[ویکی نور] سوائر الامثال علی افعل تألیف حمزة بن حسن اصفهانی (280-360ق)به زبان عربی است. این اثر مشتمل بر بیان ضرب المثلهای شایع و رایج عربی می باشد.
کتاب، شامل دو مقدمه از محقق و مؤلف و متن اثر در سی باب است. مؤلف در هر باب پس از ذکر عنوان باب و تعداد مثل هایی که در آن باب می آید، همه ضرب المثلها را به صورت مجموع آورده است. سپس هر یک از مثلها را با عبارت «و اما قولهم» شرح و تفسیر می کند.
اصفهانی در تنظیم باب های کتاب ترتیب الفبایی را برگزیده و نخستین حرف اصلی از اولین کلمه ضرب المثل را معیار قرار داده است؛ به عنوان مثال در باب اول کتاب ضرب المثلهایی را بیان نموده که بر وزن افعل باشد و با حرف الف شروع شده باشد.
وی در تفسیر و شرح مثلها، از اشعار عرب و همچنین سخنان حکمت آمیز و ضرب المثلهای ذکر شده در آثار سایر نویسندگان عرب مانند اصمعی، لحیانی، ابوعبید قاسم بن سلام و محمد بن حبیب بصری استفاده نموده است.
کتاب با مقدمه محقق فهمی سعد شروع می شود. ذکر کتاب هایی که در این موضوع تألیف گردیده است، شرح مختصری از زندگی مؤلف، اسامی افراد و امثالی که مؤلف در کتاب از مطالب آنها استفاده نموده است، بیان موضوعات ضرب المثل ها از جمله عناوین مطرح شده در مقدمه ایشان است. ذکر مصادر و منابع مقدمه نیز از محاسن کتاب است.
کتاب، شامل دو مقدمه از محقق و مؤلف و متن اثر در سی باب است. مؤلف در هر باب پس از ذکر عنوان باب و تعداد مثل هایی که در آن باب می آید، همه ضرب المثلها را به صورت مجموع آورده است. سپس هر یک از مثلها را با عبارت «و اما قولهم» شرح و تفسیر می کند.
اصفهانی در تنظیم باب های کتاب ترتیب الفبایی را برگزیده و نخستین حرف اصلی از اولین کلمه ضرب المثل را معیار قرار داده است؛ به عنوان مثال در باب اول کتاب ضرب المثلهایی را بیان نموده که بر وزن افعل باشد و با حرف الف شروع شده باشد.
وی در تفسیر و شرح مثلها، از اشعار عرب و همچنین سخنان حکمت آمیز و ضرب المثلهای ذکر شده در آثار سایر نویسندگان عرب مانند اصمعی، لحیانی، ابوعبید قاسم بن سلام و محمد بن حبیب بصری استفاده نموده است.
کتاب با مقدمه محقق فهمی سعد شروع می شود. ذکر کتاب هایی که در این موضوع تألیف گردیده است، شرح مختصری از زندگی مؤلف، اسامی افراد و امثالی که مؤلف در کتاب از مطالب آنها استفاده نموده است، بیان موضوعات ضرب المثل ها از جمله عناوین مطرح شده در مقدمه ایشان است. ذکر مصادر و منابع مقدمه نیز از محاسن کتاب است.
wikinoor: سوائر_الأمثال_علی_أفعل
[ویکی فقه] سوائر الامثال علی افعل (کتاب). «سوائر الامثال علی افعل» تالیف حمزة بن حسن اصفهانی (۲۸۰- ۳۶۰ ق) به زبان عربی است. این اثر مشتمل بر بیان ضرب المثلهای شایع و رایج عربی می باشد.
کتاب، شامل دو مقدمه از محقق و مؤلف و متن اثر در سی باب است. مؤلف در هر باب پس از ذکر عنوان باب و تعداد مثل هایی که در آن باب می آید، همه ضرب المثلها را به صورت مجموع آورده است. سپس هر یک از مثلها را با عبارت «و اما قولهم» شرح و تفسیر می کند.
گزارش محتوا
اصفهانی در تنظیم باب های کتاب ترتیب الفبایی را برگزیده و نخستین حرف اصلی از اولین کلمه ضرب المثل را معیار قرار داده است؛ به عنوان مثال در باب اول کتاب ضرب المثلهایی را بیان نموده که بر وزن افعل باشد و با حرف الف شروع شده باشد. وی در تفسیر و شرح مثلها، از اشعار عرب و همچنین سخنان حکمت آمیز و ضرب المثلهای ذکر شده در آثار سایر نویسندگان عرب مانند اصمعی، لحیانی، ابو عبید قاسم بن سلام و محمد بن حبیب بصری استفاده نموده است. کتاب با مقدمه محقق فهمی سعد شروع می شود. ذکر کتاب هایی که در این موضوع تالیف گردیده است، شرح مختصری از زندگی مؤلف، اسامی افراد و امثالی که مؤلف در کتاب از مطالب آنها استفاده نموده است، بیان موضوعات ضرب المثل ها از جمله عناوین مطرح شده در مقدمه ایشان است. ذکر مصادر و منابع مقدمه نیز از محاسن کتاب است. مؤلف، در مقدمه کتاب به بیان تالیفات مختلفی که در موضوع ضرب المثل انجام شده است و کسانی که در این زمینه پیشگام بوده اند می پردازد. وی با تذکر این که از آثار آنان فراوان استفاده نموده به مواردی از آن ها اشاره می کند. اگرچه کتاب در سی باب تنظیم شده است اما ابواب از حجم یکسانی برخوردار نیستند؛ بعضی از ابواب مانند باب بیست وهشتم که مشتمل بر چهار ضرب المثل است، دارای تعداد مثل های کمی است و برخی از ابواب مانند باب ششم که صدوپانزده مثل را در بر دارد عکس آن است. باب بیست ونهم کتاب مثل های بدیع و جدید را که دو قسمتی هستند بیان می نماید مانند: «اضوا من الفجر و احر من الجمر.» آخرین باب کتاب نیز در بیان نوادری از کلام و عبارات است که در عرب جایگزین ضرب المثل شده است. بعد از پایان این ابواب، مؤلف مثل هایی را که با موضوع خرافات عرب و سحر و افسون ها آمده به کتاب ملحق کرده است.
وضعیت کتاب
فهارس مصادر و مراجع، آیات قرآن، احادیث شریفه، امثال، ابیات، الفاظ، اعلام، اقوام و قبائل، ایام عرب و اسلام، کتابهای وارده در متن کتاب و فهرست مطالب در انتهای اثر آورده شده است. محقق کتاب در پاورقی، برخی توضیحات و آدرس عبارات و اشعار را ذکر کرده است. برخی الفاظ که در متن اثر اصلاح شده است را متذکر شده است. برخی مطالبی نیز در حاشیه نسخه اصلی بوده است که در پاورقی آمده است.
کتاب، شامل دو مقدمه از محقق و مؤلف و متن اثر در سی باب است. مؤلف در هر باب پس از ذکر عنوان باب و تعداد مثل هایی که در آن باب می آید، همه ضرب المثلها را به صورت مجموع آورده است. سپس هر یک از مثلها را با عبارت «و اما قولهم» شرح و تفسیر می کند.
گزارش محتوا
اصفهانی در تنظیم باب های کتاب ترتیب الفبایی را برگزیده و نخستین حرف اصلی از اولین کلمه ضرب المثل را معیار قرار داده است؛ به عنوان مثال در باب اول کتاب ضرب المثلهایی را بیان نموده که بر وزن افعل باشد و با حرف الف شروع شده باشد. وی در تفسیر و شرح مثلها، از اشعار عرب و همچنین سخنان حکمت آمیز و ضرب المثلهای ذکر شده در آثار سایر نویسندگان عرب مانند اصمعی، لحیانی، ابو عبید قاسم بن سلام و محمد بن حبیب بصری استفاده نموده است. کتاب با مقدمه محقق فهمی سعد شروع می شود. ذکر کتاب هایی که در این موضوع تالیف گردیده است، شرح مختصری از زندگی مؤلف، اسامی افراد و امثالی که مؤلف در کتاب از مطالب آنها استفاده نموده است، بیان موضوعات ضرب المثل ها از جمله عناوین مطرح شده در مقدمه ایشان است. ذکر مصادر و منابع مقدمه نیز از محاسن کتاب است. مؤلف، در مقدمه کتاب به بیان تالیفات مختلفی که در موضوع ضرب المثل انجام شده است و کسانی که در این زمینه پیشگام بوده اند می پردازد. وی با تذکر این که از آثار آنان فراوان استفاده نموده به مواردی از آن ها اشاره می کند. اگرچه کتاب در سی باب تنظیم شده است اما ابواب از حجم یکسانی برخوردار نیستند؛ بعضی از ابواب مانند باب بیست وهشتم که مشتمل بر چهار ضرب المثل است، دارای تعداد مثل های کمی است و برخی از ابواب مانند باب ششم که صدوپانزده مثل را در بر دارد عکس آن است. باب بیست ونهم کتاب مثل های بدیع و جدید را که دو قسمتی هستند بیان می نماید مانند: «اضوا من الفجر و احر من الجمر.» آخرین باب کتاب نیز در بیان نوادری از کلام و عبارات است که در عرب جایگزین ضرب المثل شده است. بعد از پایان این ابواب، مؤلف مثل هایی را که با موضوع خرافات عرب و سحر و افسون ها آمده به کتاب ملحق کرده است.
وضعیت کتاب
فهارس مصادر و مراجع، آیات قرآن، احادیث شریفه، امثال، ابیات، الفاظ، اعلام، اقوام و قبائل، ایام عرب و اسلام، کتابهای وارده در متن کتاب و فهرست مطالب در انتهای اثر آورده شده است. محقق کتاب در پاورقی، برخی توضیحات و آدرس عبارات و اشعار را ذکر کرده است. برخی الفاظ که در متن اثر اصلاح شده است را متذکر شده است. برخی مطالبی نیز در حاشیه نسخه اصلی بوده است که در پاورقی آمده است.
wikifeqh: سوائر_الامثال_علی_افعل _(کتاب)