[ویکی نور] سلطان محمد خدابنده (الجایتو) و تشیع امامی در ایران. سلطان محمد خدابنده (الجایتو) و تشیع امامی در ایران (شرح چگونگی شیعه شدن سلطان محمد خدابنده) (سلطنت از ذی حجه 703 تا رمضان 716ق)، اثر رسول جعفریان ، شرح چگونگی شیعه شدن سلطان محمد خدابنده به ضمیمه رساله «فواید» الجایتو (در اثبات امامت امام علی(ع) و علل گرایش وی به تشیع از زبان خودش) می باشد که به زبان فارسی و در سال 1380ش نوشته شده است.
پس از انتشار جلد دهم دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، نویسنده ضمن مشاهده مدخل «اولجایتو» و مطالعه مطالب مربوط به مذهب وی، چنین احساس نموده که در حق این سلطان شیعهمذهب، ستم شده و سخن ناصواب برخی از منابع سنی متعصب برای تحریف و تخریب علائق شیعی امامی وی، مبنای قضاوت قرار گرفته است. وی پس از دقت بیشتر به این نتیجه رسیده است که مؤلف، به منابع متعدد کهن مراجعه نکرده و به متون و تحقیقاتی که در اینباره نشر شده، توجهی نفرمودهاند. به همین دلیل، ضمن کوشش برای روشنتر شدن بهتر این مطلب، دست به نگارش اثر حاضر زده است.
کتاب، فاقد مقدمه بوده و مطالب در دوازده عنوان، به تشریح چگونگی شیعه شدن الجایتو، اختصاص یافته است.
نویسنده ابتدا چگونگی گرایش الجایتو را به مذهب تشیع به نقل از گزارش های ابوالقاسم قاسانی (کاشانی) و حافظ ابرو و دیگران بیان کرده و سپس نقش عالمانی نظیر علامه حلی و شیخ حسن کاشی، در تشیع وی را توضیح داده است و در ادامه، از عناوینی نظیر کتبیه های شیعی از روزگار الجایتو و علت شیعه شدن وی از زبان خودش بحث می کند. در پایان نیز به کتیبه های شیعی از روزگار الجایتو، تشیع الجایتو به روایت خودش و رساله فواید الجایتو، اشاره شده است.
نویسنده به این نکته اشاره دارد که مورخان عصر نخست صفوی، به این حقیقت که مسیر شیعه شدن ایرانیان بهطور گسترده و در حد سیاسی، از زمان سلطان محمد خدابنده ایلخان مغول بوده، واقف بودهاند و معمولا در یاد از شاه اسماعیل صفوی و تلاش وی برای نشر تشیع، از خدابنده هم یاد کردهاند.
پس از انتشار جلد دهم دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، نویسنده ضمن مشاهده مدخل «اولجایتو» و مطالعه مطالب مربوط به مذهب وی، چنین احساس نموده که در حق این سلطان شیعهمذهب، ستم شده و سخن ناصواب برخی از منابع سنی متعصب برای تحریف و تخریب علائق شیعی امامی وی، مبنای قضاوت قرار گرفته است. وی پس از دقت بیشتر به این نتیجه رسیده است که مؤلف، به منابع متعدد کهن مراجعه نکرده و به متون و تحقیقاتی که در اینباره نشر شده، توجهی نفرمودهاند. به همین دلیل، ضمن کوشش برای روشنتر شدن بهتر این مطلب، دست به نگارش اثر حاضر زده است.
کتاب، فاقد مقدمه بوده و مطالب در دوازده عنوان، به تشریح چگونگی شیعه شدن الجایتو، اختصاص یافته است.
نویسنده ابتدا چگونگی گرایش الجایتو را به مذهب تشیع به نقل از گزارش های ابوالقاسم قاسانی (کاشانی) و حافظ ابرو و دیگران بیان کرده و سپس نقش عالمانی نظیر علامه حلی و شیخ حسن کاشی، در تشیع وی را توضیح داده است و در ادامه، از عناوینی نظیر کتبیه های شیعی از روزگار الجایتو و علت شیعه شدن وی از زبان خودش بحث می کند. در پایان نیز به کتیبه های شیعی از روزگار الجایتو، تشیع الجایتو به روایت خودش و رساله فواید الجایتو، اشاره شده است.
نویسنده به این نکته اشاره دارد که مورخان عصر نخست صفوی، به این حقیقت که مسیر شیعه شدن ایرانیان بهطور گسترده و در حد سیاسی، از زمان سلطان محمد خدابنده ایلخان مغول بوده، واقف بودهاند و معمولا در یاد از شاه اسماعیل صفوی و تلاش وی برای نشر تشیع، از خدابنده هم یاد کردهاند.