یاخته های بنیادی جنینی ( به انگلیسی: Embryonic stem cell ) ، یا ( ای اس ES ) بن یاخته هایی هستند که از تودهٔ سلولی داخلی بلاستوسیستِ؛ یک مرحلهُ ابتدایی جنینی پیش از لانه گزینی، حاصل می شوند. [ ۱] [ ۲] جنین انسان در ۴ تا ۵ روز بعد از لقاح به مرحلهٔ بلاستوسیست می رسد؛ که در آن زمان آن ها از ۵۰ تا ۱۵۰ یاخته تشکیل شده اند.
منزوی ساختن امبریوبلاست یا تودهٔ سلولی داخلی ( آی سی ام ICM ) به تخریب بلاستوسیست منجر می شود، که به مطرح شدن مسائل اخلاقی، از جمله این که آیا جنین در مرحلهٔ پیش کاشت باید از نظر وضعیت اخلاقی یا حقوقی؛ به همان صورت وجود توسعه یافته تر انسان در نظر گرفته شود یا نه، می انجامد. [ ۳] [ ۴]
یاخته های بنیادی جنینی انسان اندازه ای کم و بیش نزدیک به ۱۴ میکرومتر دارند در صورتی که یاخته های بنیادی جنینی موش به ۸ میکرون نزدیک تر است. [ ۵]
یاخته های بنیادی جنینی، از مرحلهٔ نخستِ بلاستوسیستِ جنینِ پستانداران به دست می آیند، استعداد و توانایی آن ها به تمایز و تبدیل به هر گونه یاخته، و توان آن ها برای انتشار و زادآوری، ویژه و چشم گیر است. ویژگی های یاخته های بنیادی جنینی شامل داشتن کاریوتیپ معمول، حفظ فعالیت تلومرازی بالا، و نمایش قابل توجه و بلند مدت توان تکثیر می باشد. [ ۶]
سلول های بنیادی جنینی حاصل از توده سلولی داخلی، پرتوان بوده، می توانند تمایز یافته و اکتودرم ابتدایی را تولید کنند که در نهایت در طول گاسترولاسیون به همه اجزا سه لایه جوانه شامل اکتودرم، مزودرم و اندودرم تمایز می یابند. این سه لایه بیشتر از ۲۲۰ نوع سلول را در بدن بزرگسالان تشکیل می دهند.
به عبارتی سلول های بنیادی جنینی ازسلول های بنیادی بالغ که در بزرگسالان وجود دارند، توسط خاصیت پرتوانی متمایز می شوند. درحالیکه، سلول های بنیادی جنینی می توانند انواع سلول ها را ایجاد کنند، سلول های بنیادی بالغ چندتوان بوده و می توانند تنها تعداد محدودی از انواع سلولی را تولید کنند.
چنانچه بتوانیم پتانسیل پرتوانی سلول های بنیادی جنینی ( تمایز به انواع سلول ها ) را به صورت برون تنی تحت کنترل درآوریم ممکن است بتوان از این سلول ها به عنوان وسیله ای برای ایجاد انواع سلول یا انواع بافت های مورد نیاز استفاده کرد در این صورت یک روش درمانی جدید برای دامنه وسیعی از عوامل آسیب رسان به بافت ها همچون افزایش سن، برخی بیماری ها یا آسیب هایی که منجر به صدمه بافتی می شوند، فراهم می سازد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمنزوی ساختن امبریوبلاست یا تودهٔ سلولی داخلی ( آی سی ام ICM ) به تخریب بلاستوسیست منجر می شود، که به مطرح شدن مسائل اخلاقی، از جمله این که آیا جنین در مرحلهٔ پیش کاشت باید از نظر وضعیت اخلاقی یا حقوقی؛ به همان صورت وجود توسعه یافته تر انسان در نظر گرفته شود یا نه، می انجامد. [ ۳] [ ۴]
یاخته های بنیادی جنینی انسان اندازه ای کم و بیش نزدیک به ۱۴ میکرومتر دارند در صورتی که یاخته های بنیادی جنینی موش به ۸ میکرون نزدیک تر است. [ ۵]
یاخته های بنیادی جنینی، از مرحلهٔ نخستِ بلاستوسیستِ جنینِ پستانداران به دست می آیند، استعداد و توانایی آن ها به تمایز و تبدیل به هر گونه یاخته، و توان آن ها برای انتشار و زادآوری، ویژه و چشم گیر است. ویژگی های یاخته های بنیادی جنینی شامل داشتن کاریوتیپ معمول، حفظ فعالیت تلومرازی بالا، و نمایش قابل توجه و بلند مدت توان تکثیر می باشد. [ ۶]
سلول های بنیادی جنینی حاصل از توده سلولی داخلی، پرتوان بوده، می توانند تمایز یافته و اکتودرم ابتدایی را تولید کنند که در نهایت در طول گاسترولاسیون به همه اجزا سه لایه جوانه شامل اکتودرم، مزودرم و اندودرم تمایز می یابند. این سه لایه بیشتر از ۲۲۰ نوع سلول را در بدن بزرگسالان تشکیل می دهند.
به عبارتی سلول های بنیادی جنینی ازسلول های بنیادی بالغ که در بزرگسالان وجود دارند، توسط خاصیت پرتوانی متمایز می شوند. درحالیکه، سلول های بنیادی جنینی می توانند انواع سلول ها را ایجاد کنند، سلول های بنیادی بالغ چندتوان بوده و می توانند تنها تعداد محدودی از انواع سلولی را تولید کنند.
چنانچه بتوانیم پتانسیل پرتوانی سلول های بنیادی جنینی ( تمایز به انواع سلول ها ) را به صورت برون تنی تحت کنترل درآوریم ممکن است بتوان از این سلول ها به عنوان وسیله ای برای ایجاد انواع سلول یا انواع بافت های مورد نیاز استفاده کرد در این صورت یک روش درمانی جدید برای دامنه وسیعی از عوامل آسیب رسان به بافت ها همچون افزایش سن، برخی بیماری ها یا آسیب هایی که منجر به صدمه بافتی می شوند، فراهم می سازد.
wiki: سلول بنیادی جنینی