سنتور اپالاشی

سنتور آپالاشی. سنتور آپالاچی ( به انگلیسی: Appalachian dulcimer ) ، یکی از انواع سازهای زهی و مضرابی است. این ساز به طور معمول بین ۳ تا ۵ سیم دارد. خاستگاه این ساز منطقه آپالاچی در آمریکا می باشد.
سنتور آپالاچی در اوایل قرن نوزدهم میلادی، هم زمان با مهاجرت اقوام اسکاتلندی - ایرلندی به کوه های آپالاچی در آمریکا رواج پیدا کرد. این ساز دارای هیچ سابقهٔ شناخته شده ای در ایرلند یا اسکاتلند نمی باشد. با این حال، چندین نوع از انواع سنتور دیاتونیک در اروپا موجود است که شباهت بسیاری به سنتور آپالاچی دارد. جین ریچی و دیگران بر این باورند که سنتور آپالاچی ارتباط خاصی با سازهایی مانند langeleik, scheitholt و épinette des Vosges دارد. لوسی لانگ در پایان نامه خود با عنوان «تاریخچه سنتور آپالاچی» بیان می کند که: از آنجا که سوابق تاریخی اندکی از سنتور آپالاچی وجود دارد، ریشهٔ تاریخی این ساز تا همین اواخر با حدس و گمان مواجه بوده است تا این که رالف اسمیت و الن اسسمیت تاریخچه این ساز را با تجزیه و تحلیل سنتورهای قدیمی تر بازسازی کردند. مراحل توسعه سنتور آپالاچی را می توان به سه دوره تقسیم کرد: دوره انتقالی ( از ۱۷۰۰ میلادی تا اواسط ۱۸۰۰ میلادی ) ، دوره قبل از تجدید حیات یا سنتی ( از اواسط ۱۸۰۰ میلادی تا ۱۹۴۰ میلادی ) و دوره احیا یا معاصر ( ۱۹۴۰ میلادی به بعد ) .
چارلز ماکسون، یکی از سازندگان ساز اهل آپالاچی بر این باور است که مهاجران اولیه به نداشتن ابزار مناسب و زمان کافی قادر به ساخت سازهای پیچیده تر مانند ویولن در روزهای اولیه نبوده اند به همین خاطر به ساخت سازهای ساده تری مانند سنتور آپالاچی برداخته اند. او از سازهای langeleik, scheitholt و épinette des Vosges به عنوان اجداد ساز سنتور آپالاچی یاد می کند.
تا قبل از سال ۱۸۸۰ میلادی که ادوارد توماس اهل کنتاکی شروع به ساخت این ساز کرد تعداد کمی از نمونه های سنتور آپالاچی وجود داشت. از سنتور آپالاچی به دلیل صدای ظریف در اجتماعات کوچک خانگی استفاده می شده است ولی در نیمه اول قرن بیستم به دلیل کاهش اقبال و همچنین وجود تعداد انگشت شمار سازندگان آن استفاده از آن رو به کاهش رفته است. در واقع هیچ نمونه ضبط شده ای از این ساز قبل از سال ۱۹۳۰میلادی وجود ندارد.
در سال ۱۹۵۰ میلادی جین ریچی، موسیقیدان اهل کنتاکی در جریان فعالیت های مربوط به احیای موسیقی محلی مجدداً سنتور آپالاچی را به عنوان یکی از سازهای محلی احیا کرد و به شهروندان نیویورکی معرفی کرد. در اوایل ۱۹۶۰، ریچی و همکارش جورج پیکو شروع به توزیع سنتورهای ساخته شده توسط جترو آمبورگی کردند. آن ها در نهایت تولید سازهای خود در شهر نیویورک را آغاز کردند. در این بین، نوازنده آمریکایی موسیقی محلی، ریچارد فارینا ( ۱۹۳۷–۱۹۶۶ ) ، نیز سنتور آپالاچی را به مخاطبان بسیاری معرفی کرد، تا آنجا که در سال ۱۹۶۵ سنتور آپالاچی ساز شناخته شده ای در محافل موسیقی محلی بود.