نظام تنها برای نبرد در بلندی ها استفاده می شد و سواره نظام نیروی اصلی سپاه را تشکیل می داد. سواره نظام اشکانی به سواران سبک اسلحه و سواران سنگین اسلحه تقسیم می شدند. سواران سبک اسلحه ماهرترین تیراندازان زمان خود بودند. سواران سنگین اسلحه زرهی داشتند که سرتاپای ایشان را می پوشانید و اسبانشان نیز چنین زرهی داشتند. از آنها برای درهم شکستن صفوف دشمن و از سواران سبک اسلحه برای پشتیبانی و تیراندازی از دور استفاده می شد. شیوهٔ مخصوص اشکانیان و به خصوص سواران سبک اسلحهٔ ایشان شیوهٔ جنگ و گریز بود. اگر دشمن ایشان را تعقیب می کرد یا فشار خود را بیشتر می کرد نیزه داران اشکانی از مقابل آنها گریخته، صفوف خود را می گستردند و شاخه شاخه می شدند. این کار دشمن را تحریک به تعقیب کردن آنها می کرد و دشمن به ناچار در جهات مختلف به دنبال آنها می تاخت. به این شکل سپاه دشمن پراکنده می شد و تیراندازان اشکانی در حال گریز از پس شانه به سوی دشمن تیر می انداختند. چون به این ترتیب دشمن پراکنده و ضعیف می شد بازگشته و آغاز به حمله می کردند. به خاطر این که برد کمان های اشکانی بیشتر از کمان های دشمنانشان بود در هنگام تیراندازی متقابل تیرهای دشمن به سواران اشکانی نمی رسید ولی کمانداران اشکانی به راحتی دشمن را هدف قرار می دادند. در آن زمان و به خصوص در نزد رومیان، تیراندازی اشکانی مفهومی هراس انگیز یافته بود.
روش نبرد اشکانیان مؤثر بود به طوری که رومیان بعدها تلاش کردند تا از این شیوه در نبردها استفاده کنند. اشکانیان با استفاده از این شیوه در نبردهای بسیاری به پیروزی رسیدند.
اسبهایی که اشکانیان پرورش می دادند از بهترین اسبهای زمان خود و مایهٔ رشک دیگران بودند. این اسب ها در نسا نخستین پایتخت اشکانیان و مناطق همجوار آن پرورش داده می شدند. همان طور که گفته شد سواران سنگین اسلحهٔ اشکانی و اسبانشان زره های فلزی سنگینی بر تن داشتند که سرتاپایشان را می پوشاند. آنها همچنین ساز و برگ و اسلحهٔ بسیاری حمل می کردند. اشکانیان اسب هایی را پرورش می دادند که بتواند این سنگینی را تحمل کنند و در کارآیی شان نیز خللی ایجاد نکند. اشکانیان بخش بزرگی از پیروزی های خود را مدیون این اسب های چالاک، قوی و باهوش می دانستند. پس از انحطاط اشکانیان، ساسانیان نیز از این اسب ها در نبردها استفاده می کردند.

سواره نظام (فیلم ۱۹۵۹). سواره نظام ( به انگلیسی: The Horse Soldiers ) فیلمی محصول سال ۱۹۵۹ و به کارگردانی جان فورد است. در این فیلم بازیگرانی همچون جان وین، ویلیام هولدن، کانستنس تاورز، الثیا گیبسون، کن کرتیس، ویلیس بوشی، بینگ راسل، هنک وردن، دنور پیل، استروتر مارتین، باسیل رویسدل، ویلیام «بیل» هنری، آنا لی، ویلیام فارست، راسل سیمپسون و جک پنیک ایفای نقش کرده اند.