سلمان ساوجی سلمان بن محمد

دانشنامه آزاد فارسی

سلمان ساوجی، سلمان بن محمّد (ساوه 709ـ همان جا ۷۷۸ ق)
شاعر ایرانی. پدرش از مستوفیان دیوانی بود. در اواخر روزگار ایلخانان به خدمت غیاث الدین محمد وزیر درآمد و مداح او بود. سپس به دربار آل جلایر پیوست و امیر شیخ حسن بزرگ و پسرش سلطان اویس جلایر را ستود. چندی در بغداد و پس از آن در تبریز به سر برد و سرانجام به ساوه بازگشت و گوشۀ انزوا گزید. در قصیده سرایی مهارت داشت و به شیوۀ کمال الدین اسماعیل و ظهیر الدین فاریابی شعر می گفت. مضامین اشعار سلمان بیشتر مباحث فلسفی، اخلاقی و حکمی، فانی بودن دنیا، سلوک انسان از نفسانیات تا معبود، زهد و ترک دنیا و تأکید بر بی آزاری و قناعت است. در غزل نیز دست داشت و زبان غزل های او بسیار شبیه اشعار حافظ است. حافظ وی را «پادشاه ملک سخن» خوانده است. در صنایع بدیعی و عروض تبحر داشت و در سرودن قصیدۀ مصنوع بلند آوازه بود. از آثارش: دیوان (تهران، ۱۳۶۷ ش)؛ مثنوی های عاشقانۀ جمشید و خورشید و فراقنامه که در کلیات سلمان ساوجی به تصحیح عباس علی وفایی چاپ شده است (تهران، ۱۳۷۶ ش). جمشید و خورشید به تصحیح آسموسن و فریدون وهمن به چاپ رسیده است.

پیشنهاد کاربران