سفرنامه خراسان و کرمان

[ویکی نور] "سفرنامه خراسان و کرمان"، تألیف غلام حسین خان افضل الملک می باشد که درباره ی سفر وی به خراسان، کرمان، وصف شهرها و دهات مابین راه می باشد. وی این سفرنامه را به زبان فارسی و در یک جلد نگاشته است.
وی در سفرش از تهران به مشهد، از اوصاف دامغان که از کتاب مراصد الاطلاع؛ یعنی خلاصه معجم البلدان یاقوت حموی که به وسیله ی صفی الدین خلاصه شده است، نام می برد و قسمتی از آن را نقل می کند. به علاوه از آثار قدیمی دامغان بازدید کرده است و اطلاعات جامع و ذی قیمتی عرضه می دارد و نوشته های محمدحسن خان اعتمادالسلطنه را در کتاب مرآت البلدان چندان مطمئن و درست نمی داند و آنها را نقل قول از دیگران می داند.
از سبزوار و مردمش به خوبی یاد می کند، چون خود چندی در این شهر می زیسته و سمت نایب الحکومه ی این شهر را داشته است، تحقیق کاملی در مورد سید هادی علوی و بنی مختار دارد، و از علمای سبزوار به نیکی نام می برد که در متن سفرنامه آمده است.
نیشابور را نیز به خوبی توصیف نموده و محل شهر قدیمی آن را از اطلاعات دقیقی که داشته و بازدیدی که از محل آن می کند، آشکار می سازد که فوق العاده جالب است.
در مشهد مورد استقبال اهل علم و قلم قرار می گیرد. از شاهزاده سلطان حسین میرزای نیرالدوله به خوبی یاد می کند و اقدام او را در مورد ساختن جاده شریف آباد و عمران و آبادی صحن های حرم مطهر امام رضا(ع) کاری بزرگ و خردمندانه می داند. از میرزا صادق خان ادیب الممالک و میرزا کاظم خان صبوری ملک الشعرای آستان قدس به خوبی تجلیل می نماید.

[ویکی فقه] سفرنامه خراسان و کرمان (کتاب). سفرنامه خراسان و کرمان، تالیف غلام حسین خان افضل الملک می باشد که درباره ی سفر وی به خراسان ، کرمان ، وصف شهرها و دهات مابین راه می باشد. وی این سفرنامه را به زبان فارسی و در یک جلد نگاشته است.
وی در سفرش از تهران به مشهد ، از اوصاف دامغان که از کتاب مراصد الاطلاع ؛ یعنی خلاصه معجم البلدان یاقوت حموی که به وسیله صفی الدین خلاصه شده است، نام می برد و قسمتی از آن را نقل می کند. به علاوه از آثار قدیمی دامغان بازدید کرده است و اطلاعات جامع و ذی قیمتی عرضه می دارد و نوشته های محمدحسن خان اعتمادالسلطنه را در کتاب مرآت البلدان چندان مطمئن و درست نمی داند و آنها را نقل قول از دیگران می داند.
← سبزوار
پس از مقدمه ای از محقق، کتاب با دو بخش آغاز می گردد. قسمت اول مربوط به سفر خراسان است که از تهران به مشهد می رفته و مربوط به سال ۱۳۲۰ ه. ق است که در وصف شهرها و دهات مابین راه می باشد و در هر جا که رسیده و جنبه ی تاریخی و جغرافیایی داشته است، شرحی راجع به آن نوشته است. بخش دوم، سفرنامه مختص سفر وی از مشهد به کرمان، از راه جنوب خراسان می باشد که قسمتی از آن از کویر می گذرد.
وضعیت
کتاب دارای سه فهرست می باشد. یک فهرست مطالب که در ابتدای کتاب چاپ شده و دو فهرست در پایان کتاب به ذکر اعلام جغرافیایی و نام های اشخاص پرداخته است. این کتاب به اهتمام قدرت الله روشنی زعفرانلو مورد تصحیح و مقابله با نسخ اصلی و خطی قرار گرفته است. وی مقدمه ای را در ابتدای کتاب ذکر نموده است.
منابع مقاله
...