سلام بر بهشتیان

[ویکی فقه] سلام بر بهشتیان (قرآن). سلام از ماده سلم یعنی سلامت و کنار بودن از آفات ظاهری و باطنی.
سلام یک دفعه سلام خارجی است بمعنی سلامت مثل «ادْخُلُوها بِسَلامٍ ذلِکَ یوْمُ الْخُلُودِ» «یا نارُ کُونِی بَرْداً وَ سَلاماً عَلی إِبْراهِیمَ» و یک دفعه سلام قولی است مثل «وَ إِذا جاءَکَ الَّذِینَ یؤْمِنُونَ بِآیاتِنا فَقُلْ سَلامٌ عَلَیکُمْ ...» «وَ نادَوْا أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ سَلامٌ عَلَیکُمْ ...» «سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِیمٍ»
سلام خداوند بر بهشتیان
برخورداری بهشتیان، از سلام خدا در بهشت:•«... سلـم قولا من رب رحیم:بر آنها سلام (و درود الهی) است؛ این سخنی است از سوی پروردگاری مهربان » کلمه" سلام" مبتدایی است که خبرش حذف شده. و اگر آن را نکره آورد و نفرمود:" السلام" به منظور این است که بفهماند سلامی است که از عظمت نمی توان تعریفش کرد. و خبری که از آن حذف شده عبارت است از" علیکم" و یا" لکم". و کلمه" قولا" مفعول مطلق است برای فعل محذوف، و تقدیرش این است که:" اقوله قولا من رب رحیم- من این سلام را می گویم، گفتنی از پروردگار رحیم".از ظاهر کلام برمی آید که این سلام از خدای تعالی باشد، و این غیر از آن سلامی است که ملائکه به بهشتیان می گویند.
سلام بهشتیان بر هم
برخورداری بهشتیان، از سلام یکدیگر نشانه ادب آنان:•«دعویهم فیها سبحـنک اللهم وتحیتهم فیها سلـم:گفتار (و دعای) آنها در بهشت این است که: «خداوندا، منزهی تو!» و تحیت آنها در آنجا: سلام؛ و آخرین سخنشان این است که: «حمد، مخصوص پروردگار عالمیان است!»» دعای مؤمنان و ذکرشان در بهشت این است که می گویند: «سُبْحانَکَ اللَّهُمَّ» و البته این جمله را هم نه بعنوان عبادت و وظیفه می گویند زیرا در آنجا تکلیفی نیست بلکه برای آنکه از تسبیح پروردگار لذت می برند. و ابن جریج گفته: هر گاه پرنده ای در هوا بر بهشتیان می گذرد و آنها به آن پرنده میل می کنند این جمله را می گویند، آن پرنده بریان شده در جلوی رویشان حاضر می شود، و چون مطابق میل شان از آن خوردند دوباره می گویند «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ» در این وقت پرنده زنده شده و به هوا پرواز می کند. و بدین ترتیب در همه کارها افتتاح و آغاز سخن شان تسبیح است و پایان آن حمد و ستایش خداوند، و در نتیجه تسبیح برای بهشتیان بجای «بسم اللَّه» می باشد.«وَ تَحِیتُهُمْ فِیها سَلامٌ» یعنی تحیتی که از خدای سبحان برای آنها می رسد سلام است، و برخی گویند: یعنی تحیت خودشان به یکدیگر یا تحیت فرشتگان بآنها سلام است که می گویند «سلام علیک» یعنی از آفات و بلیاتی که دوزخیان بدانها مبتلا گشته اند شما سالم ماندید.«وَ آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ» معنای آن را گفتیم، و البته منظور این نیست که آخرین سخن آنها این است که سخن دیگری نمی گویند بلکه منظور این است که پایان سخن شان را این جمله را قرار می دهند که میگویند: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ». •«وادخل الذین ءامنوا وعملوا الصـلحـت جنت تجری من تحتها الانهـر خــلدین فیها باذن ربهم تحیتهم فیها سلـم:و کسانی را که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، به باغهای بهشت وارد می کنند؛ باغهایی که نهرها از زیر درختانش جاری است؛ به اذن پروردگارشان، جاودانه در آن می مانند؛ و تحیت آنها در آن، «سلام» است.» " تحیت" در اصل از ماده"حیات" گرفته شده سپس به عنوان دعاء برای سلامتی و حیات افراد استعمال شده است، و به هر نوع خوش آمدگویی و سلام و دعائی که در آغاز ملاقات گفته می شود، اطلاق می گردد.بعضی از مفسران گفته اند:" تحیت" در آیه فوق خوش آمد و درودی است که خداوند به افراد با ایمان می فرستد و آنان را با نعمت سلامت خویش قرین می دارد سلامت از هر گونه ناراحتی و گزند و سلامت از هر گونه جنگ و نزاع (بنا بر این" تحیتهم" اضافه به مفعول شده و فاعلش خدا است).و بعضی گفته اند: منظور در اینجا تحیتی است که مؤمنان به یکدیگر می گویند و یا فرشتگان به آنها می گویند و به هر حال کلمه" سلام" که به طور مطلق گفته شده مفهومش آن چنان وسیع است که هر گونه سلامتی را از هر نوع ناراحتی و گزند روحی و جسمی شامل می گردد. •«لایسمعون فیها لغوا الا سلـما:در آن جا هرگز گفتار لغو و بیهوده ای نمی شنوند؛ و جز سلام در آن جا سخنی نیست؛ و هر صبح و شام، روزی آنان در بهشت مقرّر است.» سلام به معنی وسیع کلمه که دلالت بر سلامت روح و فکر و زبان و رفتار و کردار بهشتیان دارد.سلامی که آن محیط را، بهشتی کرده و هر گونه اذیت و ایذاء از آن برچیده شده است.سلامی که نشانه یک محیط امن و امان، یک محیط مملو از صفا و صمیمیت و پاکی و تقوا و صلح و آرامش است. •«... ویلقون فیها تحیة وسلـما:(آری،) آنها هستند که درجات عالی بهشت در برابر شکیبایی شان به آنان پاداش داده می شود؛ و در آن، با تحیت و سلام رو به رو می شوند.» •«تحیتهم یوم یلقونه سلـم واعد لهم اجرا کریما:تحیت آنان در روزی که او را دیدار می کنند سلام است؛ و برای آنها پاداش پرارزشی فراهم ساخته است.» از ظاهر سیاق بر می آید که کلمه" تحیتهم" مصدری است که به مفعول خود اضافه شده است، و معنایش این است که ایشان تحیت گفته می شوند، یعنی روزی که پروردگارشان را ملاقات می کنند از ناحیه او و از ناحیه ملائکه او، به ایشان تحیت و سلام گفته می شود، به این معنا که ایشان در روز لقای خدا در امنیت و سلامتی هستند، و هیچ مکروهی و عذابی به ایشان نمی رسد. •«الا قیلا سلـما سلـما:تنها چیزی که می شنوند «سلام» است «سلام»». آیا این سلام از ناحیه خداوند است؟ یا از ناحیه فرشتگان؟ یا خود بهشتیان نسبت به یکدیگر؟ و یا همه اینها؟از همه مناسبتر تفسیر اخیر است چنان که در آیات دیگر قرآن به سلام خداوند و فرشتگان و بهشتیان بر یکدیگر اشاره شده است .آری آنها جز سلام چیزی نمی شنوند، سلام و درود خداوند و ملائکه مقربین او، و سلام و درود خودشان به یکدیگر، در آن جلسات پر شور و پر صفا که لبریز از دوستی و محبت است.محیط آنها آکنده از سلام و سلامت است، و همین معنی بر تمام وجود آنها حکومت می کند، هر چه می گویند بر همین محور دور می زند و نتیجه تمام گفتگوها و بحثهای آنها به سلام و صلح و صفا منتهی می شود، اصولا بهشت" دار السلام" و خانه سلامت و أمن و امان است چنان که در آیه ۱۲۷ سوره انعام می خوانیم" لَهُمْ دارُ السَّلامِ عِنْدَ رَبِّهِمْ "
سلام فرشتگان بر بهشتیان
...