در دوران هخامنشی، کتیبه های حکاکی شده بر روی کوه ها به سه زبان عیلامی، پارسی باستان و اکدی نوشته شده است. این مقاله به توضیح کتیبه های پارسی باستان می پردازد.
اولین آشنایی اروپائیان با خطوط میخی در سال ۱۶۱۸ میلادی روی داد یعنی در زمانی که سفرای پادشاه اسپانیا فیلیپ سوم در دربار شاه عباسی اول بنام های راهب آنتونیو دو گووه آ و دوک دن گارسیا د سیلوا فیگوروا برای اولین بار در اروپا موضوع علائم میخی را که در ویرانه های کاخ داریوش بزرگ در تخت جمشید پیدا شده بود به اطلاع محققین رساندند. گارسیا یادآور شد که خطوطی را که دیده به هیچ وجه با خطوط دیگر شباهت نداشته و صور هرمی شکلی است که به طرق مختلف نقش شده است.
... [مشاهده متن کامل]
در سال ۱۶۲۱ پیشاهنگ شرقی شناس کشور ایتالیا به نام پیترو دلاواله ویرانه های تخت جمشید را توصیف نمود و از پنج علامت خطوط میخی نسخه هایی عکس برداری، یعنی شبیه نویسی کرد. با توجه به سمت و جهت استقرار علائم چنین استنباط نمود که خطوط مزبور باید از چپ به راست خوانده شود. دلاواله علائم میخی را به دقت نسخه برداری کرد و جهت خواندن خطوط مزبور را تعیین نمود.
در سال ۱۶۷۴ جهانگرد فرانسوی موسوم به ژان شاردن نسخه ای از کتیبه های فارسی باستان را به همراه خود به کشور اروپا برد. او به اشتباه تصور می کرد که کتیبه های مزبور باید مانند هزوارش های چینی از بالا به پائین خوانده شود.
کشف رمز خواندن خطوط میخی بعدها به کندی انجام گرفت؛ بدین معنی که برای خواندن کتیبه ها لازم بود معنای هر علامت معلوم گردد، در حالی که هنوز زبانی که این خطوط میخی بدان تحریر شده بود و زمان تحریز و ملت منتسب به آن از مسائل مجهول به شمار می رفت.
در ماه مارس ۱۷۶۵ میلادی، کارستن نیبور مورخ شهیر و نامی، در حین سیر و گردش خویش، چند روزی را هم در تخت جمشید گذرانید و از کتیبه های معروف و تازه کشف شده نسخه برداری دقیق نمود. این اقدام وی گامی بود که به جلو برداشته شد، زیرا تا آن زمان هنوز در اروپا نسخهٔ دقیقی از متون مرتبط به یکدیگر وجود نداشت. کارستن نیبور نظر پیترو دلاواره را مبنی بر اینکه خطوط میخی باید از راست به چپ خوانده شود تائید و تصدیق نمود و علاوه بر آن نیبور به این نکته توجه کرد که کلیهٔ کتیبه های تخت جمشید در سرستون قرار گرفته یا در روی لوحه های جداگانه ای منقوش است و این لوحه ها هم سه گانه بوده است. در نتیجهٔ این مشاهدات چنین نتیجه گرفت که کتیبه های مزبور با سه نوع خط نوشته شده، ولی متن همهٔ آن ها یکی است. خط نوع اول ساده تر و الفبایی و مشتمل بر ۴۲ علامت می باشد. اثر نی بور که در سال ۱۷۷۸ میلادی انتشار یافت در امر آشنایی اروپائیان با خطوط میخی کمک شایانی نمود و مبنا و پایهٔ کشف رمز خواندن خط مزبور قرار گرفت و از اینرو تمام کوشش ها در راه مطالعه و تحقیق دربارهٔ خط ساده معطوف و متمرکز گردید.
اولین آشنایی اروپائیان با خطوط میخی در سال ۱۶۱۸ میلادی روی داد یعنی در زمانی که سفرای پادشاه اسپانیا فیلیپ سوم در دربار شاه عباسی اول بنام های راهب آنتونیو دو گووه آ و دوک دن گارسیا د سیلوا فیگوروا برای اولین بار در اروپا موضوع علائم میخی را که در ویرانه های کاخ داریوش بزرگ در تخت جمشید پیدا شده بود به اطلاع محققین رساندند. گارسیا یادآور شد که خطوطی را که دیده به هیچ وجه با خطوط دیگر شباهت نداشته و صور هرمی شکلی است که به طرق مختلف نقش شده است.
... [مشاهده متن کامل]
در سال ۱۶۲۱ پیشاهنگ شرقی شناس کشور ایتالیا به نام پیترو دلاواله ویرانه های تخت جمشید را توصیف نمود و از پنج علامت خطوط میخی نسخه هایی عکس برداری، یعنی شبیه نویسی کرد. با توجه به سمت و جهت استقرار علائم چنین استنباط نمود که خطوط مزبور باید از چپ به راست خوانده شود. دلاواله علائم میخی را به دقت نسخه برداری کرد و جهت خواندن خطوط مزبور را تعیین نمود.
در سال ۱۶۷۴ جهانگرد فرانسوی موسوم به ژان شاردن نسخه ای از کتیبه های فارسی باستان را به همراه خود به کشور اروپا برد. او به اشتباه تصور می کرد که کتیبه های مزبور باید مانند هزوارش های چینی از بالا به پائین خوانده شود.
کشف رمز خواندن خطوط میخی بعدها به کندی انجام گرفت؛ بدین معنی که برای خواندن کتیبه ها لازم بود معنای هر علامت معلوم گردد، در حالی که هنوز زبانی که این خطوط میخی بدان تحریر شده بود و زمان تحریز و ملت منتسب به آن از مسائل مجهول به شمار می رفت.
در ماه مارس ۱۷۶۵ میلادی، کارستن نیبور مورخ شهیر و نامی، در حین سیر و گردش خویش، چند روزی را هم در تخت جمشید گذرانید و از کتیبه های معروف و تازه کشف شده نسخه برداری دقیق نمود. این اقدام وی گامی بود که به جلو برداشته شد، زیرا تا آن زمان هنوز در اروپا نسخهٔ دقیقی از متون مرتبط به یکدیگر وجود نداشت. کارستن نیبور نظر پیترو دلاواره را مبنی بر اینکه خطوط میخی باید از راست به چپ خوانده شود تائید و تصدیق نمود و علاوه بر آن نیبور به این نکته توجه کرد که کلیهٔ کتیبه های تخت جمشید در سرستون قرار گرفته یا در روی لوحه های جداگانه ای منقوش است و این لوحه ها هم سه گانه بوده است. در نتیجهٔ این مشاهدات چنین نتیجه گرفت که کتیبه های مزبور با سه نوع خط نوشته شده، ولی متن همهٔ آن ها یکی است. خط نوع اول ساده تر و الفبایی و مشتمل بر ۴۲ علامت می باشد. اثر نی بور که در سال ۱۷۷۸ میلادی انتشار یافت در امر آشنایی اروپائیان با خطوط میخی کمک شایانی نمود و مبنا و پایهٔ کشف رمز خواندن خط مزبور قرار گرفت و از اینرو تمام کوشش ها در راه مطالعه و تحقیق دربارهٔ خط ساده معطوف و متمرکز گردید.
