سفتن


مترادف سفتن: سوراخ شدن، سوراخ کردن، سودن، ساییدن

معنی انگلیسی:
to pierce, bore, boring, perforate

لغت نامه دهخدا

سفتن. [س ُ ت َ ] ( مص ) پهلوی «سوفتن » کردی «سونتین » ( سوراخ کردن ) قیاس کنید، فارسی «سمب » وجه اشتقاق کلمه را ( از اوستا ) که هرن در اشتقاق اللغة نقل کرده هوبشمان مردود میداند. ( از حاشیه برهان قاطع چ معین ). سوراخ کردن و سوراخ شدن. ( برهان ). سوراخ کردن. ( از آنندراج ). سوراخ کردن مهره و مروارید و جز آن :
بسفتند خرطوم پیلان به تیر
ز خون شد در و دشت چون آبگیر.
فردوسی.
بپیوست گویا پراکنده را
بسفت این چنین درآگنده را.
فردوسی.
باده ای دید بدان جام درافتاده
که بن جام همی سفت چو سنباده.
منوچهری.
چه میخواهند از این بیهوده گفتن
چه میجویند از این خرمهره سفتن.
ناصرخسرو.
یک چوبه تیر در کمان نهاد و بینداخت آن چهار سپر را بسفت و گذاره کرد. ( اسکندرنامه نسخه سعید نفیسی ). خدای تعالی مرغی را بفرستاد تا آن کوه را بسفت و در گردن عوج افتاد. ( مجمل التواریخ ).
کی توان گفت سر عشق بعقل
کی توان سفت سنگ خاره بخار.
سنایی.
دوش ملایک بجست حاشیه حکم او
گوش خلایق بسفت حلقه فرمان او.
خاقانی.
هر نسفته دری دری می سفت
هر ترانه ترانه ای میگفت.
نظامی.
از این در گونه گونه در همی سفت
سخن چندانکه میدانست میگفت.
نظامی.
مراد خسرو از شیرین کناری بود و آغوشی
محبت کار فرهاد است وکوه بیستون سفتن.
سعدی.
و به عمر تلف کرده تأسف میخوردم و سنگ سراچه دل را به الماس آب دیده می سفتم. ( گلستان سعدی ).
کسی کو میتواند لعل و در سفت
چرا ریزد برون خرمهره درگفت.
امیرخسرو دهلوی.
|| عبور کردن. گذشتن :
بزد بر کمرگاه مرد سوار
نسفت آهن از آهن آبدار.
فردوسی.
|| تراویدن و تراوش. ( برهان ). تراویدن. ( رشیدی ).

فرهنگ فارسی

سوراخ کردن، ساییدن، سودن، درباره مروارید
( سفت سنبد خواهد سفت بسنب سنبنده سفته ) ۱ - ( مصدر ) سوراخ کردن . ۲ - ( مصدر ) سوراخ شدن .
پهلوی (( سوفتن ) ) کردی (( سوتن ) ) قیاس کنید فارسی (( سب ) ) وجه اشتقاق کلمه را از اوستا که هرن در اشتقاق اللغه نقل کرده هو بشمان مردود میداند . سوراخ کرد وسوراخ شدن . یاعبور کردن . گذشتن . تراویدن و تراوش .

فرهنگ معین

(سُ تَ ) [ په . ] ۱ - (مص م . ) سوراخ کردن . ۲ - (مص ل . ) سوراخ شدن .

فرهنگ عمید

۱. سوراخ کردن: در سخن دُر ببایدت سفتن / ورنه گنگی به از سخن گفتن (سنائی۱: ۳۱۱ ).
۲. ساییدن، سودن

مترادف ها

bore (فعل)
با مته سوراخ کردن، موی دماغ کسی شدن، خسته کردن، سوراخ کردن، با مته تونل زدن، سفتن، نقب زدن، وسیله سوراخ کردن، سنبه زدن

pierce (فعل)
سوراخ کردن، سفتن، شکافتن، سپوختن، رسوخ کردن، فروکردن، خلیدن

perforate (فعل)
سوراخ کردن، سفتن، ایجاد سوراخ کردن، سنبیدن، منگنه کردن، رسوخ کردن

فارسی به عربی

اثقب , ثقب

پیشنهاد کاربران

منبع عکس. فرهنگ عمید
سفتن
تراشیدن و صاف و یکدست کردن
این سفتن از همان سودن است و سمبیدن و سمباده نیز
باده ای دید بدان جام درافتاده
که بن جام همی سفت چو سنباده.
منوچهری.
سمباده سودنی و سمبیدنی
به به
سوراخ کردن
سُفتن:
دکتر کزازی در مورد واژه ی " سُفتن" می نویسد : ( ( سُفتن در پهلوی در همین ریخت بکار می رفته است . و بن اکنون آن سُمب sumb بوده است که در پارسی " سُنْب" شده است . ) )
( ( چو ناسفته گوهر سه دخترش بود
...
[مشاهده متن کامل]

نبودش پسر دختر افسرش بود ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 334. )

بپرس