سَنجابی، کریم (کرمانشاه ۱۲۸۳ـ۱۳۷۵ش)
سَنجابی، کریم
دبیر کل جبهۀ ملّی، وزیر فرهنگ در دورۀ مصدق، عضو شورای انقلاب و نخستین وزیر امور خارجه پس از انقلاب. فرزند قاسم خان سردار ناصر (رئیس ایل سنجابی). سنجابی در کرمانشاه، تهران، پاریس و برخی شهرهای امریکا تحصیل کرد و با دانشنامۀ دکتری در رشتۀ حقوق فارغ التحصیل شد. فعالیت های سیاسی او از مبارزه و مخالفت با حزب توده و فرقۀ دموکرات در زمان اشغال آذربایجان آغاز شد. در زمان نهضت ملّی به همکاری با دکتر مصدق پرداخت و مدتی وزیر فرهنگ در کابینه وی بود. سنجابی یکی از اعضای هیئت اعزامی به دیوان لاهه در مناقشۀ نفت جهت استیفای حقوق ملت ایران بود و در مجلس شورای ملّی دورۀ هفدهم عضو فراکسیون جبهۀ ملّی بود. پس از کودتا دستگیر و مدتی بعد آزاد شد. سپس در تأسیس جبهۀ ملّی دوم شرکت کرد و در ۱۳۳۹ و ۱۳۴۰ به فعالیت های پارلمانتاریستی روی آورد. مدتی بعد به جرم شرکت در تظاهرات جلالیه و مزار شهدای ۳۰ تیر در ۱۳۴۰ دستگیر شد و مجدداً در بهمن ۱۳۴۱ به جرم مخالفت با رفراندوم انقلاب شاه و مردم بازداشت شد و پس از آن با نگارش نامه ها و انتشار بیانیه هایی به فعالیت خود ادامه می داد. با اوج گیری انقلاب اسلامی، در مقام دبیرکل جبهۀ ملّی در پاریس با امام خمینی ملاقات کرد و امام ایشان را به عضویت شورای انقلاب برگزید، امّا وی نپذیرفت و در عوض در سمت وزیر خارجه در دولت مهندس بازرگان شروع به کار کرد. در بهار ۱۳۵۹ از این سمت استعفا کرد و به کار در جبهۀ ملّی پرداخت. در این دوره به سبب اتخاذ مواضع انتقادی در مقابل نظام و نهادهای انقلابی، خصوصاً مخالفت با لایحۀ قصاص تحت تعقیب قرار گرفت و سرانجام جبهۀ ملّی غیرقانونی اعلام شد و عناصر اصلی آن دستگیر و زندانی شدند. سنجابی به لندن رفت و تا پایان عمر آن جا بود. برخی از تألیفات وی عبارت است از دعوای دیوان لاهه، تاریخ عقاید اقتصادی (ترجمه)، اصول نظریات اقتصادی سوسیالیست ها، خاطرات سیاسی، امیدها و ناامیدی ها و مجموعه سخنرانی ها.
سَنجابی، کریم
دبیر کل جبهۀ ملّی، وزیر فرهنگ در دورۀ مصدق، عضو شورای انقلاب و نخستین وزیر امور خارجه پس از انقلاب. فرزند قاسم خان سردار ناصر (رئیس ایل سنجابی). سنجابی در کرمانشاه، تهران، پاریس و برخی شهرهای امریکا تحصیل کرد و با دانشنامۀ دکتری در رشتۀ حقوق فارغ التحصیل شد. فعالیت های سیاسی او از مبارزه و مخالفت با حزب توده و فرقۀ دموکرات در زمان اشغال آذربایجان آغاز شد. در زمان نهضت ملّی به همکاری با دکتر مصدق پرداخت و مدتی وزیر فرهنگ در کابینه وی بود. سنجابی یکی از اعضای هیئت اعزامی به دیوان لاهه در مناقشۀ نفت جهت استیفای حقوق ملت ایران بود و در مجلس شورای ملّی دورۀ هفدهم عضو فراکسیون جبهۀ ملّی بود. پس از کودتا دستگیر و مدتی بعد آزاد شد. سپس در تأسیس جبهۀ ملّی دوم شرکت کرد و در ۱۳۳۹ و ۱۳۴۰ به فعالیت های پارلمانتاریستی روی آورد. مدتی بعد به جرم شرکت در تظاهرات جلالیه و مزار شهدای ۳۰ تیر در ۱۳۴۰ دستگیر شد و مجدداً در بهمن ۱۳۴۱ به جرم مخالفت با رفراندوم انقلاب شاه و مردم بازداشت شد و پس از آن با نگارش نامه ها و انتشار بیانیه هایی به فعالیت خود ادامه می داد. با اوج گیری انقلاب اسلامی، در مقام دبیرکل جبهۀ ملّی در پاریس با امام خمینی ملاقات کرد و امام ایشان را به عضویت شورای انقلاب برگزید، امّا وی نپذیرفت و در عوض در سمت وزیر خارجه در دولت مهندس بازرگان شروع به کار کرد. در بهار ۱۳۵۹ از این سمت استعفا کرد و به کار در جبهۀ ملّی پرداخت. در این دوره به سبب اتخاذ مواضع انتقادی در مقابل نظام و نهادهای انقلابی، خصوصاً مخالفت با لایحۀ قصاص تحت تعقیب قرار گرفت و سرانجام جبهۀ ملّی غیرقانونی اعلام شد و عناصر اصلی آن دستگیر و زندانی شدند. سنجابی به لندن رفت و تا پایان عمر آن جا بود. برخی از تألیفات وی عبارت است از دعوای دیوان لاهه، تاریخ عقاید اقتصادی (ترجمه)، اصول نظریات اقتصادی سوسیالیست ها، خاطرات سیاسی، امیدها و ناامیدی ها و مجموعه سخنرانی ها.
wikijoo: سنجابی،_کریم_(کرمانشاه_۱۲۸۳ـ۱۳۷۵ش)